Bere belatza Langraizko ehiza-barrutian trebatzen ari zen zetrero batek bi tiro entzun eta, handik pixka batera, hegaztia larriki zaurritua aurkitu zuen. Albaitari batek berehala atzeman zuen zauriak perdigoien ondorio zirela. Zetreroak salaketa ipini du epaitegian. Eguzkik, berriz, Fiskaltzan.

ALBISTE HAU MAIATZAREN 25ean ARGITARATU GENUEN, BAINA WEBGUNETIK DESAGERTU EGIN DA. BERRIZ ERE SARTU DUGU, BAINA KONTUAN IZAN ZEIN DEN BENETAKO ARGITARATZE EGUNA.

Atzo larunbatean Azkoitian egin behar zuten usakume-tirada atzeratu egin zuten bezperan bertan, ustekabean. Gipuzkoako Ehiza Federazioak, Facebook bidez, “arazo teknikoak” argudiatu zituen. Eguzkik, ordea, badu arrazoiak pentsatzeko erabakiaren atzean arazo “teknikoak” baino gehiago arazo legalak daudela. Izan ere, joko-zelaia aldatu egin da iazko ekainean Euskal Autonomia Erkidegoan animaliak babesteko lege berria onartu zenetik. Gipuzkoako Ehiza Federazioak ukatu du usakume-tiroa legez kanpokoa denik. Baina besterik dioenik ere bada. Nolanahi ere, adi, Azkoitiko auzi hau konpontzeko moduaren araberakoa izango baita usakume-tiroak gurean izango duen etorkizuna.

Joan den urrian, belatz handi bat bota zuten Jaizkibelgo ehiza-lerroan. Eguzkik eta Itsas Enarak salatuta, Fiskaltzak ikerketa-diligentziak ireki zituen. Orain, berriz, artxibatu egin ditu. Frogatutzat jo du belatz handia, espezie babestua, tiroz bota zutela eta hori, Kode Penaleko 334. artikuluak dioenaren arabera, faunaren kontrako delitua izan daitekeela. Baina ezin izan du jakin zehatz-mehatz nork bota zuen. Gauzak horrela, artxibora jo du. Eguzkin horrelako zerbait espero genuen. Izan ere, salaketa egin genuenean, honako hau esan genuen: “Badakigu horrelakoetan oso zaila dela tiro egin duena identifikatzea eta zigortzea (baita “garbi” jokatzen omen duten ehiztariez inguratuta badago ere). Baina salaketen bidez bistaratu nahi dugu hemen ingurumenaren aurkako delituak egiten ari direla”.

Eguzki talde ekologista aspalditik dago kezkatuta ehiza-postuen segurtasunaren inguruan. Podemos-Ahal Duguk, aipatutako kezkaren berri izan du, eta ehiza-postuei aplikatzen zaien araudiari buruz galdetu dio Gipuzkoako Foru Aldundiari:

Eguzki talde ekologista aspalditik dago kezkatuta Lezoko Herriondo-Gaintxurizketa inguruan egiten den ehiza-jarduerarekin; izan ere, uste du eremu horretako ehiza-postu batzuen kokapenak araudia urratu dezakeela ezarritako gutxieneko distantziei dagokienez, eta mehatxu larria direla oinezkoen segurtasunerako.

Igandean, Jaizkibelen, berriro ere belatz handi bat tiroz bota dutela salatuko du Eguzkik Ingurumen Fiskaltzan. Sare sozialen bidez zabaldu denaren arabera, belatza, zaurituta, Arizmendiko Basa Fauna Berreskuratzeko Zentrora eraman dute, Urnietara. Hain justu, orain dela urtebete, beste belatz handi bat bota zuten Jaizkibelen. Horren ondorioz, Foru Aldundiak hainbat ehiza-postu itxiarazi zituen bolada batez, eta oraingoan ere neurri bera hartu duela edo hartuko duelakoan gaude. Baina garbi dago ez dela nahikoa. Izan ere, ematen du marmotaren eguenan bizi garela, legez babestutako hegaztiak tiroz botatzea ez baita zerbait puntuala, kronikoa baizik.

Fiskaltzak ofizio bat bidali dio Gipuzkoako Foru Aldundiko Ekonomia Sustapen, Turismo eta Landa Inguruneko diputatuari, basozainek hasitako atestatu guztiak bidal diezazkion, baldin eta horietan delitu ekologikoaren zantzuak badaude. Eta bidal diezaizkion bere horretan, nagusiek aldez aurretik inolako bahe-lanik egin gabe, Legeak agintzen duen bezalaxe. Euskal Autonomia Erkidegoko Fiskaltzak berak eman du kargu hartze horren berri, duela gutxi argitaratutako “Memoria 2022 (ejercicio 2021)” izenburuko dokumentuan. Eguzkik salatu izan du informazioa bahetzeko praktika hori.

Bihar irekiko da ofizialki Arizmendiko (Urnieta) Gipuzkoako Basa Fauna Berreskuratzeko Zentroa. Uztailaren 12an bi hilabete bete ziren Gipuzkoako Basa Fauna Suspertzeko Zentro berria ofizialki inauguratuta ere egin gabe, hegaztien gripea agertu ondoren itxi behar izan zutenetik. Egun horretan bertan, Eguzkik informazioa eskatu zion zentroa menpekoa duen Foru Aldundiko Sustapen Ekonomiko, Turismo eta Landa Ingurunearen Departamentuari.

Atzo baieztatu zen Gipuzkoako Basafauna Berreskuratzeko Zentro berrian hegazti gripea agertu dela, eta, hain justu, atzo bertan egin zuen Eguzkik Foru Aldundian informazio-eskaera bat. Ez bakarrik hegazti gripearen agerraldiari buruzko eta horren ondorioei buruzko informazio-eskaera, baizik eta zentroari berari buruzko informazio-eskaera: orain arte nola funtzionatu duen edo hemendik aurrera nola funtzionatuko duen, animalien sarrera-protokolorik ba ote dagoen, legez babestutako espeziak ez ezik babestu gabekoak ere artatuko ote dituen, itsas espezieak kontuan hartuko ote diren eta abar.

Ondarroako Eguzkik publikoki salatu nahi du gure herrian kaioak karabinarekin hiltzen duen pertsona bat dagoela.
Hilda aurkitu diren aleak aurkitu direnez, erraz ondoriozta daiteke pertsona hori bizi den eremua. Hori dela eta, Udaltzaingoari jakinarazi diogu.
Ez digu batere graziarik egiten animaliak halako modu krudelean hiltzeak, dibertsio hutsez. Gainera, hildako aleez gain, zaurituen kopurua ere handiagoa izango da.

Orain dela urtebete Zanbranako ehiza-barrutian miru gorri bat tiroz bota zutelako, Arabako Aldundiak zein Eguzkik jarri zuten salaketa behin-behinean artxibatu du Fiskaltzak. Fiskaltzak dio diligentziek argi eta garbi erakusten dutela mirua “nahita bota zutela, inolako dudarik gabe, eta ehiza-barrutitik bertatik, gainera”. Baina ezin izan dute erantzulea identifikatu. Kontuan izan behar da miru gorria Mehatxatutako Espezieen Euskal Kataloagoan sailkatuta dagoela, “galtzorian” atalean, gainera. Beraz, espezie honetako ale bat botatzea delitua izan daiteke, kartzela-zigorra eta guzti ekar dezakeena.

Tiroz botatako hegazti babestu baten kasu berri bat salatu du Eguzkik Fiskaltzan, aztore batena. Azaroaren 13an aurkitu zuten Jaitzubian, Jaizkibelpean. Hau da ehiza-denboraldi honetan Eguzkik Gipuzkoan ezagutu duen honelako bosgarren kasua. Nabarmendu nahi dugu aztorea ez dela ehiza-denboraldi honetan tiroz bota duten bosgarren hegazti babestua, baizik eta Eguzkik ezagutu duen bosgarrena. Hau da, Eguzki kasu bakan batzuk ezagutzera (eta ezagutaraztera) baino ez da iristen. Izan ere, lehengoan jakin genuen tiroz botatako 33 hegazti artatu zituztela iaz Arrano Etxean, horietatik 21 babestuak edo ez ehizagarriak. Halaber, Arrano Etxera iristen den hegazti kopurua, handia izanda ere, icebergaren tontorra baino ez dela. Alegia, ez dira inolaz ere “kasu bakan edo isolatuak”. Hemen arazo kroniko bat dago, Aldundiak orain arte behar bezala tratatu ez duena.

Eguzkik Fiskaltzan salatu du gabirai bat tiroz bota zutela urriaren 27an Andatza aldean, Usurbilgo udalerrian. Partikular batek balkoi batean zaurituta aurkitu eta, Igeldoko Arrano Etxera eraman zuen arren, hegaztia handik gutxira hil zen. Beraz, gabirai hori da urrian tiroz bota zuten espezie babestuetako laugarren alea, edo, hobeto esan, ezagutzen dugun laugarren alea.

Azken urte hauetan Jaizkibel mendian zehar ehiza postuak gehiago zabaldu direla susmoa dugu. Ez du ematen egin behar den kontrola zorrotza denik, eta gure ustetan, beharrezkoa da jakitea egungo egoerak bat egiten ote duen indarrean dagoen araudiarekin. Zentzu horretan, ikusi dugu eskuragarri dagoen bisoreak ez duela asko laguntzen egin behar den kontrolean, edukiak ez baitu egoerarekin bat egiten, hau da, ez baitago eguneratuta, maiz mendiko postuen kokapen zehatza eta bisorearena ez baitatoz bat, zenbakiak ere ezberdinak izan daitezkeelarik.