Category Archives: Iritzia

KONBENTZIMENDUA ZALANTZAN JARTZEN DUTEN ISILTASUNAK

Ba al daki Reyes jaunak, aipatutako tren ibilbideak Castaños ibaiaren gainetik zubi-bide bat eskatzen duela? Eta baserri eremutik isurtzen den Castaños ibaia ekologia konektibitate hori oraindik gordetzen duen ibai horietako bat dela?

Batzar Nagusien aurrean Lurraldearen Zatiko Plangintzaren aurkezpen egunean, duela 3 hilabete; Garraioak, Mugikortasuna eta Lurraldearen Kohesioaren Foru Ahalduna den Vicente Reyesek esaten zuen legez: «Orain ez da lurzoru gehiago betetzeko momentu egokia. 864 hektarea daukagu libre eta betetzeko prest, asfalto orbana handitu baino lehen. Haietariko 589 industria lurzoru kutsatua dira; berreskuratu daitekeenak».

Hau entzun ondoren, Barakaldo Naturalak –gure ingurugiroaren kontserbazio eta babeserako plataformak– txalotu besterik ezin du egin. Erabat ados gaude esandakoarekin; alta, bere Departamentuak eta oro har, foru erakundeak Hegoaldeko Tren Saihesbidearen proiektuaren inguruan mantentzen dituen isiltasunekin, ezin gara ados egon kontrako norabidean doazelako: LZPk berak Bioaniztasunaren Babeserako Gune Interesagarritzat jotzen duen Errekatxoko Haranaren artifizialtzearen norabidean, hain zuzen.

Aurkeztutako dokumentuaren arabera, hauxe da gune hauentzako helburua: «Flora eta fauna interesdunak garatzen diren habitatak babestu» eta gero zera gehitzen du: «babes figura juridikorik ez duten natur gune nabarmenek ere duten ingurugiro-baloreei dagokien bidezko tratamendua eduki beharko lukete».

Beste atal batean, berriro aipatzen du Errekatxoko harana, esateko hauxe dela bertoko basoak berreskuratzeko sustatu behar den korridore berdeetariko bat; Erriberakoa eta gune hezeen arteko lotura ziurtatzen duelako. Zehazkiago; Ganekogorta eta Barbadun, Artibatik; Errekatxo-Oiola-Arrigorriaga. Berriro ere, Bilboko Itsas Portuaren arreta bakarrerako Tren azpiegitura egin nahi dute zonalde honetan. Isiltasuna.

Aipatutako dokumentuak gehiago esaten du: «Ibai handien uraren eraldatze gradu handiak dezente murriztu du ibai hauen gaitasuna ekologia-lokailuaren funtzioak egiteko. Aldiz, baserri eremutik isurtzen diren ibai txikiek eta ibaiadarrek gaitasun hori mantendu egin dute». Ba al daki Reyes jaunak, aipatutako tren ibilbideak Castaños ibaiaren gainetik zubi-bide bat eskatzen duela? Eta baserri eremutik isurtzen den Castaños ibaia ekologia konektibitate hori oraindik gordetzen duen ibai horietako bat dela? Ba al daki Garraioak, Mugikortasuna eta Lurraldearen Kohesioaren foru ahaldunak Castaños ibaiak bere uretan ematen diola ostatu iraungitzear dagoen arrain ezpitsuari? Ez al luke Reyes jaunak bere isiltasuna apurtu beharko?

Hirigintzazko neurriz gaineko garapenak oso gutxituta geratu den nekazaritza babesteko beharraren aldeko oharra ere jaso egin dugu. Ingurugiroa, bioaniztasuna eta paisaia babesteko bere gaitasuna ezagutu ondoren, zera proposatzen du: «Nekazal balio handiko orubeak, exekutatu gabekoak, birkalifikatu». Nekazal eremu bihurtu, ulertu nahi dugu. Baina gero, HTSak Barakaldotik igarotzean, jardueran dauden nekazal eremu batzuk lardaskatzen ditu. Izan ere, nekazaritzaren presentzia udalerri honetan oso murriztua delako, babestu beharko litzatekeela kontutan hartu gabe, irizpide ekonomizista hutsak erabiltzen dira.

Bukatzeko, LZPren Aurrerapenaren Bilbo metropolitarrerako aipamen bat: «Natur ondarea aberastu beharko litzateke, oraindik babesik gabe dauden eremuei babes hori ematen, naturaren ikuspuntutik interesik baldin badute. Eta horretarako, eskualdeko korridore ekologikoekin lotura indartu; baita ere, tokian tokiko berdegune sarearekin zein ibai korridoreekin eta horien urpetze-eremuekin». Ados horrekin; baina Errekatxoko Harana barnean sartuz, zonalde hau berriro Bilbo metropolitarraren atzeko ganbara bihurtzeko interes handiak egonda ere; Berriro esaten dugu zeren duela 10 urte zure administrazioak errepide fantasmagorikoa (Super Sur) inposatu zigun; baita itsas portua eta Lautada batzen dituen gasbidea ere, edo Bilbao-Bizkaia Ur Partzuergoaren 2 metro diametroko hodieria. Adibideak ez dira falta…

Ikusten duzun bezalaxe, artikulu honen %80 zure Departamentuko labean hartzitutako dokumentutik atera dugu, Reyes jauna. Bertako lerro nagusiekin erabat ados gaude; baina esandakoak konbentzimendu gabe daudelakoan gaude, edo zalantzak ditugu; zeren, eskuduntzaren falta argudiatuz, isilik geratzen zara lerro nagusi horien kontrako norabidean doan proiektuaren aurrean, eta horrek zuen dokumentu hori hutsaren hurrengoa bihurtzen du.

Aitortzen dugu zuri zuzentzen gatzaizkizu, zeren eta gure udalerriko arduradunek, Amaia del Campo Kontseiluburu izanik, “Gora Barakaldo” kanpaina burutzen dutenean, gure baitan daukagu marra bat egin dutela herria alde batean utziz, eta bestaldean, berriz, Jaurlaritzak eta Sustapen Ministerioak bultzatzen duten merkantzia trenbidea.

TXIKI CASTAÑOS (BARAKALDO NATURALA) ETA BEGOÑA RODRÍGUEZ (BARAKALDO NATURALA ETA EGUZKIKO KIDEA)

 

 

Gai izango ote gara naturaren fakturari aurre egiteko?

Iritzi201709Gizalegerik bakoak direnek gure ibaiertzetara, mendietara eta natur guneetara jaurti eta inongo sentiberatasunik ez duen administrazioak betikotutako hondakinak gure ainen, itsas hegaztien eta gure landare eta animalien elikagaiak dira. Es da iritzia, errealitatea baizik.
Bizkaiko administrazioak hondakinak kudeatzeko sustatutako ereduak “Jaurti ezazu eta ez kezkatu. Zabalgarbi eredua” premisa txertatu du gizartean. Egunero aurtkitzen ditugu obretako, autoen, supermerkatuen zein beste edozeren hondakinak; gure mendi, bidexka, itsasertz eta arroetan aurkitzen ditugu. Egileak premisa hori erabat barneratua dutenak izaten dira. Arazoa administrasioak jarduteko orduan duen utzikeria da. Ondorioa, lur eta uren kutsadura, jaurtitako elementuak toxikoak direlako edota materialok degradatu direlako.
Joan den asteburuan Bizkaiko eskuinaldetik helarazi zizkiguten argazkietan Lamiako auzoko Gobela errekaren ingurura jaurtitako hainbat material ikus daitezke. Aurretik salaketak egin ditugu Bilbon, Barakaldon.
Trapagaranen, Sestaon… Baina berdin dio. Administrazioak hondakinak bereizteko kanpaina jarriko du martxan. Hala ere, horrekin batera ez badute abiatzen zabortegi kontrolgabe horien aurkako jarduera bizkorrik, ez dira oso sinesgarriak.
Administrazioari buruz ari gara. Izan ere, gai hau lantzeko ez litzateke hitz egin behar sail estankoen mentalitatearekin, ontzi komunikatuenarekin baizik. Hondakin horiek sortzen duten kutsadurak egiten duenaren antzera.
Udalberri batean hasten da, lurrera filtratu, eta isurketek, ibaiekin, eta azkenean itsasoarekin elkartzen diren erreketara eramaten dute.
Edo ibaiertzera jaurtitzen dutenei esker, ibaitik itsasora arteko bidea laburragoa da; horrek, berriz, lurrera itzultzen du, eta, hala jarraitzen du bukaerarik gabeko kiribilean.
Laburbilduz, kutsadura hori guztia sozializatzen dugu, eta, gero, larritu egiten gara arrainetan toxikotasuna anttzematen dutelako.
Bien bitartean, espedienteren bat ireki dutela esaten duen udalen bat aurkitzen dugu; eskumena berea edo beste administrazioren batena ote den, arazoa atzeman duten lursaila partikular batena ote den, zentimetro honetatik aurrera niri ez dagokit… Hori, zerbait esaten dutenei dagokienez.
Bien bitartean, kontrolik gabe degrada zitezen jaurtitako materialek han jarraitzen dute, ikusiaren ikusiaz gure begirada horren beste ohituta, gero eta desnaturalizatuagoa den paisaiaren naturaltasunaren parte izatera igarotzen baitira.
Ez ote litzateke logikoagoa hondakina zuzenean kentzea eta gero eztabaidatzea nori dagokion faktura?
Ez ote litzateke logikoagoa giza eta ekonomia baliabideak ezartzea gure gune naturalak zaindu eta babesteko, aztarna ekologiko tamalgarri honen kostu altua ordaintzea baino?
Noski! Ez dago dirurik, beste leku batzuetara bideratu dugu guztia: AHTa, Hegoaldeko Tren Saihesbidea, Zubietako errauskailua, Hegoaldeko Saihesbidearen hipotekak, Zabalgarbi… eta hori guztia, jasangarritasunaren izenean.

EGUZKI

Iritzia // Gure Idus Martiae

Begoña Rodríguez- Eguzkidea

amalurra defenda dezagunAzken asteotan mega-proiektuen azkartzeari buruzko iragarpenak  helarazi dizkiguten: AHT-ean egiteke dauden atalak hamaika aldiz aipatutako Bergarako korapilorekin, Hegoaldeko Trenbidearen Saihesbidea, edo Penagos-Gueñes-Itsasoko Goi-tentsioko Linea, benetan loturarik ez duten egitasmo bailiran  aurkezten dizkigute. Hain justu PP, gogoz kontra bada ere, Diputatuen Kongresuan duen egungo egoeraz jabetzen ari den unean, non oraingoan benetan aurrekontuak adostera behartua egongo den.

Rajoyren kargu hartze ekitalditik (2016ko urrian), EAJ une honetarako azazkalak zorrozten ari da AHT-ren  eta  Hegoaleko Trenbidearen Saihesbidearen proiektuak zorroan dituela honako asmoarekin: “eman zuk argi berdea, ni ordainketak aurreratzeaz arduratuko naiz eta”. Kontzertu Ekonomikoak eta Kupoak horretarako  balio dute, baina “nik ordaintzen badut, kontratuak nik esleituko ditut”. Hori da gakoa.

Esan dudanez, haien arteko loturarik gabeko proiektu gisa aurkezten dira, baina benetan horrela da? Alde batetik,  Pirineoetan amaitzen den Abiadura Handiko Trena daukagu eta 2019 urterako iragarritako Hendaia-Paris lotura batekin ez gaitzatela engaina, lotura Abiadura Handikoa ez delako. Horrexegatik, Europaz hitz egin arren eta diru publikotik milaka miloi euro gastatuta ere, bere erabilera Madrilekiko loturara mugatuko da sine die.

Geroa Bai koalizioan sartutako EAJren abiadurekiko sukarra Nafarroan zabalduko litzateke, gobernu bazkideek ez balute geldiaraziko. Pitzadura horren jakitun, UPNek, PPren onespenarekin, azpiegitura horietarako aurrekontu-sailak eskatzen ditu Estatuko aurrekontuak onartzeko. Geroa Bai-ri mezua argia da: bata ala bestea, biak ezinezkoak dira.

Beste alde batetik, Hegoaldeko Trenbidearen Saihesbideaz, zeinak Bilboko Portua AHTrekin Olabeagatik lotzen duen, komunikabide ofizialzaleek eman duten ikuspuntua, auzokideen aspaldiko aldarrikapena zen trenbidearen lurperatzea gertu ikusteagatik zoriontsu direla da. Baina ez dezagun erra, lurperatze horren aldarrikapena ez da inoiz proiektu honekin lotuta egon. EAJk horrela irudikatu nahi izan du, auzotarren aldarrikapenekiko iragazkoratsuna eta bere negozio nahia uztartuz.  Proiektu honen aurka irmo agertu diren auzokide plataformen (Ortuella, Trapaga, Barakaldo…) inguruan, hitzik ez. Ezin ahaztu dezakegularik plataforma hauek egun trenbidea inguru hiritartuetatik igarotzen den herrietan lurperatzea exijitu dutela.

Portu Agintaritzak Europarekin lotura eraginkorragoaz hitz egiten du; halabaina, abiadura handia Pirineoetan amaitzen dela ikusita, Espainako Gobernuari Kantabriako Gobernuaren AHTrekin konexioa izateko asmo zaharra betetzea ahalbidetuko dio, baita Portu Agintaritzari (EAJ) Pancorboko “portu lehorrarekiko” (500.000 m2 ) lotura zuzena ere, zeinak kudeaketa pribatua eta enpresa-erabiltzaileentzako fiskalitate berezia izango duen, trasatlantiar korridoreko trazaketa espainiarrean. Berriro Estatu barrura begira, europarzaletzat agertu arren.

Garapen neoliberalaren ikuspuntutik, Pancorbo estrategikoa da, zamaketarien gatazkatik aparte ez dagoena eta ondorioz, kudeaketaren eta zamaketaren liberalizazio nahiarekin erlazionatuta dago. Honetan bai doazela PP eta EAJ eskutik (Diputatuen Kongresuan iragan astean ikusia). Nazioartako inbertsio fondoen eta mundu mailako ontzi-enpresen sarrera ezkutuago geratzen da, batez ere Txinarrak. Hauek “portu lehorrak” merkatuetan lehengai jakin batzuen prezioak kontrolatzeko tresna gisa erabiltzen adituak dira.

Honek Hegoaldeko Trenbidearen Saihesbidean lanak hasteko Eusko Jaurlaritzaren obsesioa azalerazten du, krisiak eta enpresen ekoizpenaren jaisteak merkantzien mugimenduen murrizketa garrantzitsua ( zeina aurrekoa aroarekiko %25era iristen den eta oraindik berreskuratu ez dena) eragin duen aro batean.

Azkenean, Penagos-Gueñes-Itsaso autobide elektrikoarekin berriro iparraldera begira ipintzen gaituzte, Europa baita Espainako ekoizpen elektrikoen soberakinaren ( nork esango luke jasaten ditugun prezioekin!) helburu nagusia, batez ere zentral nuklearren erdia ixteko planaren ondorioz energia erosle bihurtu den Frantzia, hemen ezartzen ari diren baino prezio baxuagoekin. Baina hori ez da helburu bakarra.

Orain dela hilabete batzuk “Red Eléctrica de España”-ren iparraldeko ordezkari den Antonio González Urquijok, beste helburua zehaztu zuen: zonaldean banaketaren jarraikortasunaren bermea handitzeko sarearen indartzea eta hazkunde ekonomikoa naiz energia berriztagarrien  instalakuntzak bultzatzea. Orain arte elektrizitatearen horniketa bermatuta egon dela ikusita, ulertzeko ariketa egin beharko dugu.  Ordezka dezagun “Garapen ekonomikoa” megaproiektuez; “energia berriztagarrien instalazioak” jasangarritasun plazebo gisa. Berriro trikimailu eta  amarruak.

Egitasmo hauek, Hegoaldeko Trenbidearen Saihesbidearena izan ezik, badituzte ingurumen-eraginaren aldeko txostenak. Saihesbidearena 2018. urtearen erdirako onartzea espero dute. Noski, txosten hauek CSNk Garoñako Zentral Nuklearra irekitzeko emandakoa bermea bezain fidagarriak dira.

Guzti hauek eragin handiak izango dute gure bizitzan, baita gure osasunean ere. Agindutakoak izanda ere, gure babestutako espezieak, habitat sentikorrenak, ibai garbiak,… mantentzeko baliabideak ez dira inoiz helduko, alderantziz murriztuz joango dira eta gure lurraren gune berde eta landa-eremu urriak berriro gutxitu egingo dira. Egitasmo hauek, ehunka miloi euro kostako dira eta gure poltsikotatik, gure osasun-arretaren mailatik, DBEaren handitze justuari ezezkoa ematetik, gure hezkuntzaren eremua ahultzetik, …  aterako dira. Eta nola ez! Eusko Jaurlaritzaren aurrekontu osoaren %0,54 baino ematen ez zaion  Ingurumenaren arlotik ere irtengo da, kontuan izanik kopuru horren %60 baino gehiago URA enpresa publikoa finantzatzeko dela.

Puzzle hau osatzen doan neurrian, garbi erakusten du zenbaitek duten aberriaren ikuspegi eta zenbat maite duten  amalurra. Idus Martiae-tan Marco Brutok Julio Cesar maite zuen adina.