ORAINGOZ, INDUSTRIA-HONDAKINEN ZABORTEGI BAT, AMIANTO-GELAXKEKIN ETA ERAIKUNTZA- ETA ERAISPEN-HONDAKINAK BILTEGIRATZEKO ZENTRO BATEKIN (EEH) – NOIZKO AGINDUTAKO METROPOLI-PARKEA?
Tristea da prentsaren bidez albisteen berri izatea eta erdizka jakitea, pilula maite baitigute, trago txarra eramangarriagoa izan dadin, Bilboko eta Bilbo Metropolitarreko herritarrek, beste behin ere, agindutako Bilbo Handiko Metropoli Parkea, Bilboko Udalak eta Bizkaiko Foru Aldundiak 2006az geroztik egindako dokumentuetan eta hirigintza-arauetan jasota dagoena, hamarkada batez gutxienez atzeratzen ikus dezagun.
Arantxa Tapia andreak, Iraunkortasuneko eta Ingurumeneko sailburuak, aste honetan argitaratu duen Hondakinak Kudeatzeko Bide Orriak, adierazten du Artxandako zabortegi zaharra (lindanoz kutsatuta dago, oso hondakin arriskutsua da, eta sailburuak ez du aipatu) berriro irekiko dela, urtean 1,200.000 tona hondakin ez-arriskutsu hartzeko (aurrerantzean, hondakin ez-arriskutsuen hondakinak), zuntz-zementua (amiantoa) biltegiratzeko gelaxkak izateko eta zabortegi hori 2030ean ixteko. Data horretatik aurrera hasiko dira eremu hori birsortzen eta berreskuratzen. Hona hemen argitara emandako informazioa.
Albiste honen aurrean, Artxanda Parke Bai Plataformak HARRIDURA ETA HASERREA adierazi ditu:
Ezustea, hirigintza-arauek 2006az geroztik metropoli-parke izateko erabiltzen duten lursail batean Bizkaiko industria-hondakinen zabortegirik handiena eraikiko delako, amianto-gelaxkak erantsita.
Harridura, gaur egun berrikusten ari den Bizkaiko Lurralde Plan Partzialari (LPP) aurkeztutako alegazioak kontuan hartzen ez direlako.
Ustekabea, Artxandako zabortegi zaharra lindanoz kutsatuta baitago (inguruko beste bi zabortegi bezala) 1986tik, eta ordutik Asua eta Nervion ibaiak kutsatzen baititu, isuritako lixibiatuen bidez, azkenean erabat deskontaminatu ez delako eta deskontaminazio hori 2030etik aurrera aurreikusten delako, betiere hondakinak murrizteko helburuak betetzen badira, jarduera data mitiko horretatik haratago luzatzeko aukera ere badagoelako (2030).
Sorpresa, gainera, Artxandako zabortegi zahar berri hau berriro ireki eta beste zabortegi batetik metro gutxira zabaltzen delako, 6 milioi metro kubiko biltzea espero baitu. Bi zabortegiak ibarbide berean, uren hustuketa itsutuz eta horien kalitatea eta osasungarritasuna mehatxatuz.Eta haserrea, haserre handia:
Eusko Jaurlaritzak, Bilboko Udalak, Sondikako Udalak eta Bizkaiko Foru Aldundiak. Artxanda Parke Bai plataformak, duela 2 urte baino gehiagotik, informazio argia eta gardena eskatu die, baita Artxandaren etorkizunari, hondakinen kudeaketari, kokapenari eta isuri beharreko hondakin-motei buruzko eztabaida demokratikoa ere. Eta isiltasuna eta hitz hutsak besterik ez ditu jaso.
Haserrea, Bilboko Udala, Gasteizkoa edo eragindako beste udalerri batzuetakoa ez bezala, Eusko Jaurlaritzaren erabakietara makurtu delako, herritarren sentimendua asebeteko luketen hirigintza-arauak aurretik jarri gabe eta bere plan eta helburuak bete gabe.
Haserrea, Bilboko eta Bilbo Handiko herritarrak direlako Eusko Jaurlaritzak erabakitako ibilbide-orri honetan kalte gehien jasan dutenak, ingurune osasungarri eta kutsadurarik gabekoaz gozatzeko irrika atzeratuz.
Haserrea, 2030erako Artxandako zabortegiaren itxiera pilula gisa aurkezten delako. Pilula horrekin irentsi behar dugu, eta, horrela, ibilbide-orri horren oparotasunean sinetsi, errealitate posible gisa baino, egungo hondakinen sorrera-egoera dela eta. Nola pasa daiteke 1.200.000 tona/urteko izatetik 0 tona/urteko izatera 2030ean? Zein da Hondakinak Murrizteko Ibilbide Orria? Zalantzak ditugu. Eta botoi bat erakusteko: Zaldibarko zabortegia erori ondoren, Arantxa Tapia sailburuak iragarri zuen (2020ko abuztuan) isurketagatiko kanona ezarriko zela disuasio-neurri gisa eta murrizketa eta birziklapena bultzatzeko. Oraindik ez da kanon hori ezarri, eta orain 2023rako iragarri da. Zergatik 2 urte eta erdiko atzerapen hori? Beste erkidego batzuek, besteak beste Kataluniak, aspaldidanik inplementatzen dute. Zabortegiak murrizteko zer neurri ari dira ezartzen? Zalantzan jartzen dugu 10 €/ Tn-ko tasa nahikoa disuasioa den birziklapena bultzatzeko, eta, beraz, isurtzen jarraituko da.
Artxanda Parke Bai Plataformatik gure bideari jarraituko diogu, Bilbo Handirako Metropoli Parke baten eskariari lagundu diezaioketen era guztietako ekimenak antolatuz, ahalik eta lasterren hori erraztuko duen Plan Berezi batekin.