Jatorria: Lemu proiektua.

Bizitzeko behar ditugun baliabide guztiak ematen dizkigu Naturak eta sortzen ditugun hondakinak xurgatzen, baina muga batzuk ezartzen dizkigu baliabideen erabilgarritasunari eta poluigarriak eta hondakinak xurgatzeari dagokionez.

Lurralde bateko populazioak kontsumitzen dituen baliabideak ekoizteko eta sortzen dituen hondakinak asimilatzeko behar den lehorreko eta itsasoko azalera bioproduktiboari aztarna ekologikoa deritzo. Euskadiko biztanle bakoitzaren aztarna ekologikoa 4,7 hektareakoa (ha) zen 2001n, hau da, bost futbol zelai adinakoa. Ez dago geroztiko daturik EAEn, baina seguruenik eskura izan diren azken datuetan, 2014koetan, Espainiak zuenaren (3,9 ha) eta Frantziak zuenaren (4,7 ha) bitartekoa izango zen. Mundu mailakoa aztarna ekologikoa berriz 2,7 ha zen 2015ean.

Irudiaren jatorria: desde fuera de palacio.

Iraunkortasun globalaren ikuspegitik lurralde bateko biztanleen aztarna ekologikoa planetako biztanle bakoitzari dagokion azalera eskuragarriaren azpitik behar luke, hau da, 1,7 ha azpitik. Orduan Euskadiko aztarna 4,7 ha bada, esan nahi du bere beharrak asetzeko dagozkion 1,7 hektareaz gain beste 3 ha behar dituela. Hori dela eta, Euskadik ezin iraunezko kontsumo eredua du, bere beharrei erantzuteko munduko beste eskualdeena edo ondorengo belaunaldiena hartzen ari baita. Horregatik planetako biztanle guztiek Euskadikoen kontsumo maila balute, planetaren azalera biologikoki produktiboa eskuragarri dagoena baino 2,7 aldiz handiagoa izan beharko luke. Hortaz, 2,7 planeta beharko lirateke.

Mundu mailako datuei dagokienez, berriz, 2,7 hektareako batezbesteko aztarna globala baliabidez hornitzeko 1,5 planeta beharko lirateke. Baina, gizadiak nola erabil ditzake 1,5 planeta, bat bakarra badugu? Bankuko kontuan jarritako diruak emandako interesak baino gehiago ateratzea erraza den bezala, posible da baso batetik urtean ematen duen egurra baino gehiago ateratzea edo urtean birsortu daitezkeen baino arrain gehiago arrantzatzea. Baina hori denbora jakin batean egin ahal izango da, azkenean baliabidea agortu egingo baita.

Aurreko zenbaki horien arabera, kalkulu erraz baten emaitzak (365 x (1.7 / 4.7) = urteko 132. eguna) adierazten digu ezen, Euskadin, aurtengo maiatzaren 12rako gastatuak genituela 2018. urte osorako zegozkigun baliabide naturalak. Eta abuztuaren 2an munduko gizadiak jada erabilia izango du 2018 osorako zeukan baliabide-zakua. Berdintze-eguna urtetik urtera aurreratzen doa: 2000. urtean irailaren amaieran zen, aurten abuztuaren 2an. Gure planetak mugak ditu, baina gizakiaren ahalbideek ez. Naturaren mugen barruan bizitzea teknikoki posiblea da, finantzei dagokienez onuragarria, eta gure irtenbide bakarra da etorkizun arrakastatsua izango badugu. Horregatik, ahalegin guztiak egin behar ditugu egutegian Naturak ezarritako mugak gainditzen direneko eguna atzeratzeko. XXI. mendeko Euskadirako egitasmo handi bati ekin behar diogu, mundu mailan indarrean jartzen ari diren prozesu ekonomiko eta energetiko zein ingurumenari eta gizarteari dagozkienak lideratzeko egitasmo bat. Munduko erreferente izateko ahalmen ekonomikoa, baliabideak, giza kapitala eta batez ere herritar kontzientziatuak (IHOBEren azken inkestak bistaratu zuen bezala) baditugu. Ikuspegi eta borondate politikoa bakarrik falta da guztion helburu hori lortzeko ahaleginean jartzeko.

2018-07-24
NATURKON GIPUZKOA

Naturkon osatzen dugu:

Honako hauek osatzen dugu Naturkon.