All posts by Andoain

Saretxo metalikoak Andoaingo bi zubietan, “Itsasoa hemen hasten delako” kanpainak bultzadapean

Sareak jartzeko lanetan Santakrutz zubian, La Salle Berrozpeko ikasleen eskutik



Eguzki talde ekologista eta antinuklearrak 2019an abiatu zuen ibaiak eta itsasoak babesteko kanpaina. Hainbat udalerrietan bertako Udalekin elkarlanean ibaien inguruetako eta zubien azpikaldeko barandetan, saretxo metaliko babesleak jartzea hala nola itsasoa hondakinez babestea edozein herritako kaletan egiten ditugun jarduerekin zerikusia duela jabetzea izan zen kanpainaren hasierako funtsa.

Denbora guzti honetan hamarnaka herrietan ipini dira saretxoak, dagoeneko ehundaka eta ehundaka metro ipiniak izan dira. Saretxo hauek, lurrean dauden plastikoak ibaira erortzea ekiditen dute eta hortaz ibaiak eta itsasoa, azkenik, babesten dute.

Eskaera eta adarrikapena “itsasoa hemen hasten da” kapnpainaren parte izan dira

2022ko martxoan udalean erregistratu genuen hauek Andoainen ezartzea. Urte horretako uztailean “oilategiko” sare antzeko bat jarri zen hainbat puntuetan, zeinek zalantza batzuk sortu zituen, segurtasun arrazoiengtik eta baita itxura edo estetikagatik ere. Denbora dexentean gaia geldirik egon eta gero eta aldarrikapen kanpainak kalean egin ostean, azkenean aproposak diren saretxo metalikoak ezarri dituzte  Kale Berriko zubian (“Txurreriakoa”) eta Santakruz elizako zubian. Bere garaian ordea, gainontzeko zubiak eta pasealekuak babestea eskatu genuen, baita Makaldegian irtenbide integral bat bilatzea.

Gaiari jarraipena egiten segituko dugu. Bitartean gogoratu hondakinik onena sortzen ez dena dela eta honekin hondakinak arduraz kudeatu eta zaborrontziak erabiltzeko deia berresten dugu.

Itsasoa Andoainen ere hasten delako!

Eguzki Talde Ekologista eta Antinuklearra, Andoainen 2024ko azaroan.

55 urte geroago, isurketek ez dute etenik

Erandioko industrialdea ke kutsakorra dariola, urriko gau batean

“Erandioko gertaerak” oroitzen ari garelarik, Eguzki Talde Ekologistak eta Erandioko Auzokideok ERANDIO BIZIRIK elkarteak, gizarteari oro har eta bereziki erandioztarrei jakinarazi nahi diegu elkarrekin lan egitea adostu dugula Asua ibarrean kokatutako industria jarduerak eta azpiegiturek sortutako Kontrolik Gabeko Isurketen aurkako salaketan.

Baliteke inguruko industria sareak sortutako osasun eta ingurumen arazoak iraganeko kontua direla pentsatzen duen jendea egotea, orain jarduera horiek arautzen dituzten lege eta arauak ditugula, ingurumen saila dugula erakunde guztietan… eta kutsaduraren auzia ez dela hainbesterako.

Argigarria dela uste dugunez, bi egunetan gertatutakoa kontatuko dugu (irailaren 30ean, astelehena, eta urriaren 1ean, asteartea), Erandio bezalako herri baten egunerokoa, errealitatea erakusten duten bi egoeraren lekuko izan baitgara. Astelehenean, kutsaduragatik susmagarria den planta baten ondoan isurketa bat ikusi genuen. Lantegi horrek likido ilun eta likatsu samarra isurtzen zuen, eta azkenean Erandiondoko ubide eta ibarrera iritsi naiz. Gure ustez, isuria uraren eta industria-hondakinen arteko nahasketa izan daiteke, hauts grisaxka itxurakoa, zeina erraz aurki daiteken inguru horretan. Egindako analisien bidez, badakigu hauts horrek hainbat metal arriskutsu dituela, besteak beste, metal astun batzuk. Agintari eskudunei (Ertzaintza, URA…) abisua eman zitzaien, baina horiek iritsi zirenerako isuria etenda zegoen, enpresaren paretatik abiatzen zen hodi beltzaren ondoan soilik lokatza mantenduz, alabaina esan ziguten lokatz horrek ez zuela froga baliorik, ez baitzekiten nondik zetorren. Hurrengo egunean, astearte gauean, enpresa bera galdaketa-zepen ohiko hautsa botatzen aritu zen berriro, kontrolik gabe, teilatuartetik.

Jakin badakigu jada ez dugula Unquinesa, Sefanitro, Metalquímica edo iraganeko Labe Garaiak bezalako enpresarik, baina oraindik ere mantentzen dira frankismoak filtroak jartzera behartzeko itxi zituen enpresen jarduerak. Metalak berreskuratzeko enpresak, aluminio-galdategiak eta abar, oraindik ere behar bezalako kontrolik gabe eta modu irregularrean kutsatzen dutenak. Behar bezala kontrolatzen ez diren jarduerak egiten dituzten enpresek maiz errepikatzen dituzte horrelako gertaerak, eta horrek eragina du ingurumen- eta osasun-kalitate txarrean eta, azken batean, udalerriko bizi-kalitate txarrean.

Horregatik guztiagatik, Erandioko Auzokideok ERANDIO BIZIRIK elkarteak eta Eguzki Talde Ekologistak elkarrekin lan egitea adostu dugu Kontrolik Gabeko Isurketen aurkako salaketan, herritarren indarrean, kontzientzian eta antolatzeko gaitasunean sinesten baitugu. Gure helburua enpresa horien jarduerak erandioztarren osasunari, ezta ingurumenari ez eragitea da eta horretarako enpresen jardunak arauak zorrotz bete beharko ditu.

Eta nola ez, bat egiten dugu urtez-urte urrian 1969ko biktimen omenez ospatzen den oroimen eta omenaldi ekitaldiekin. Duela 55 urteko udazkeneko protestetan bala frankistek hildako bizilagunak, osasunaren alde eta kutsaduraren aurka aire arnasgarri eta osasunerako eskubidea aldarrikatzeagatik. Gure borroka Anton Fernandez eta Josu Muruetaren oroimenez, beti gure jardueraren bultzagarri.

Erandioko Auzokideok ERANDIO BIZIRIK eta Eguzki Talde Ekologista, 2024ko urrian.

JAURLARITZA, NATURA LEHENERATU ORAIN

NATURA LEHENERATZEKO LEGEA

LEY DE RESTAURACIÓN DE LA NATURALEZA

Testuingurua

EKOLOGISTAK MARTXAN

Adostasun zientifiko zabala dago biodibertsitatearen galera-prozesu kezkagarri baten aurrean gaudela eta horrek, mundu mailan, espezieak masiboki desagertzeaz gain, Lur planetan bizi garen espezie guztiontzat funtsezkoak diren ekosistema-prozesuen hondatze oso larria ere badakarrela. Egoera horren aurrean, Aniztasun Biologikoaren Hitzarmenean hainbat saiakera egin dira egoera hori eragiten ari den garapen-eta kontsumo-eredua geldiarazteko akordioak lortze aldera. Hainbat urteko atzerapenaren ondoren, Hitzarmenaren 15. Mundu Konferentziaren amaieran, 2022ko abenduan “Kunming-Montreal Biodibertsitatearen Munduko Esparrua” onartu  zen

(https://www.miteco.gob.es/es/biodiversidad/temas/conservacion-de-la-biodiversidad/conservacion-de-la-la-biodiversidad-en-el-mundo/cb_mundo_kumming_montreal.html). Akordio hori, negoziazioetan konpromiso garrantzitsuak utzi baziren ere, izaki bizidun guztientzako aukera historikoa da; baina hori guztia, benetan, administrazioek, oro har, 2030ean biodibertsitatearen galera geldiarazteko eta 2050erako naturarekin harmonian bizitzeko helburua betetzeko beharrezkoak diren neurriak hartzearen mende dago.

Akordio horrek aurre egiten die biodibertsitatearen mehatxu handiei, hala nola: naturguneen babesa, enpresa handien kontrola, biodibertsitaterako pizgarri makurretan jarduteko beharra aitortzea, herri indigenen eta tokiko komunitateen onarpena, biodibertsitateari egindako mehatxu zuzenak kontuan hartzea eta natura lehengoratzearen nahitaezko premia.

Akordio horren ildotik, Europar Batasunak jada onartua zuen “Biodibertsitateari buruzko EBren estrategia. Natura gure bizitzetan barneratzea” izenburupean, Europako Parlamentuaren eta Natura Leheneratzeari buruzko Kontseiluaren Araudia onartu zuen aurten bertan, negoziazio luze eta konplexu baten ondoren.

Manifestu hau sinatu dugun, eta atxikimendua erakutsi duten erakundeok uste dugu Eusko Jaurlaritzak lehentasuna eman behar diola “Kunming-Montrealgo Biodibertsitatearen Munduko Esparrua”ri eta, bereziki, EBko Natura Leheneratzeko Araudia betetzeko aparteko neurriak hartzeari, Trantsizio Ekologikorako Ministerioa eta Espainiako Estatuko Erronka Demografikoa prestatzen ari den Lehengoratze Plan Nazionala onartu arte itxaron gabe.

Behean sinatzen dugun taldeok eta atxikimendua erakutsi dutenek honako puntu hauek galdegiten dizkiogu Eusko Jaurlaritzari:

 

Egurra eta kandela, baserritar ekintza

Agroekologia –baserritarrenak eta birsortzaileak diren tekniken bitartez garatuta– lurraldean nekazaritza eta abeltzaintzako aktibitateak bultzatzen dituen elikagaien ekoizpen sistema da. Bere baitan biltzen du denboran zehar mantentzen den lurralde bakoitzaren baliabide naturalen zein naturalizatuen kudeaketa.

Beraz, agroekologia ez da ekoizpen sistema soila; baizik eta agroekologiak kontserbatzen eta birsortzen ditu tokiko baliabideak –lurra, ura, larreak, basoak…– eta aldi berean baliatzen ditu.

Kontserbazioa-Birsorkuntza-Aprobetxamendua

Hori dela eta, beste edozein ekoizpen eredu baino hobeto egokitzen da Natura Lehengoratzeko Legera. Neurri berean, oso argi dugu legeak ekosistema osasuntsuak, bioanitzak eta erresilenteak exijitzen dituela, eta lursail kaltetuen leheneratzea agintzen duela egungo produkzio sistema intentsibotik nekazaritza eta abeltzaintza ekologikorantz urratsak zehaztuz.

 

EGUZKI

Kutsadura, neurriz gaineko arrantza eta kostaldearen artifizializazioa dira Euskal Herriko itsas ingurunearen arazo kronikoak. Horiei gehitu behar zaizkie proiektu energetiko eta urpeko meatzaritzatik erator daitezkeenak, klima-krisialdiaren ondorioak gero eta nabariagoak diren testuinguru batean.

Gauzak horrela, Natura Leheneratzeko Araudia albiste ona da, tresna eraginkorra izan baitaiteke egoerari buelta ematen laguntzeko. Alabaina:

Ekosistemak leheneratzea behar-beharrezkoa da, noski, baina oinarrizkoena da ekosistemak degradatzen edo are suntsitzen ez jarraitzea. Gaur egun, berriz, babestuta daudenak ere ez dira mehatxuetatik libre, eta, tamalez, Jaurlaritza bera dago mehatxu nagusi horietako baten atzean. Horra hor Urdaibaiko Guggenheim proiektua.

Orain arte natura leheneratzeko proiektu gehiago gauzatu ez badira, ez da izan lege edo araudi baten falta zelako. Horra, adibidez, Lemoizko zentral nuklearra (35 Ha) eta bere inguru guztia (145 Ha). Leheneratzeko aukera eta are premia ere begi-bistakoa da. Jaurlaritzak, ordea, ez du ezer ere egin, hura guztia 2019tik haren esku dagoen arren. Txingudiko Plana onartu zenetik, berriz, hogeita hamar urte pasatu dira, eta oraindik bete gabe jarraitzen du.

 

DENON BERDEGUNEAK

Denon Berdeguneak-etik, balorazio positiboa egiten dugu gure ekosistemak, zuhaitzak eta berdeguneak berreskuratzeko eta babesteko ekimenak, Natura historikoki baztertu izan den hiri eremuetan. Hala ere, 2024ko Natura Berreskuratzeko legeak hutsuneak ditu eta horrek bere eraginkortasuna zalantzan jartzen du. Hasierako zirriborroko helburu neurgarriak eskakizun lausoekin ordezkatu dira, eta horrek zaildu egiten du aurrerapenaren jarraipena egitea. Gainera, salagarriak dira berdegune ugari dituzten hiri-eremuetarako salbuespenek eta “interes publiko handiagoko proiektua” kontzeptuaren sarrerak, horrek proiektu ekonomikoak ingurumenaren kontserbazioaren gainetik lehenetsi baititzake. Epeak ere gehiegi zabaltzen dira, eta legeak ez du mekanismo argirik herritarren parte-hartze eraginkorra bermatzeko.

Helburu zehatzak berrezartzea proposatzen dugu, hala nola, 2035erako hiri-berdeguneetan %3ko hazkundea eta 2050erako %5ekoa, eta 2050erako hirietan eta inguruko eremuetan gutxienez %10eko zuhaizti-estaldura bermatzea, salbuespenak kentzea, epeak laburtzea, herritarren parte-hartzea indartzea eta zuhaitzen landaketa zehaztea. Gainera, EAEko Hiriko zuhaitz eta Berdeguneen Lege bat sortzea eta horiek betearazteko udal-ordenantzak  eskatzen ditugu.

Legea hobetu eta indartzea eskatzen dugu, egungo ingurumen erronkei aurre egiteko gai izan dadin, eta erregelamendua betetzen ez duten hiriak eta herriak zigortzea.

 

BASO BIZIAK PLATAFORMA

Basoei dagokionez ondorengo hauek azpimarratu nahi ditugu:

Jaurlaritzak errespetatu behar ditu katalogoetan izendatuta dauden era guztietako berdeguneak, bioaniztasunaren kontrako inongo interbentziorik baimendu gabe, kontrol publikorik gabeko onura pribatuak baztertuz.

Trantsizio energetikoak trantsizio ekologikoa kontuan hartu behar du ezinbestean, ez alderantziz.

Era guztietako arborizidioak gelditu eta debekatu behar dira, bai hirietan baita mendietan ere. Arborizidiotzat jotzen dugu, baita ere, monolaborantza bera eta, bereziki, eukaliptoaren landaketa, izan ere ekosistemak eta bioaniztasuna degradatzen dute nabarmen. Espezie exotiko inbaditzaile gisa izendatu behar dute eukaliptoa.

Monolaborantzak utzitako lursail degradatuen %20 leheneratu behar dira 2030 baino lehen, legeak dioen bezala.

Baso politikak ezin du jarraitu soilik irizpide produktiboen menpe, zientzia, bioaniztasuna eta leheneratze legea izan behar ditu  ardatz.

 

Dokumentu egileak: (alfabetikoki)

Baso Biziak Plataforma, Denon Berdeguneak,  Egurra eta Kandela baserritar ekintza,  Eguzki,  Ekologistak Martxan.

Atxikitu direnak:( Atxikimendu ordenaren arabera)

Greenpeace, Naturkon, Lurgaia, Seo Birdlife Euskadi, Sustraiak Habitat Design, Ehko, Besaia, Butroi Bizirik, Guggenheim Urdaibai stop, Herri Bideak Kate Barik, Ondarroa 12 Milia, Fridays For Future Bilbao, Etxalde, Biolur, Errez, Sukar Horia, AHT Gelditu Nafarroa, Sagarrak Ekologista Taldea, Erandio Herriko Elkartea, Donostialdeko eta Oarsoko AHTrik ez Taldea, Arabako Mendiak Aske, Araba Bizirik.

Euskal Herria, 2024ko urriaren 9an, Donostian

Sutea Indumetal Recycling-en: egiteko era desegokien adierazlea.

Berriro gertatu da. Sutea piztu da abuztuaren 15ean Bilboko metropoli-barrutian produktu kutsagarriak kudeatzen dituen enpresa batean, Erandioko Indumetal Recyclingen, hain zuzen ere. bI langile zauritu ziren eta egun bere onera etorrita egotea espero dugu.

Agintariek inguruko bizilagunei jakinarazi zieten, leihoak itxi eta kea arnastea eragozteko. Ordu batzuk geroago, alerta desaktibatu zuten.

Eguzkikoi ulergaitza egiten zaigu horrelako gertakariak hain sarri gertatzea, ustez beste munduko ondorik ez dutenak. Honakoa aurtengo hirugarren sute izan da, geuk gogoratzen dugula behintzat:

•26.04.2024: Profersa eta Sader (Bilbo), ongarriak eta birziklatze industria, hurrenez hurren.

•2024-05-12: Profersa eta Sader (Bilbo), berriro.

•2024-08-15: Indumetal Recycling (Erandio), birziklatze-industria.

Eta laugarren sute bat ere gehi dezakegu urtebetetik beherako epean:

•08.10.2023: Prezero (Bilboko Portua, Zierbena), birziklatze-industria.

BOmberos en Indumetal, tas apagar el incendio. Fuente: EITB

Kopuru garrantzitsua dela uste dugu, Euskal Herriko biztanle kontzentrazio handienari (860.000 biztanle inguru) eragiten diona edo/eta estualdian mantentzen dituen gertakariak direla kontuan hartzen badugu. Hala ere ia inoiz ez da ezer gertatzen, ez suteen iturburu diren enpresei behintzat. Noizbehinka, isunen bat eta neurri zuzentzaileak falta arinagatik. Indumetal Recycling da salbuespena, hain zuzen ere: duela hilabete batzuk ingurumen delituagatik zigortu zuten, frogatuta geratu zelako 2013tik 2016ra, gutxienez, bere jarduera garatu ahal izateko lege eskakizunak “sistematikoki” urratu zituela. Izan ere, zuzendaritzako lau kideri kartzela zigorrak ezarri dizkiete —gertaerak aitortu dituzte—, baina kondena neurri batean bertan behera utzi dituzte, besteak beste, auzitegiak aintzat hartu duelako prozesua luzatu izana —zortzi urtez luzatu da prozesua—. Edonola ere jada esaten dugu salbuespena dela, eta, azken finean, enpresek betiko jarduteko erarekin jarraitzen dute lanean eta kudeatzen.

Jakina, ez dugu alde batera utzi nahi auzo elkarteek Profesa eta Sader Bilbotik ateratzeko egiten duten lana (goraipagarria eta esker txarrekoa), baina ezer ez dela gertatzen esaten dugunean, administrazio publikoan jartzen ari gara fokua, oro har, eta Eusko Jaurlaritzan, eskumenaren kudeatzaile gisa, bereziki.

Indumetal Recycling 2021

Egoera larria dela uste dugu. Bilbon eta bere metropoli-eremuan kutsatzeko ahalmen handia duten enpresa ugari daude, eta horietako batzuk oso adierazgarriak dira beren sektorean:

-Zabalgarbi, etxeko hondakinak edo asimilagarriak kudeatzen dituen erraustegia.

-Befesa, altzairutegiko hautsak birziklatzen dituen industria hondakinen kudeatzailea.

-Energiaren sektorean Bahía de Bizkaia eta Santurtzi gas-zentralak ditugu, eta nola ez, Petronor findegia.

Aipatutakoekin batera, dozenaka dira une batean gure osasuna eta eguneroko zeregina arriskuan jar dezaketen enpresak, eta uste dugu administrazioak, nagusiki Eusko Jaurlaritzak, jarduera horiek kontrolatzeko duen ahalmenaren zati txiki bat baino ez duela erabiltzen. Enpresa horietako askok zehapen-espedienteak izan dituzte eta/edo irekita dituzte, eta normalean balio gutxiko isunekin konpontzen dira (jasotako fakturazioekin eta diru-laguntzekin alderatuz gero), bai eta neurri zuzentzaileekin ere, zeinak maiz ez diren garaiz eta behar bezala gauzatzen. Beraz, enpresa horietako asko ohiko arau-hausleak dira, baita ohiko delitugileak ere.

Egoera honen aurrean, instalazio horiekiko kontrol handiagoa, zorotzagoa behar da, neurri zuzentzaileak azkar irits daitezen, eta, azken batean, administrazioaren, eskuak dardar egin dezan jarduera gelditzeko garaian, beharrezkoa izanez gero. Herritarrok ikuskatzaileak eta teknikariak behar ditugu, beren lan-egoeraren mende ez daudenak eta une bakoitzeko egoeraren arabera jarduteko ahalmena dutenak. Informazioa publikoa izatea eta kontsultatu nahi duenarentzat eskuragarri egotea behar dugu. Bai, badakigu enpresa horiek diru-sarrerak eta lanpostuak sortzen dituztela. Baina gure lurraldean funtzionatzen badute, ondo egin behar dute, eredugarriak izan behar dute. Eta Eusko Jaurlaritzak izan behar du eredugarritasun horren bermatzailea.

Eguzki Talde Ekologista eta Antinuklearra, 2024ko abuztuan.

Informazio gehigarria:

Bilboko Portuan 2022/08/22an su hartutako biodiesel biltegia.

Hain zuzen ere, egun hauetan beteko da Bilboko Portuko instalazioetan izandako biodiesel-biltegi baten sutearen bigarren urteurrena. Sute hark ke beltzezko zutabe handi bat eragin zuen, 300 metrotik gora igo zen, eta inguruko etxebizitzetako leihoak itxi, Arena eta Muskizko hondartzak hustu eta trafikoa eten behar izan zuten A-8 autobidean, N-644 eta N-639 errepideetan eta porturako sarbide guztietan. Nahiz eta, gure ustez, gertakariaren larritasuna nabarmena izan, apenas izan zuen oihartzunik.        https://eguzki.org/es/2022/09/02/sekulako-sutea-piztu-da-bilboko-portuan-baina-ez-omen-da-ezer-gertatu-guzti-guztia-normala-da-eta/

Leitzaranen jeitsiera berri bat bailararen antolamendua aldarrikapenaren ardatz hartuta.

LEITZARANEN BABESAREN ALDEKO ERREKA JAITSIERA BERRI BAT.

 

Maiatzaren lehenean, Eguzki Talde Ekologistak deituta, Leitzaran ibaiaren jaitsiera berri bat ospatu dugu. Jaitsiera hau, Santa Krutz jaien barruan ospatzen den festa giroko ekimen bat bada ere, aldarrikapena festak adina garrantzi du.

Leitzaran, andoaindarrentzat ibaia eta haran  maitatua da baina baita legez babestua ere, osatzen duen habitatak duen garrantziagatik: Biotopo Babestua, KBG (kontserbazio bereziko gunea), Natura 2000 sareko partaide…

Aldarrikapenei dagokionean, Leitzaran ibaia naiz haranaren arazoak hartu ohi ditu kontuan eta egia esan, azken urte hauetan errepikatzen diren arazoak ditugu: turístifikazioa, hondakinekiko ibaien babesa. Eta aurten berri bat gehitu beharrean gaude: Leitzaran bailararen antolaketa beharra.

Turistifikazioa. Urteak joan ahala aisiak eta turismoa eragiten duen presioa handitzen ari da Leitzaran bailararengan, Honen adibide garbi ditugu Otietako tirolina, ostalaritza egitasmoa eta zoritxarrez etorriko direnak. Egitasmoa hauek, babes izendapenak kontuan izan gabe egiten ari dira, are gehiago, izendapen horietaz baliatzen dira, Leitzaranek berez dituen ingurumen balioak mantentzeko interes gutxi erakutsiz.

Hondakinekiko ibaien babesa. Leitzaran eta Oria ibaietara hondakin txiki zurrunak erortzea saihesteko, barandatan saretxoak jartzea ere eskatu diogu Udalari. Aurten pauso bat emango dutela agindu du Udal Gobernuak eta horren zain gaude.

Antolaketa beharra. Leitzaran bailaren antolaketa beharraz ari garenean, Leitzaranek ( Ibaiak eta mendiak) dituzten balioak mantentzea edo/eta hobetzea, asialdian gozatzeko gune egokia izateak eta bertan dauden jarduera ekonomikoak uztartuko dituen antolaketaren premia ikusten dugula adierazi nahi dugu. Antolaketa hau egoki egin ezkeroz, beste aldarrikapen askori, nagusiki turistifikazioaren gaia bideratzeko oinarri sendoak jarriko genituzke. Bide horretan, gaur egun pauso garrantzitsuena Otietan dagoen “Bisitari Etxea” Lizarkolara ( Galgo paper fabrika zena) ekartzea izango litzateke, oinarrizkoa pausoa hau, Andoain Leitzaran bailararen Gipuzkoako sarrera nagusia dela kontuan izanik.

Eta ezin ahaztu Leitzaran Natur Parke izendatzeko aldarrikapen eta agintarien hitzemate edo promesa historikoa ere.

Bukatzeko, soilik gogoratu nahi dugu, aldarrikapen hauek gauzatzeko Eusko Jaurlaritza. Gipuzkoako Foru Aldundia eta Andoaingo Udalaren elkarlana beharrezkoa izango dela, eta horretan jartzea eskatzen dugu..

Jaitsieran 30 bat lagun bildu gara. Euriaz tartekatutako eguraldi freskoa izan badugu ere, giro ederrean joan da  ekimena, jaiak eta Leitzaranen babesa gogoan..

Oharra: argzki gehiago hemen topatuko dituzu:  https://twitter.com/EguzkiAndoain/status/1786008005382742414?t=jB4ChVhjcSgFwOBXwZNrYQ&s=19

Eguzki Talde Ekologista eta Antinuklearra, maiatzaren 1ean.

Herri lurretan bertako 700 zuhaitz landatu ditugu auzolanean

 

Aurreko asteburuan, martxoaren 2an, Eguzkik deituta, haritz eta pagoen landaketa herrikoia burutu genuen Munttoko magal batean. Leitzaran balaran, Andoaingo Mendiak izeneko herri lurren parte da zeinak mendi babesle izendatuta daude.

30 lagundik gora, koadrila polita juntatu ginen

Landaketa 1,9ha-ko zaharkitutako pinudia zen batean egin dugu, auzolanean lurzoru horren heren batean 700 pago eta haritz landatuz. Beste bi herenaz, sailaren prestaketa lanez eta landareez Gipuzkoako Foru Aldundia arduratu da

Landaketak bi helburu nagusi ditu:

  • Basoen garrantziaz kontzientzia hartzea, egoera onena egoteak gizarteari ematen dizkion onura ugariaz jabetu gaitezen.
  • Orain arte herri lurrak kudeatzeko era aldaketak aldarrikatzea.

Aurreneko puntuari dagokionean, basoak betetzen dituzten funtzioei ekosistemikoak esaten zaie eta nagusienak: CO2 oxigeno eta biomasa bilakatzea, klimaren gorabeheren ondorioak apaltzen laguntzen du, ura araztu eta erregulatzen laguntzen du, uholde naiz luizi arriskuak arindu, gordailu genetikoa da, egurra ekoizten du, aisigune bihurtzen da… Pentsa guzti horiek dirutan itzuli behar bagenitu…

Malkar ederre egokitu zitzaigun. eZ gaude halako lanank egiten ohituta baina modatu ginen.

Bestalde, ziurrenik herritar askok ez dute jakingo Andoaingo Udala 668 ha-ren jabe dela Leitzaranen, horietatik gehienak Onddo-Aizkorriko mendien magalean eta Ubaran errekaren bailaran daudenak.  Andoaingo Mendiak bezala ezagutzen dira, kudeaketaz Gipuzkoako Foru Aldundia arduratzen da eta herri onurako mendiak bezala izendatuta daude. Izendapen horren ondorioetako bat basoen funtzio ekosistemikoak era egokian  betetzeaz ziurtatzea da.

Eta hori gaur egun ez dela gertatzen uste dugu guk. Izan ere, egun bertako espezieak %20 baino ez dira heltzen eta kanpokoak berriz, gehienak koniferak -460 ha-tik gora- %71 gainditzen dute ( gainontzekoak mendiko belardiak dira). Gainera sail gehienak etekina lortzeko asmoz kudeatzen direnez, maiz erabat soiltzen dira sailak, baso helduak  izatera iristeko aukera errotik zapuztuz, haizearen higadurari bidea libre utziz, baita euri urarenari ere, inguruko bizidun guztietan desoreka eragin…

Guzti hau kontuan hartuta, Udalari eskatu diogu Andoaingo Mendien kudeaketan zuzenki parte hartzea eta kontserbazioaren aldeko apustua egin dezala, ustiaketarena alde batera utziz. Bide horretan, landaketarekin kudeaketan eskatzen dugun norabide aldaketa aldarrikatu nahi dugu.

 

Bizitzeko Andoain eraikitzen!  Bizitzeko Lurra eraikitzen!

 

Eguzki Talde Ekologista eta Antunuklearra, martxoaren 4an.

Oharra: “Andoaingo Mandien Antolamendu Plana” izeneko txostenetik eta “EAEko Baso Inbentario”tik ateratakoak dira.

“Baso biziak eta monolaborantza” hitzaldia Andoainen

Basoen eta bertako zuhaitzen garrantziaz jardungo gara. Zuhaitz landaketa herrikoia ere egitekoak gara martxoaren 2an.

 

Eguzki Talde Ekologistak hitzaldi bat antolatu du otsailaren 21ean, asteazkena, 19:30tan Basteron. Hitzaldia Baso Biziak plataformako kide den Edu Zabalak emango du.

Andoaingo Eguzkin aspaldian kezka genuen gure inguruan ikusten dugun mendien egoeraz. Landaketak dira nagusia eta ia denak ustiaketara bideratuak. Ondorioa da aukera gutxi ematen diogula naturari garatzeko, bioaniztasunak bere adierazpenik zabalenean (habitata ezberdinen  mantentzea, espezie babestua eta ez direnen bizilekuak…) aurrera egin dezan.

Naturak eta honen parte den basoak, funtzio asko betetzen ditu, funtzio ekosistemikoak esaten zaie eta nagusienak: CO2 oxigeno eta biomasa bilakatzea, klimaren gorabeheren ondorioak apaltzen laguntzen du, ura araztu eta erregulatzen laguntzen du, uholde naiz luizi arriskuak arindu, gordailu genetikoa da, egurra ekoizten du, aisigune bihurtzen da…

Egun, nabarmen, pinuz egindako landaketak dira nagusi Andoaingo Mendiak herri onura mendietan.

Baina zuhaitz masa bati begiratzen diogunean ez gara gauza horien gehienen jabe. Horregatik, hitzaldi hau antolatu dugu:

  • Basoak betetzen dituen funtzio horiek azaltzeko.
  • Basoaren eta landaketen arteko aldea ezagutzeko.
  • Basoa kudeatzeko era ezberdinek dituzten ondorioak.
  • Jabetza mota ezberdinak eta huen aukeraz aritzeko: Tantai baso jabeen kooperatiba, Lugaia fundazioa…

Funtzio guzti horiek hobekien bertako basoak aurrera eramaten dituzte baina Andoainen kanpoko espezieekin egindako landaketak (insignis pinua bereziki) dira nagusi.

Hitzaldi hau erabat lotuta dago martxoaren 2 egin behar dugun beste ekintza batekin, zuhaitz landaketa. Zuhaitz landaketa herrikoia antolatu dugu data horretarako, irteera puntua Otitako aparkalekuan izango delarik. Honi buruz ere azalpenak emango ditugu hitzaldian.

Oharra: zuhaitz landaketari buruzko informazio gehiago ondorengo egunetan emango dugu.

Aixerrotako paella eguneko festa: bideratzen ez den astakeria

Beste behin ere, Getxoko Aixerrotako paella eguna ospatu da, hauteskundeen ondorioz ez ohiko uztailaren 25ean izan bada ere. Egun ezberdina bai, baina festa ondorena aurreko urteetako beretsua izan da:

–          Tonaka zabor barreiatuta festagunean.

–          Getxon geratzen den natura ingurune bakanetako serioski kaltetua.

–          Zuhaitzak, koadrilen  inprobisatutako estalpe eta egituran oinarri edo eta zutabe bihurtzearen ondorioz, apurka hiltzen doazelarik.

Aixerrota- galeako gune 2023ko paella eguna ostean. Ezkerrekoa,

Aixerrota- Galeako gunea 2023ko paella eguna ostean. Ezkerrekoa, “gune ofiziala” da, dena txukundu ostean; eskumakoa, askoz eremu handaigoa, Bronx deiturikoa, azalpenik behar ez duen egoeran.

–          Zer esanik ez egitura horiek eusteko urteetan egin diren ehundaka zulo eta erretenak eta bertan isuritako porlanak eragiten duen kaltea.

–          Guztia, bertako fauna eta landaretzaren kaltetan, besteak beste narrastien, hegaztien eta landareen babestuta espeziak daudela kontuan izan behar dugu.

Paella eguna 2 2023

Bere garrantzia ere badu beretsua esateak aurrerapauso txiki batzuk eman baitira:

–          Koadrila batzuk eraikitzeko teknikak aldatzen ari dira porlana baztertuz eta, ahal den neurrian, zuloak egitea saihestuz.

–          Festa ondoan hondakinak biltzera ere urbildu dira gutxi batzuk.

–          Udalak zabor bilketa egiten Bronx izeneko festagunean…

Baina , bizilagun elkarteak duela dozena bat urte egoera honi irtenbidea eskatzen hasi zirenetik eta ekologistok batu ginenetik lauzpabost urte igaro ostean, emaitza eskasa da.

Paella eguna 9 2023

Puntu honetara iritsita, Getxoko Udalaren papera jarri behar dugu auzitan. Izan ere, bere hitza betetzetik urrun dagoela esan  behar baitugu. Arartekoak egindako txostenean, arazo honi ez ekitea, bere esku dagoen funtzioa ez betetzea dela berretsi ostean zenbait neurri hartzeaz arduratu zen, nagusienak:

–          Basoan ( egia esateko besteak baino zuhaitz rodal handiago bat baino ez da) sartzea debekatu.

–          Egiturak eraikitzeko aholkularitza teknikoa eskaini.

–          Ondorioz porlana erabiltzea debekatu.

–          Hondakinen garbiketa ondorengo hiru egunetan egitea.

Paella eguna 10 2023

Laburbilduz garbiketa ez dela nahiko izan esango dugu (zergatik ez dira hartzen hondakinak sortzea ekiditeko neurriak?)  eta aholkularitza teknikoa egonik, batzuk jarraibideak aurrera eraman badituzte ere, beste askok berdin jarraitu dute ( erretenak egin eta porlana erabili), sastrakadiak “hustuz” eremu pribatuak edo komunak sortzen jarraitzen dute eta basoan sartzeko debekua bai baina hori bermatzeko biderik ez da egon.

Arazo honi serio heltzekotan, gaia denboraz lantze hasi behar da Udala, jai ofizialaren antolatzaile, auzokide, gaian interesa duten elkarte eta Bronx-eko gunearen erabiltzaileen artean. Eta urtez urte, betegarriak diren neurriak zehaztuz joan beharko da, betetzea maila ikusiz eta berpentsatuz. Bestela, paellen eguna ospatuko da baina ingurumenak, naturak jai izango du.

Paella eguna 6 2023

Paella eguna 12 2023Paella eguna 18 2023 Paella eguna 20 2023Paella eguna 11 2023 Paella eguna 13 2023 Paella eguna 15 2023Paella eguna 8 2023Paella eguna 16 2023

Mastinek ardiak erasotu dituzte Peñas Blancasen

Eguzkik jakin ahal izan duenez, gaur Barakaldo eta Alonsotegiko udalerrietan dagoen Peñas Blancaseko inguruan gutxienez ardi bat akabatua agertu da eta beste zenbait zaurituak ere badira. Sarraskiaren egileen frogak ere baditugu: ardiak zaintzeko erabiltzen diren 3 mastin izan dira.

Klikatu irudian:

mastinak ardiak erasotu peñas blancas

Irudiak ez dute zalantzarako aukerarik ematen. Halakoetan, askotan, erruduna otsoa izan dela esan ohi da baina garbi ikus daiteke arazoa sakonagoa dela.
Ganadua zain beharrean erasotzen duten mastinak, zeinak diruz laguntzen ditugun, zakur basatiak, pasiatzen dabiltzanen txakurrak, hiritar batzuen jarrerak, bazka lekuak okupatu nahi dituzten azapiegiturak ( orain bereziki zentral eolikoak, Peñas Blancasen kasu honetan bezala)… Arazoak ugariak dira ganadua zaindu eta hazteko era honentzat.

Mastinak hildako ardia Piedras Blancasen

Mastinen jarrerari dagokionean, galdetutako adituek esan digute oso posible dela ganadua zaintzeko prestatuak ez dauden aleak izatea edo gosez akabatzen zeudenak izatea.

Garbi geratzen dena da otsoa ez dela larreetan barreiatzen diren abeltzantza eta artzantzaren arazo nagusia.

C-II egitasmoaren kaltetuek “Helburu Neurgarrien Dekalogoa” aurkezteko herri agerraldia Andoainen.

Puede ser una imagen de texto que dice

Andoaingo C-II Proiektuak Kaltetutako Plataformak larunbatean herri batzarrerako deialdia egin du. Izan ere, Gipuzkoako Foru Aldundiak Bazkardoko lotunean ( N-1 eta A-15) sortzen diren trafiko arazoak konpontzeko C-II izeneko egitasmoa mahaigaineratu zuen iaz kaltetuak kontuan izan gabe, eta kaltetuon arazoei irtenbidea ematen ez diena. Egun egitasmo berri bat egiteko aukera egonik Aldundiaren inposaketaren gainetik, pertsonen interesak errespetatuz, ingurumenarekiko jasangarri izango den proiektu bat definitzeko eta bultzatzeko oinarriak jarriko dituen Dekalogo bat aurkeztuko dute larunbatean, egungo arazoei (zarata, airearen kutsadura, mugikortasun xahutzailea…) irtenbidea emateko bideak barne izango dituena. Zatoz! Eguzkikook ere bertan izango gara.