All posts by Lea-Artibai

Hondakinak eta belatz handien bikote bat Mendexan

Pena da, eta amorru handia ematen du, naturan bertan hondakinak botatzen dituen jendea egotea. Edari-latetatik hasi, komunak eta hozkailuetara. Hori bai, gero mila kilometro egingo dituzte ondo kontserbatutako lekuez gozatzeko.

Oraingo honetan, Lea Artibaiko EGUZKI taldeak kexa bat jaso zuen, Lekeitiotik gertu dagoen itsaslabar batera, Mendexa udalerriko lursailetara, hondakinak botatzen ari direlako.

Gainera, itsaslabar horietan belatz handi bikote batek egiten du habia, eta espezie hori Babes Bereziko Zerrendan dago.

Egoera horrekin amaitzeko, EGUZKIko kideak Mendexako Mari Jose Uriarte alkatearekin elkarrizketatu ziren. Alkatea neurriak hartzeko prest agertu da. Hori dela eta, isurketen egileak identifikatzea eta behin betiko amaitutzat jotzea espero dugu.

Inguru honek bere balio ekologiko handia berreskuratzea espero dugu, eta belatz handi bikote honek bere habia ez uztea eta kumeak baldintza egokietan aurrera atera ahal itzatea.

Lekeitiora doan errepidean, Berriatuko lursaila

Altsasu-Olazti AHT ZUNDAKETAK STOP Mendi Martxaren kronika

Erabakia teknikoa izan ordez, politikoa den arren, Nafar korridore eta Euskal Yaren arteko lotura posibleen azterketa egiteko aitzakiarekin Iza, Sakana eta Goierrin abiadura handiko trena egiteko abiapuntua liratekeen zundaketak indarrez egin nahi dituzte.

Horren aurrean, udalek legalki baimenik ez emateaz gain, orain dela bi urte ingurutik STOP AHT Zundaketak Ekimenak hainbat jarduera eta erantzun antolatu ditu, horien artean zundaketak egin asmo zituzten lekuetara mendi martxak, gerora egin dituzten zundaketa gehienak leku horietatik kanpo egiten saiatu badira ere.

Hala ere, mendi martxak mehatxatutako eremuez ohartzeko, zundaketa saiakeren aurrean adi egon eta erantzuteko adostu den protokoloa ezagutarazteko, eta AHTaren aurkako mugimendua saretzen jarraitzeko aukera paregabea izan dira.

Hori dela eta, udalerri eta herritar gehien–gehinen aurkakotasunaren gainetik jarraitzeko erakusten duten temagatik, gaurkoan beste mendi martxa bat egin da.

Goizeko 9:30etan 50 lagun inguru Altsasuko Foruen plazatik San Pedroruntz abiatu dira, eremu horretan eragingo bailuke kaltea azken aldian berpiztu duten 3.alternatiba delakoak eta baita bertatik pasarazi nahiko luketen goi tentsioko lineak ere.

Berriz ere Altsasura itzulita eta hamaiketako ostean udaletxe parean AHT zundaketak gelditzea aldarrikatzeko eta Altsasuko udalaren AHTaren aldeko jarrera salatzeko kontzentrazioa egin dute 80 bat lagunek, Sakanan AHTa sustatzen duen udal bakarra baita, nahiz eta Altsasurako kalteak ekarriko dituela jakitun, tren geltokirik gabe gelditzea besteak beste.

Gainera ingurune honen kaltea areagotzea ekarriko luketen beste zenbait egitasmo berriro hasteko asmoa jakinarazi dute, hala nola, Olaztiko harrobien handitzea eta Porland enpresari atxikitako zabor errausketa plana. Horren ostean, Olaztirantz jarraitu du martxak, bertan kokatu baitituzte bai Altsasu zein Olaztiko eremuetan zundaketa puntu bana.

Mendi martxa Olaztiko plazan amaitu dute, AHT eta zundaketen aurkako bidean beste urrats bat emanez eta azkenik, elkarrekin bazkalduta berrindartu dira.

STOP AHT ZUNDAKETAK EKIMENA

 

Sustrai Fundazioak nitrato kutsaduragatik Zaurgarriak diren Eremuak handitzeko eta neurri eraginkorrak ezartzeko eskatzen dio Nafarroako Gobernuari

  • Nafarroako azaleraren % 10 gutxienez Nitrato Kutsaduragatik Zaurgarriak diren Eremuetan dago.
  • Urteaz geroztik nitratoen maila murrizteko proposatu diren neurriak ez dira nahikoak izan.
  • Nafarroako udalek lurraren eta osasunaren defentsa zaintzeko ardura dute.

Abeltzantza industrialak Nafarroako lurren nitrato-kutsaduran duen eragina frogatuta dago. Gauza bera gertatzen ari da Espainiako Estatuko beste lurralde batzuetan ere. Neurri handi batean, abeltzaintza-ustiategi industrialen hazkunde neurrigabearen ondorioz gertatu da hau. Nafarroan 40 proiektu berri edo handitze-proiektu baino gehiago zenbatu ditugu azken urteotan. Ustiategi hauek sortzen dituzten mindak dira gure lurretan nitratoek eragindako kutsaduraren iturri nagusietako bat. Baina ez bakarra.

Gainera, gora egiten ari da planta biometanizatzaileen kopurua Nafarroan, eta horietatik gutxienez 9 proiektu berri gehitzen zaizkie jadanik existitzen direnei 3. Planta hauek abeltzaintzako mindak eta beste hondakin organiko batzuk biltzen dituzte, hauek prozesatu eta biogasa sortzeko. Behin prozesu hau amaituta, ia hondakin likido (digestato) kopuru beraz desegin behar dira berriro, eta lur-eremuetara isurtzen da. Hau da, abeltzaintzako mindekin gertatzen den bezalaxe, nitrato gehiago botatzen zaizkio lurrari. Eta hau guztia gutxi balitz, nekazaritza industrialaren hedapen geldiezina eta jasanezina gehitu behar zaio, ongarri kimiko asko erabiltzen dituena, hauen artean osagai nagusiak nitratoak izanik.

Hain da handia Nafarroako nekazaritza eta abeltzaintza industrialaren hedapenarekin lotutako kutsaduraren eragina, non Nafarroako Gobernua Nitrato Kutsaduragatik Zaurgarriak diren Eremu gisa izendatutako lur-azalera zabaltzera behartzen duen. Ezinezkoa da errealitate larri hau ezkutatzea. Ebroko Plan Hidrologikoaren barnean, Plan Hidrologikoaren Proiektuaren Proposamenaren 3. eranskinean, Ebroko Konfederazio Hidrografikoak berak ohartarazten du haien eremuetan, nitratoek eragindako kutsadura gehienak abeltzaintzako isurketek eragiten dituztela.

Beraz, zuzenean ikusten ari gara gure alorrak aire zabaleko zabortegi erraldoi bihurtzen ari direla, eta bertan barreiatzen direla bai Nafarroako abeletxe industrialetako hondakinak (txerri-aziendak, bereziki), bai biometanizazio-planta erraldoietako digestatoak, zeinak, gainera, beste autonomia-erkidego batzuetatik datozen era guztietako materia organikoak jasotzen baitituzte. Abeltzaintza-jardueraren hazkunde orok nitratoak handitzea eragiten du, eta nitratoek nekazaritza-lurzoruan amaituko dute nahitaez, eta, iragazketaren bidez, akuiferoen eta azaleko eta lurpeko uren egungo kutsadura areagotuko dute, osasun publikoa arriskuan jarriz.

Honi dagokionez, Europar Batasunaren 91/676/EEE Zuzentaraua, uren kutsadura prebenitzeko eta zuzentzeko beharrezko neurriak ezartzen dituena, nahitaez bete beharrekoa da. Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioko Uraren Zuzendaritza Nagusiak 2016-2019 laurtekoan egindako “Nekazaritzan erabilitako nitratoek ura kutsatzeari buruzko 91/676/EEE Zuzentarauaren Jarraipen Txostena“ren arabera, Nafarroari dagokionez, honako datu hauek ematen ditu:

– Nafarroako Foru Komunitatean, Eremu Zaurgarrien egungo azalera (2020) 995 km2-koa da. Nafarroako Foru Komunitateko azalera osoaren % 10a da.

– Euskal Autonomia Erkidegoko Eremu Zaurgarrien azalera % 76 handitu da 2016-2019 artean. Zifra hori % 317ra arte handitzen da, baldin eta zenbatespenak 2012-2015 informazio-aldiko azaleraren arabera egiten badira.

2020ko uztailaren 2an, Europako Batzordeak irizpena eman zuen, Espainia Europako Justizia Auzitegira eraman aurretik, Nafarroa barne hartzen duen Nitratoen Zuzentaraua ez betetzeagatik, gure erkidegoan orain arte onartutako xedapenek ez dituztelako Zuzentarauaren puntu horiek betetzen.

Nitrato Kutsaduragatik Zaurgarriak diren Eremuen bilakaera progresiboak kezkatzen gaitu. 2002. urtetik, Eremu Zaurgarriak izendatzen hasi ziren lehenengo urtetik, proposatutako neurriak ez dira nahikoak izan. Horregatik, neurri osagarri zorrotzagoak hartzeko eskatzen dugu, hala nola Eremu Zaurgarrietan dauden etxaldeen moratoria bat, nitrato-maila eremu ez-zaurgarritzat hartzeko ezarritako balioetara jaitsi arte.

Jakin izan dugu Nafarroako Gobernuko Ingurumen Zuzendaritza Nagusiak deialdi bat egin diela udalei, Nafarroako Udal eta Kontzejuen Federazioaren bidez, nitratoekiko zaurgarriak diren eremuen izendapenari buruz. Bilera ostiral honetanmartxoaren 28an, egingo da, Elikagaien Teknologia eta Segurtasunerako Zentro Nazionalean, San Adrianen.

Bileran, antza denez, Nafarroako Gobernuak nitratoengatik zaurgarriak diren eremuen izendapen berriari buruz hitz egingo du. Izendapen berri honek egungo irailaren 15eko 147E/2020 Foru Agindua ordezkatu beharko luke. Arauak berak ezartzen zuen lau urteko indarraldia zuela, eta, beraz, 2024an eguneratu behar zela, baina oraindik ez da hau egin.

Arauak Nafarroako gehiegizko nitratoak kutsatutako lur gaineko edo lurpeko urak zein eremutan dauden zehaztuko ditu. Besteak beste, zonakatze berriak eragina izango du nekazaritza-eremuetan isur daitezkeen biometanizazio-landareen minden eta digestatoen gehieneko kopuruan. Gure lurretan horrelako industria azpiegiturak ugaritzen ari direnez, arauak ustiategi horien garapena baldintzatu beharko luke, Nafarroan neurriz kanpo hazten ari baitira.

Horregatik guztiagatik, beldur gara Nafarroako Gobernuak gai honetan hartzen duen erabakia ez ote den kontinuista izango, ingurumenaren eta osasunaren kaltetan, nitratoek kutsatzeko arriskua duten eremu hauen zabalpena ahalik eta gehien murriztuz. Beharrezkoa da, beraz, Nafarroako biztanleek gai hauen berri izatea, eta Gobernuari presioa egitea indarrean dagoen araudia zorrotz aplika dezan eta eremu zaurgarriak bere zorroztasun osoz ezar ditzan. Ingurumenaren osasuna eta herritarren osasuna jokoan daudelako.

Fundación Sustrai Erakuntza

 

 

 

 

 

 

Itsasaldiak iristen diren tokiraino, publikoa!

Datorren igandean, martxoak 30, arratsaldeko bostetan, elkarteratzea egingo dugu Muruetako Aurrera Teileriaren aurrean, horraino iritsiko den marea biziaren testigu izatera hain zuzen.

Izan ere, gune hori, indarrean dagoen Kostaldeei buruzko Legearekin bat, jabetza publikokotzat edo jabari publikokotzat hartu beharko litzateke, eta, beraz, babestua beharko luke, duen interes handigatik beti ere. Ondorioz, itsasertzeko edozein hirigintza-eraldaketatik kanpo egon beharko luke.

Urdaibaiko Patronatuak berak, 2000. urtean Osoko bilkuran onartutako txosten batean, Urdaibaiko Biosfera Erreserbako marearteko padura-eremuen bazterketa larria antzeman zuen, eta hori horrela dela, aldi berean hori eremu hori, Nazioarteko Ramsar Hitzarmenaren arabera, intereseko hezegune baten zatia dela eta babestu beharrekoa aldarrikatu zuen. Hala ere, Euskal Autonomia Erkidegoko Itsasertzeko Mugarteak, txosten hori kontuan hartu gabe, beste mugaketa-lerro bat onartu zuen; horrek 21,2 hektareako babesgabetasuna ekarri zuen Oka ibaiaren ibilgu zaharraren eremuan, Gernika-Lumon eta Foruan hain zuzen, eta beste 7,9 hektareakoa Muruetako udalerrian. Politika eta merkataritzaren komenientzia hutseko interesek bultzatutako egin zen hori horretara.

Bada, behin bertan elkartuta, kaltetutako eremuetan banatuko gara, argazki eta bideo kamerarekin armatuta, mareen benetako irismenaren lekukokoak izateko. Informazio hori jasota, gero Euskal Herriko Itsasertz Mugartera bidaliko da, itsasertzak mugatzeko eta babesteko beste lerro bat marraz dezaten, ekinozioko marea bizien mailarekin bat letorkeena, gutxi gorabehera.

Horixe da deialdia sinatzen dugun taldekok egun horretan aldarrikatu duguna.

Hurrengo domekan arratsaldeko 17:00etan zatozte Muruetako Aurrera Teileriara.

Eguzki, Ekologistak Martxan, Lanius, Lurgaia Fundazioa, Mutrikuko Naturzaleak eta Zain Dezagun Urdaibai Elkartea.

Euskal Herria ez dago salgai !!

Izenburuak argi dioen moduan Euskal Herria ez dago salgai! eta beste behin, aldarrikapen hau egitea ezinbestekoa dela ikusi dugu. Lema hau oinarri harturik, martxoaren 22an manifestazio nazionala burutuko dugu Gasteizen eta manifestazio horretan parte hartzera gonbidatu nahi zaituztegu.

Lurraren defentsa helburu, egungo testuinguru ekologiko, ekonomiko eta sozialaren gainbehera ikusirik, Euskal Herria Biziriketik gogor salatu nahi ditugu gutxi batzuen interes ekonomikoak defendatzeko aurrera eramaten ari diren politika instituzionalak. Politika hauek eredu ekonomiko kapitalista betikotzeko saiakera bat izatetik haratago, gizakiaren biziraupena bera zalantzan jartzear dagoen hondamendi ekologiko batera garamatzate. Testuinguru hau ezinbestean ondorio sozial katastrofiko baterako ibilbidea marrazten ari da, gosete eta pobrezia maila nabarmen handiagotuz, ura bezalako oinarrizko elementuak gatazka iturri bilakatzen ari diren bitartean. Gainbehera honen ondorioak hasi dira nabaritzen gure inguruan ere; elikagaiak, energia eta oinarrizko produktuak garestituz, etxebizitzarako sarbidea zailduz, osasungintza eta hezkuntzaren gainbehera emanez, faxismoak indarra hartuz, etab.

Instituzioetatik arazo hauei konponbide bat ematetik urrun elikagaien ekoizpena makro granjetan eta modu intentsiboan ematea saritzen ari dira, Mercosur ituna sinatzearekin batera, bi kontinentetako nekazaritza jasangarri baterako bidea oztopatuz eta nekazariak miseriara kondenatuz. Energia arloan hidrokarburoak ordezkatu behar diren diskurtsoa baliatuz, makro mailako berriztagarriak inposatu nahi dizkigute, energetikoki oso exijenteak diren egitura erraldoiak egin ahal izateko proiektuak ateratzen ari diren bitartean. Etxebizitzarekin negozioa egin ahal izateko bermeak ematen ari dira, kontsumo turistikoa eta espekulazioa sustatuz, etxebizitza ordaintzeko prezioek gora jarraitzen duten bitartea. Eta abar luze bat. Finean, gutxi batzuen aberastasuna bermatzen da, gehiengoa miseriara kondenatzen den bitartean, bidean nola ez, inguru naturala suntsituz.

Egoeraren larritasunaz jakitun, indarrak batu eta aldarrikapen hauek lau haizetara zabaltzea da manifestazioaren helburua:

  • Alde batetik, Europatik etorri eta herritar guztiok zorpetu gaituzten diru partidez aprobetxatu nahi diren enpresari handiak seinalatu nahi ditugu. Enpresa hauek baitira elikagaiak, energia eta baliabide naturalak pribatizatu eta negozioa egiteko baliatuko dituztenak.
  • Bestalde, ezinbestekoa deritzogu Europatik hasi eta Frantziako, Espainiako, Nafarroako eta EAEko instituzio nagusiak jokatzen ari diren papera seinalatzea. Agente politiko hauek baitira, azken finean, enpresen irabaziak herritarron ongizatearen gainetik jartzen dituztenak. Horren adibide garbia da EAEn onartzear dagoen Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorial (LPS) berria. Herritarron iritzia kontuan hartu gabe eta enpresen mesedetan aurrera ateratzear dagoen lurralde antolamendua dugu hau. Euskal Herria Biziriketik bertan behera uztea exijitzen dugu.
  • Horrez gain, kapitalismo berdearen promesa faltsuetatik haratago, gaur egun bizi dugun hondamendi ekologikoari aterabidea emateko beharra aldarrikatzen dugu eta horretarako ezinbestekoa deritzogu gaur egungo eredu ekonomikoaren gaindipena ematea. Ekoizten dugun aberastasuna maila berdinean banatuko duen eredu bat garatu eta naturaren muga biofisikoen baitan antolatuko den gizarte forma bat eraiki behar ditugu.
  • Azkenik, ezin dugu salatu gabe utzi lurraren defentsaren inguruan ematen ari den kriminalizazioa. Gutxi batzuen interesei aurre egin eta lurraren defentsan lanean ari garenon aurkako jazarpena areagotzen ari den honetan, argi esan behar diegu aurrean izango gaituztela! Kriminalizaziorik ez!

Testuinguru honetan, Euskal Herria Biziriketik lurraren defentsa aurrera eramateko borrokaren garrantzia azpimarratu nahi dugu eta martxoaren 22an Gasteizen burutuko dugun manifestazio nazionalean parte hartzera gonbidatzen zaituztegu.

Bidean ikusiko dugu elkar,

Euskal Herria Bizirik

Mina Mugako sustatzailearen presio-neurrien aurka

Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak, 2024ko irailaren 30eko 285/2024 Epaiaren bidez, baietsi egin zuen erakunde sozial eta ekologisten demanda, eta baliogabetu egin zuen Industriaren, Energiaren eta S3 Proiektu Estrategikoen zuzendari nagusiaren uztailaren 1eko 56/2021 Ebazpena, zeinaren bidez ematen baita Javier, Sangüesa/Zangoza eta Yesa udal-mugarteetako potasio gatzentzako eta gatz sodikoentzako “Goyo” 35.780 ikerketa-baimenaren ondoriozko ustiapen-emakida.

Orain, Geocali enpresak kasazio-errekurtsoa jarri du, justiziaren erritmoak errespetatuz. Era berean, komunikabideek jakin dutenez, Geocali presio-neurriak hartzen ari da Ignacio Salazar CEOaren bidez, Sara Aagesen Muñoz Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako ministroari gutun bat bidalita, edo María Chivite Nafarroako Foru Komunitateko presidenteari egindako bileren eta eskaeren bidez. Ondorioz, azken horrek publikoki adierazi duenez, “Mina Muga eskualdearen garapen ekonomiko eta sozialari nabarmen lagunduko dion proiektua da. Ezarpenaren aldeko apustu irmoa egiten ari gara“.

Ecologistas en Acción, Sustrai Erakuntza eta Bal d ‘Onseilla eta Erreniegako Potasa Meategien aurkako Plataforma egileek uste dute María Chiviteren adierazpenak “desegokiak eta onartezinak” direla. Era berean, gobernu autonomiko eta zentralei buruzko presioak amaitzeko eskatzen dute, eta, horren ordez, justiziaren erritmoak errespetatzeko.

Erakundeek gogorarazi dute oraindik ebazteke daudela Aragoiko Justizia Auzitegi Nagusian eta Madrilgo Justizia Auzitegi Nagusian jarritako errekurtsoak. “Gure argudioak berberak dira, eta, beraz, espero dugu epaileek modu berean erabakitzea, bi emakidak deuseztatuz. Gainera, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak IIAri buruzko iritzia eman beharko du; gure ustez, ez da osoa eta akastuna, eta ez du bermatzen ingurumen-ebaluazio egokia egingo denik“, adierazi dute.

Era berean, gobernuei eskatzen diete enpresaren asmoak ez bereganatzeko eta interes publikoa zaintzeko. “Mina Muga proiektua behar dugunaren kontrako norabidean doa, hau da, gure ekoizpen-eredua deskarbonizatzea eta berotegi-efektuko gas gehiago ez isurtzea”, gaineratu dute.

Mina Mugaren inpaktuak handiak dira: meatzeak, funtzionamenduan, klima-aldaketa eragingo du; ateratako potasa nekazaritza intentsiboa geldiaraziko da, karbono-aztarna oso handiarekin; eta egunean 500 kamioi erabiliz garraiatuko da, erabat eutsiezina, berotegi-efektuko gasen emisioak, kutsatzaileak eta segurtasunik eza eraginez eskualdeko bizilagunei.

Erakundeek adierazi dute, halaber, Mina Muga proiektuak ezin izango duela inoiz lurraldearen onurarako lagundu, kontrakoa baizik: “Ez dugu horrelako proiekturik behar, biztanleria-zentro handietatik urrun bilatzen dugun bizi-kalitatea aldatzen duenik, landa-exodoari laguntzen baitiote. Eragindako eskualdeek beren biztanleria finkatu eta lanpostuak proiektu iraunkorrekin bermatu behar dituzte. Baina lanpostuak sortzeko enpresak emandako zifrak proiektu hau interesgarri bihurtzeko desesperotako sirena-kantua dira“.

Erakunde sozial eta ekologistek Shandong Energy kapital txinatarraren inbertitzaileei eta Yankuang Energy taldeari ere ohartarazi diete proiektuaren bideraezintasun ekonomikoa: “Enpresa-proiektu batek aurrera egin ahal izateko, oinarriek sendoak izan behar dute. Mina Muga meatze-proiektua funtsik gabeko oinarrietan oinarritzen da, oraindik ez baitira konpondu meatzeak planteatzen dituen arazo tekniko asko, hala nola subsidentzia- edo sismikotasun-arazo induzituak“.

Azkenik, gogoratu behar da eskualdean kezka handia dagoela Yesako urtegia handitzeko proiektuarekiko interakzioagatik. Proiektu hori ez da amaitu urtegiaren hegalen ezegonkortasuna konpontzen saiatzen diren etengabeko aldaketengatik.

Horregatik guztiagatik, Ecologistas en Acción, Sustrai Erakuntza eta Bal d ‘Onseilla eta Erreniegako Potasa Meategien aurkako Plataformak elkarteek irekitako prozesu judizialak errespetatzea eskatzen dute. “Erakunde sozial eta ekologistek hainbat proiekturen aurka borroka egin behar izan dugun bezala (urteak eta urteak), eta dokumentazioko milaka eta milaka orri aztertu eta aztertu behar izan ditugun bezala, justiziaren erritmoekiko errespetua eskatzen dugu orain, lehen aldiz arrazoia eman baitigu”, ondorioztatzen dute.

Garbigune bat Ondarroako herriarentzat

Prentsaren bidez jakin dugu Ondarroako portuan GARBIGUNE proiektu bat dagoela, portuko jardueran sortutako hondakinak gaika biltzeko.
EGUZKI talde ekologista gisa, eta baita Udal gisa ere, urte asko daramatzagu Bizkaiko Foru Aldundiari Ondarroan sortutako hondakinak bildu eta hautatzeko garbigune bat jartzeko eskatzen.
2000. urtea baino lehenagotik ere, Ondarroako saihesbidearen obrak abian jarri aurretik, Aldundiak agindu zuen obrak amaitutakoan Errenteria aldeko garbigunearen proiektua gauzatuko zela. Erantzunak beti positiboak izan arren, oraindik ez da ezer egin. Hogei urte baino gehiago zain egon ondoren, uste dugu badela garaia aldarrikapen hori kontuan hartzeko.

Positibotzat jotzen du erakunde honek proiektu hau portu-eremuan gauzatzea, hondakinen jatorritik hurbilen dagoen gunea delako.

Uste dugu oztopo burokratiko eta eskumen ugari egongo direla, baina Ondarroako herri osoak Garbigune honetan bere hondakinak kudeatzeko duen beharra kontuan hartzeko eskatu dugu. Izan ere, ez litzateke logikoa izango hain beharrezkoa den tresna hori ez izatea, edo, bestetik, etorkizunean bi Garbigune izatea, bata portuko hondakinentzat eta bestea gainerako biztanleentzat.

Erantzunaren zain gaude.

Hemen albistea:

El futuro Garbigune del puerto de Ondarroa requerirá el derribo del edificio “Carpintería cuyo proyecto se centra en la parcela C5, ubicada en el ámbito portuario A.I.4, y que cuenta con una superficie en planta de 135 m². Esta acción permitirá la instalación de un Garbigune, o “punto limpio”, diseñado para mejorar y ordenar la recogida selectiva de residuos generados en la actividad portuaria como son los residuos sólidos urbanos, basura habituales -orgánico, restos, vidrio, papel y cartón- aceites de motores y de uso doméstico de cocinas de barco, plásticos, redes y botes de pintura, entre otros.

Según detalla Leandro Azkue, viceconsejero de Pesca y Puertos del Gobierno Vasco, “la propuesta incluye una inversión con un presupuesto base de licitación de 101.542,16 euros y contempla un plazo de ejecución de un mes. La obra saldrá a concurso público durante este primer semestre y se iniciará a finales de año”.

“Es una buena noticia ya que, además, se recupera el entorno del Puerto junto al Carro Varadero que estaba bastante deteriorado. Junto con la reforma del edifico llamado “Tinglado” y el recalce del muelle, se va a mejorar la zona portuaria de Ondarroa” añade Azkue

El proyecto responde a la necesidad de optimizar la gestión de residuos en el puerto de Ondarroa, como lo reflejan los datos recientes de residuos retirados en 2024, donde se registraron cantidades significativas de residuos sólidos urbanos (310.600 kg), madera (36.740 kg), redes (35.880 kg), aceite de barcos (34.860 kg), aceite de citybulle (33.420 kg) y plástico (4.830 kg).

 

Otsailak 15 manifestazioa Iruñan: “AHTak esklabo bihurtzen gaitu.Progresoaren K-AHT-EAK hautsi”

AHTaren obretako langileen testigantzek aspalditik desagerrarazi behar ziren esklabotza-baldintzak gogorarazten dizkigute: lanaldi amaigabeak aparteko orduak kobratu gabe, drogen kontsumoa lanaldi horiei eutsi ahal izateko, laneko erabateko segurtasun-falta ezbehar handiko lanean (orain arte 12 heriotza AHTaren obretan EHn, gehienak migratzaileak), laneko osasungaiztasun handia tunelen barruan babes-neurri egokirik gabe Diesel makinekin lan eginez, enpresa-abusuak zigorgabetasun osoz, tratu txar arrazista eta homofoboak, ausarkeriazko lardaskeria arduragabea, ustelkeria-praktikak… Horrek guztiak AHTaren obrak XXI. mendeko esklabotzaren adierazle nagusietakotzat hartzera garamatza.  Zapalkuntza-baldintza horiek gabe, AHT bezalako makro azpiegiturak ez lirateke posible izango beren neurriz kanpoko kostuarengatik, edozein ekonomiarentzat onartezina dena.

 Baina AHTk, eraikitzen duten langileak ez ezik, gainerako langileak ere esklabo bihurtzen ditu. Langile horiek beren zergen bidez finantzatzera behartuta daude, ez bakarrik eraikuntza eta mantenu garestia, baita, askotan, ustiapen defizitarioa ere, etorkizuneko belaunaldiak hipotekatuz. Baliabide publikoak AHTan eta beste azpiegitura handi batzuetan xahutzen diren bitartean, esklabo bihurtutako klase herrikoiek murrizketa sozialen eta pribatizazioen politikak jasaten dituzte oinarrizko sektoreetan, hala nola zaintzan, hezkuntzan eta osasun publikoan, elikadura eta etxebizitza duinak eskuratzeko aukerarik gabe, eta horrek pobrezia eta gizarte-bazterkeria areagotzea dakar, biztanleriaren % 15 baino gehiagori eraginez. Gainera, elite esklabistentzat AHTa finantzatzen den bitartean, AHTa ohiko joan-etorrietan behar ez duten klase herrikoiek erabiltzen duten ohiko trena apurka-apurka desegiten da.

Elefante txuria azpiegitura alferrikakoak, suntsitzaileak eta inposatuak irudikatzen dituen nazioarteko ikurra da. Azpiegitura horiek, antzinako Thailandiako elefante txuriek bezala, mantentze-gastu gehiago eragiten dituzte sortu beharko lituzketen balizko onurak baino, eta, ondorioz, ustezko onuradunek porrot egiten dute. AHTa Euskal Herriko elefante txuririk handiena da, 12.000 milioi euro baino gehiagoko kostuarekin, diru publikoarekin finantzatuta. Xahuketa hori inposatzen diguten esklabistei bakarrik egiten die mesede: eraikuntza enpresa handiei, bankuei eta beren obrei datxekien ustelkeriaz baliatzen den klase politikoari.

Duela gutxira arte, AHTa aurrerapenaren eta modernitatearen adierazpenik gorena zen. Baina aurrerapenaren mitoa, AHTarena bezala, oso azkar pitzatzen ari da. Gaur egun, aurrerabidea deritzona honako hauen sinonimo da: ekosistemen suntsiketa, lurraldearen zatiketa eta okupazioa, biodibertsitatearen galera, milioika espezieren desagerketa, klima-aldaketa, lurraren, uraren eta airearen kutsadura, naturaren artifizializazioa, deforestazioa eta desertifikazio orokortua,… Une honetan, bizitzarako funtsezkoak diren bederatzi planeta-mugetatik sei gainditu dira, itzultzeko aukerarik gabe. Gaur egungo progreso berde eta digitalak krisi eko sozial globala areagotzen du, biztanleriaren geruza zabalen bizitza arriskuan jartzen du eta zibilizazioaren kolapsora garamatza. Aurrerapenaren kateak apurtzeko unea iritsi da, esklabo egin eta suntsitu egiten baikaitu. Lurra defendatzea eta kapitalismoa gainditzea da gizadiarentzat etorkizun duina eta bidezkoa ziurtatzeko berme bakarra.

Horregatik guztiagatik, otsailaren 15ean Iruñean egingo den manifestazioan parte hartzeko deia egiten du AHT Gelditu! -k. Manifestazioaren leloa honako hau da: AHTak esklabo bihurtzen gaitu. Progresoaren k-aht-eak hautsi!

 BIDEOA: https://youtu.be/eC6P5uz8QM4

ELEFANTE BLANCO: https://youtu.be/BSaIz8xZMKo

ELEFANTE TXURIA: https://youtu.be/IUiRYqWuT2c

AHTA DA ELEFANTE TXURIRIK HAUNDIENA

https://www.youtube.com/watch?v=lgWOIOTMfHs

EL TAV EL MAYOR ELEFANTE BLANCO

https://www.youtube.com/watch?v=JdX0N1wzLw0

Erdialdean eguzki-proiektu berriak izapidetzen dituzte, ingurumen-inpaktuari erreparatu gabe

Behin eta berriz salatu dugun bezala, gaur egun energia berriztagarriak biltzeko eta elektrizitatea bihurtzeko proiektuek izaera espekulatiboa dute. Modu opakuan garatzen ari dira, inolako plangintza demokratiko eta ekologikorik gabe. Enpresen onura esklusiboa baino ez da saritzen, herritarren beharren eta ingurumen-babesaren gainetik.

Krisi sozial, klimatiko eta ekologikoan onura kapitalisten irrikaren adibide kaltegarriak nabarmenak dira hainbat mailatan, bai planetarioetan, bai tokikoan. Gaur kasu berri bat dakargu lerro hauetara: hainbat enpresa Tafalla eta Erriberri inguruan muntatu nahian dabiltzan eguzki plaka fotovoltaiko poligono handiak.

Duela gutxi, Tafallako Juncal aintzira salbatzeko aukera iragarri genuenazpiegiturez inguratua gelditzea saihestuz, alde batetik inguratzen zuen eguzki-plaken proiektuak Ingurumen Inpaktuaren Adierazpen negatiboa jaso baitzuen. Bada, azkenean badirudi proiektu horri ezezkoa eman zaiola, Nafarroako Gobernuko Industria Departamentuak baimena ukatu diolako. Ukatutako proiektuak aintziraren mendebaldeko nekazaritza-lurren 40 hektarea baino gehiago hartuko lituzke 1.

Ukapen hori urtarrilaren 24ko Nafarroako Aldizkari Ofizialean jaso da. Baina modu berezian egiten zuen: eguzki-poligonoaren proiektua 5 proiektutan banatuta zegoen justifikaziorik gabe (12345), eta, beraz, gutxienez nominalki 5 enpresa desberdin ziruditen. Dokumentazioan arakatuz gero, ordea, guztiak enpresa-talde berekoak zirela jakin zitekeen: Solarpack – Zelestra. Proiektu berriztagarriak hainbat proiektu txikiagotan zatitzea enpresa horien ohiko jarduera da, eta, horren bidez, haien onarpena erraztu nahi dute, haien benetako tamaina eta eragiten dituzten ingurumen-inpaktuak disimulatuz.

Bada, Juncal aintzira mehatxatzen zuen proiektu fotovoltaikoa ez da inguru horretan baztertu den bakarra. Aurreko egunean, urtarrilaren 23an, NAOk ezaugarri berak zituen eta aurrekoaren oso antzekoa zen beste proiektu baten ukapena ere argitaratu zuen. Ustez 5 eguzki-parke txikik osatzen duten beste poligono bat da, baina guztira 84 hektareako beste nekazaritza-azalera handi bat hartuko luke 2. Kasu honetan, proiektua Miranda de Arga udalerrian kokatzen zen, Tafallako mugan bertan, eta Juncal mehatxatzen zuen lekutik 5 kilometro baino gutxiagora. Kasu honetan, sustatzaileak beste 5 enpresa ziren, guztiak Arena Green Power taldearen partaidetzarekin.

Erriberriko udalerrian, aurreko proiektuetatik oso gertu, ezaugarri berberak dituen beste proiektu bati “trabak” jartzen ari zaizkio. 4 parke txikiz osatutako beste eguzki-poligono bat da, eta guztira 34 hektarea baino gehiagoko nekazaritza-azalera hartuko luke 3. Kasu honetan, Nafarroako Gobernuko Ingurumen Departamentuak erabaki duingurumen-inpaktu handiak izan ditzaketenez, sustatzaileek sakonago aztertu beharko dituztela proiektuok. Kasu honetan, 3 proiektuen enpresa sustatzailea Rios Renovables da.

Ez da Erriberriko beste eguzki-proiektu fotovoltaiko handiaren kasua, Monte Planoren inguruneari eragingo liokeena, Santa Brigida izeneko eremuan. Toki horretan, Abeto New Energy enpresak, Progressum Energy enpresa-taldekoak, eguzki-poligono handi bat eraiki nahi du, 140 hektarea alor baino gehiago hartuko lituzkeena 4. Duela gutxi, Erriberriko herritarrak beste behin mobilizatu dira proiektu handi horren onarpena salatzeko.

Oro har, proiektu hauek guztiek ezaugarri komun bat dute: Sektorean ibilbide motza duten eta enpresa-talde handiek eta arrisku-kapitaleko funtsek modu espekulatiboan sortu dituzten enpresen proektuak dira. Enpresaren eta akziodunen poltsikoak gizentzeko berriztagarriak direla dioten energia-poligonoak instalatzen saiatzea da beti bere asmoa. Ez dute inolako errespeturik edo interesik ingurumenarekiko, ez eta haiek kokatuko liratekeen nekazaritza- edo baso-ingurunearekiko ere, eta herritarren sentimenduen eta nahien gainetik pasatzen dira.

Enpresa hauek, energía berriztagarrien iruzurrezko erabilera eginez, haiek proiektuek sortzen duten gizarte eta ingurumen inpaktuekiko mespretxua eta interes eza erakusten ari dira. Haien jokabidea ikusi besterik ez dago. Horren adibide eskandalagarria da Erriberriko Monte Planori eragiten dion eguzki-proiektua. Lehen Agrowind SL enpresak poligono eoliko bat jarri nahi zuen lursail berberetan kokatu nahi da, baina azkenean ez zen onartu, ingurumen-inpaktu handiak zituelako.

Eta, azkenik, Arena Green Power enpresa-taldea nola ari den lanean ikus dezakegu, Miranda Argako proiektua ukatu baitzioten, lehen esan dugun bezala. Bada, sustatzaile honek aurrekoen antzeko proiektu bat egitea eskatu du, kasu honetan Faltzesen 5, baina Tafallako udalerriaren muga berean, eta, beraz, Miranda de Argako aurreko kokalekutik 5 kilometro eskasera. Argi dago aurreko proiektuak eragiten zituen ingurumen-inpaktuak eta orain nahi dutena eragingo luketenak oso antzekoak izango direla, eta, beraz, Gobernuak egungoa ere baztertu beharko lukeela. Baina hori enpresari “berdin zaiola” dirudi, eta berriro saiatzen da.

Ikusten dugu, beraz, energia berriztagarrien proiektuak planteatzeko sistemak ez duela ez logikarik ez plangintzarik. Energía berriztagarriak negozioak egiteko erreklamazio soil bihurtzen ari da enpresendako. Onura pribatuen irrika, edozein preziotan, izan energia fosil zeinberriztagarrietan oinarritutakoa, jasaten dugun krisi sozial, klimatiko eta ekologikoaren jatorrian dago. Ekimen pribatua energia-trantsizioaren eragile gisa elikatzen jarraitzeak krisi hauetan sakontzea dakar. Plangintza demokratikoa eta ekologiko bat behar dugu. Ekimen pribatuari eta merkataritza-ekimenari kendu behar diegu borroka energetikoaren protagonismoa eta zuzendaritza.

Jule Goñi Montero eta Martín Zelaia García. Sustrai Erakuntza fundazioaren kideak.

 

 

 

Eguzkik Aieriko padurak leheneratzea erreibindikatu du Hezeguneen Nazioarteko Egunean

Joan den igandean, otsailaren 2an, Hezeguneen Nazioarteko Eguna “ospatu” genuen. Zorionez, Ondarroan badugu bat, Aieriko padurak deitzen duguna, eta, zoritxarrez, Euskal Herriko kostaldeko hezegune degradatuenetako bat da.

Ekologista garen aldetik, ez dugu nazioarteko egun bat behar Aieriz gogoratzeko, baina, tira, aprobetxatuko dugu aukera erreibindikatzeko, ez hainbeste Aieri gaur egun zer den, baizik eta zer izan zen eta batez ere epe laburrean zer izan daitekeen.

Oraingoan ez dugu nabarmenduko Aierik landare, anfibio edo hegaztietan duen aberastasuna, ezta Europa mailako Babes Bereziko Eremu bat dela edota bisoi europarraren biziraupenean duen garrantzia ere. Oraingoan, klima-aldaketaren ondorioei aurre egiteko padurek duten funtzioa nabarmendu nahi dugu…

Ikerketa zientifikoen arabera, mende honen bukaeran itsasoaren batez besteko mailak metro erdi bat gora egin dezake. Horren ondorioak leuntzeko tresnarik onenetakoak hezeguneak dira; gure kasuan, Aieri. Izan ere, uholdeak saihesteko edo, behintzat, arintzeko aukera ematen dute, ura biltegiratu eta korrontearen abiadura murrizten baitute. Azken batean, euste-horma gisa funtzionatzen dute. Gainera, Aieri, gainerako hezeguneak bezala, karbono-biltegi (hustubide) garrantzitsua da. Mundu mailan, hezeguneek karbonoaren % 40 ere bere egin dezakete. Esan beharrik ez dago karbono-emisioek planetako tenperatura berotu, poloetako izotzak eta glaziarrak urtu, ozeanoak azidotu eta gero eta ohikoagoak diren muturreko fenomeno meteorologikoak sortzen dituztela. Horra hor, esaterako, urriaren 29an Valentzia eta beste eskualde batzuk suntsitu zituen DANA.

Euskal Herriko kostaldearen zatirik handiena itsaslabarra da, beraz, itsas mailaren igoeraren aurkako defentsa ona da. Baina herritar gehienok estuarioetan bizi gara, topografikoki baxuenak diren eremuetan, hau da, uholde-arrisku handieneko eremuetan, Ondarroan bezala. Beste horrenbeste gertatuko litzateke Arrigorriko hondartzarekin, egungo zabaleraren % 40ra arte gal baitaiteke.

Gauzak horrela, gure inguruan klima-erronkari aurre egiteko, Eusko Jaurlaritzak portuko dikea indartzeko lanak egin ditu, Life Ip Urban Klima 2050 planaren markoan, hormigoizko 1.108 bloke jarriz. Bada, hori egin duen bezala, Artibaitik gora ere begiratu beharko luke, beste inbertsio mota batzuk eginez. Adibidez, Aierin. Portuko obra horietan 5,4 milioi euro inbertitu dira. Aierin, berriz, une honetan ez da inongo erakunderen inbertsiorik aurreikusi.

Ingurumenaren babesak aspaldi utzi zion planteamendu erromantiko edo espezialisten kontua izateari. Eragina du herritarron ongizatean eta ezinbestekoa da. Horregatik, Aieri leheneratzeko erabilitako dirua ez litzateke gastu moduan hartu behar, inbertsio moduan baizik. Etorkizunari begira eginiko inbertsioa izango litzateke, lehenengo fruituak epe laburrean emango lukeena, gainera.

https://lea-artibaietamutriku.hitza.eus/2025/02/03/alleriko-padura-berreskuratzearen-garrantzia-aldarrikatu-du-eguzkik-hezeguneen-nazioarteko-egunean/

 

https://www.elcorreo.com/bizkaia/costa/ecologistas-denuncian-humedal-aieri-degradados-euskadi-20250131195351-nt.html