GHK-k jakitera eman berri dituen datuek diotenez, 2018an Txingudi izan da Gipuzkoako mankomunitate guztien artean errefus gehien sortu duena: 269 kg biztanle bakoitzeko.

Egia izanik ere aurreko urteekiko hobekuntza txiki bat gertatu dela, bai birziklatze indizean (%48tik %51ra), bai errefusaren gutxitzean (10 kilo gutxiago), hobekuntzaren abiadura oso motela da eta sortutako errefus kantitatea erraldoia (21 282 tona). Are gehiago, kontuan izanik Gipuzkoa 70 herritan, batzuk handiak, besteak txikiak, joan den urtean %70a baino gehiago birziklatu ari dutela eta biztanleko 100 kilo baino errefus gutxiago sortu dutela.

Txingudiko biztanle garen gizon-emakumeok Irun eta Hondarribiako herritarrei eta bereziki bi Udalei hondakinen sorrera gutxitzeko, batez ere errefusarena, neurriak berehala jartzeko eskatzen diegu, birziklapena hobetuz eta handituz, Gipuzkoako herri gehienetan egin duten modura, kolore guztietako alderdiek zuzendutako Udalen gidaritzapean, bide batez esanda.

Gipuzkoan badira urtean guztira 382 kilo hondakin (birziklatuak eta ez birziklatuak) sortzen duten mankomunitateak, Txingudin 552 kilo sortzen ditugun bitartean, hau da, %50 gehiago. Ez da erraza honen arrazoia aurkitzea eta, ere berean, zaila da azaltzea zergatik antzeko biztanle kopurua duen mankomunitate batek biztanleko 85 kilo errefus sortzen dituen eta Txingudik 269 kilo, hiru bider gehiago.

Egun batzuk barru, martxoaren 17an, Birziklatzearen Mundu Eguna ospatuko da. Data hau aprobetxatu nahi dugu bai Irun eta Hondarribiako Udalei, bai bertako herritarrei erronka bat aurrean jartzeko: 2020an errefusa erdira jaistea eta birziklatze tasa %65eraino igotzea. Hau nola egin ikusteko ez dago urrutira joan beharrik; Gipuzkoako herri askotan eman dituzte ekonomia zirkularrerantz pausuak eta oraindik bide horretan hobetu beharreko aspektuak badituzten arren, norabide egokian doaz eta emaitzak hobetzen jarraituko dute.

Hondakinen murriztea eta birziklatzea gure esku ditugun, herritarron eta Udalen esku, neurri oso garrantzitsuak dira, gure planeta jasaten ari den arazo erraldoiei aurre egiten laguntzeko: klima aldaketa eta plastikoen pilaketa lur, ibai eta bereziki ozeanoetan. Gure seme-alabei eta gure bilobei utziko diegun Mundua bizitzeko modukoa izatea gure erabakia da, martxa honetan haiek hondamendi eta kutsadura maila izugarriei aurre egin beharko baitiete.

Dei berezi bat gazteei, zuek bizi eta kudeatu behar duzuen mundua soilik bideragarri izango baita helduok erakutsi dizkizuegun ohiturak errotik aldatzen baldin badituzue. Mundu lineala (ekoiztu, erosi, erabili eta bota) ez da inolaz ere bideragarria, batetik lehengaiak mugatuak direlako eta bestetik sortzen den zaborrak eta honen tratamenduak eragiten duen kutsadura sostengaezina delako. Eska ezazue berehala eredu zirkularrera pasatzea, murrizteari, berrerabiltzeari, birziklatzeari eta konpostatzeari lehentasun osoa emanez.

Lasarte-Orian, Aire Garbiak deituta, erraustegiaren kontra eta gaikako bilketa eraginkorraren alde gaur egin den manifestazioa ederra izan da. Ikus, bestela, honako bideo hau:

https://youtu.be/rGYhIeArezE

Hona hemen, berriz, manifestazioaren bukaeran zabaldutako mezua…

Lasarte-Oria, birziklapenaren azken bagoian

Lasarte-Orian hondakinen % 46ko gaikako bilketa dago eta 228 kilo errefus sortzen ditu herritar bakoitzak urtero. Datu horiekin, Gipuzkoako hondakinen kudeaketaren azken bagoian dago. Herri gutxik egiten dute okerrago: Donostiak (% 40 eta 275 kilo errefus), Irunek (% 53 eta 306 kilo), Hondarribiak (% 53 eta 278 kilo) eta Mendarok (% 45 eta 286 kilo). Bost horiek, Elgoibar, Ermua eta Mallabia dira erraustegiak ezinbesteko dituen eredu kaxkarrak dituzten herriak. Denek sortzen dute 200 kilo errefus baino gehiago urteko eta pertsona bakoitzeko.

Kontrako aldean, 32 herrik % 70etik gorako gaikako bilketa daukate eta 53k 100 kilo errefus baino gutxiago sortzen dituzte. Gipuzkoa osoak bilketa eredugarri hori imitatuko balu, 80.000 tona errefus sortuko lirateke urtero. Zertarako behar dugu, orduan, 200.000 tonako erraustegi bat?

Erraustegia bultzatzen duten alderdiek (PSE eta EAJ) arriskuan jarri nahi dute herritarren osasuna. Munduko instalazio ezberdinetan egin diren ikerketen emaitzak bat datoz: erraustegien inguruan minbizia arrisku handiagoa, arnas aparatuko gaitz gehiago eta ugaltze arazo gehiago daude. Gainera, badakigu dioxina, furano eta metal astun arriskutsuen kontrola bi egunetan bakarrik egin nahi dutela erraustegiaren inguruan, nahiz eta jakin horrela ezin izango dela kontrolatu isurketa toxikoen maila. Oraindik garaiz gaude arduragabekeria hau geratzeko. Erraustegirik ez. Ez dezagun herritarren osasuna arriskuan jar gutxi batzuen negozioaren izenean.

Bilketa eraginkorra bai, errausketarik ez!!!

Aire Garbiak antolatuta, larunbatean, hilak 11, 18:00etan, erraustegiaren kontrako eta gaikako zabor-bilketa eraginkorraren aldeko manifestazioa egingo da Lasarte-Orian.

Erraustegia inoiz martxan jartzen bada, Lasarte-Oria izango da herririk kaltetuenetako bat. Halaber, eta paradoxa bada ere, Gipuzkoan gutxien birtziklatzen duten herrietakoa ere bada. Izan ere, herrialde osoan lau herrik bakarrik birziklatzen dute Lasarte-Oriak baino gutxiago: Donostiak, Irunek, Hondarribiak eta Mendarok.

Lasarte-Oria izan zen organikoa aparte biltzeko sistema ezarri zuen azken herria (2017an!). Eta, gainera, ezarri zuenean, sistema kazkarrena ezarri zuen.

Erraustegiari bazka ematea omen da kontua.

Hori bai, gero Lasarte-Oriako udal gobernuak (PSOEk eta EAJ-k) klima-aldaketari edo plastikoei buruzko “kontzientziazio-jardunaldiak” antolatuko ditu. Ea beraiek kontzientzia noiz hartzen duten!