Monthly Archives: septiembre 2021

Oportunismo eta propaganda gutxiago, energiari buruzko plangintza demokratiko gehiago

albisteak
Leave a comment

Ekian-eguzki-energia-erriberabeiti-6Nafarroako Gobernuak iragarri berri du eguzki-plakekin estali nahi duela Nafarroako Ubidearen lehen fasearen zati garrantzitsu bat (aire zabalean eraikitako 57 kilometro eta 1. faseko hiru putzu, 183 hektarea osotara), azpiegitura hidrauliko hori optimizatzeko, nafarrok hain garesti ordaintzen ari garena.

Iragarkia apaintzeko, gizarte-mugimenduen kontzeptu eta aldarrikapenak erabili ditu: argirako prezio publiko bat ezartzea, ekonomia zirkularra, biztanleriarik gabeko eremuari mesede egitea, titulartasun publikoa, burujabetza energetikoa. Amu gehiegi inozoak harrapatzeko.

Gure ustez, energia berriztagarrietarako trantsizioa gaur egun urbanizatuta dauden eremu guztiak erabiliz egin behar da, ahalik eta ingurumen-inpaktu txikiena izateko. Horrela, kanalaren azpiegitura erabiltzea urrats egokia izan liteke norabide horretan, nahiz eta xehetasun handiagoz aztertu beharko liratekeen putzuak eguzki-plakekin estaltzeak eragingo lituzkeen inpaktuak, agian uretako hegaztientzako ekosistema berriak sor daitezkeenak…

Hala ere, ez dugu uste aurrekoa izan dela Gobernuaren arrazoia proiektu hau martxan jartzeko. Gobernuak aukeratu duen unea hastapenetan dagoen proiektu bat iragartzeko ez da nolanahikoa: alde batetik, Nafarroan makroproiektu “berriztagarrien” uholdea; eta bestetik, makroproiektu horiek eragin duten gaitzespen handia herritarren artean. Badirudi Gobernuak bere irudia garbitu behar duela, energia berriztagarrien ezarpen kaotikoa onartu duelako, enpresa handiek eta oligopolio energetikoek zuzenduta.

Esperpentoa are handiagoa da eguzki-panelak jartzeak Nafarroako egungo ahalmen fotovoltaikoa bikoiztuko lukeela iragartzen duenean. Horrela balitz, zertarako behar ditugu proiektu fotovoltaiko erraldoiak Erreniegaren bi hegaletan? (egun mendiaren iparraldean 847 hektarea hartuko lituzketen proiektuak daude, eta horiez gain, hegoaldean eta beste makina bat tokietan aurreikusitakoak gehitu beharko genituzke) Egin egiteagatik? Egin zertarako egiten den axola gabe? Zeren irizpideren arabera hartzen dira erabakiak? Hauxe da berriztagarriak gobernatzen ez dituen Gobernu bat.

Proiektu honen azterketa eta bideragarritasun teknikoaz haratago, abian jarri duten trantsizio energetikoak dakarren manipulazioa eta aurpegia garbitzea erakusten digu iragarki honek. Ezin dira herritarrak iragarki propagandistikoekin, multinazional elektrikoak aise ibili eta suntsitzen ari diren bitartean. Kontua ez da proiektu solteak saltzea, horietako batzuk zuzenak izan arren. Helburu zuzena bestelakoa da: energiaren eta materialen krisiari plangintza demokratikotik aurre egitea, energiaren kudeaketa berri baten esparruan.

Horregatik guztiagatik, Nafarroako Gobernuak trantsizio energetikoa modu arrazoizko eta justuan egin nahi badu, bere esku dago makroproiektu berriztagarrien tramitazioa etetea. Horrek aukera eman beharko liguke demokratikoki kudeatutako mekanismo sozialak eta legalak onartzeko, etorkizunean berriztagarriak ekoiztea ahalbidetzeko, batez ere deskontzentratua eta deszentralizatua, energia fosilaren zuzeneko kontsumoa masiboki murriztuz eta jabetza publikoaren pean kontrol kolektiboa eginez.

Nafarroan, 2021ko irailaren 25a.

Sustrai Erakuntza Fundazioa

 

 

Garbigune mugikorrak jarri dira Ondarroan eta Foruan

albisteak
Leave a comment

garbigune-mugikorra-ondarroan

HITZA.Garbigune ibiltaria bi astez egongo da Ondarroako Alamedan, Kafeatze pasealekua hasten den tokiaren parean. Urriaren 5era arte, 24 orduz eta nahieran, hondakin bereziak modu zuzenean batu eta birziklatzeko aukera edukiko dute ondarrutarrek, herritan bertan eta garbigunera joan beharrik eduki barik. Bizkaiko Foru Aldunditik azaldu dutenez, “birziklapenaren kontzeptua Bizkaiko herritarrentzat errazagoa eta hurbilago” egitea da garbigune mugikorren helburua. “Asmoa da ohiko garbiguneetara joateko aukera emateaz gain, udal mugarte barruan bertan ere egin ahal izatea”.

Edukiontzi horietan etxeetan sortutako hondakinak jasoko dituzte. Gogorarazi dutenez, ezin dira tresna handiak laga, soilik edukiontzian sartzen direnak onartutako direla esan dute. Honakoak dira onartutako hondakinak: etxetresna txikiak, sukaldeko tresneria, etxeko olioa itxitako ontzietan, telefono mugikorrak, kableak, margoak eta disolbatzaileak, aerosolak, kutsatutako xurgatzaileak, tonerrak, tintazko kartutxoak, metalezko kapsulak, plastikozko kapsulak, pilak, CDak, DVDak, kaseteak eta erradiografiak.

Eguaztenetik (23) aurrera foruarrek ere garbigune mugikorra izango dute udalerrian. Eguaztenean jarri dute eta urriaren 6ra bitartean egongo da; Torre Barri kalean kokatuko dute garbigune mugikorra, farmaziaren ondoan, hain zuzen ere.

……………………………………………………………………………

Aldundiak garbigune mugikorren zerbitzua ematea positibotzat  ikusten du Eguzkik. Birziklatzea herritarren artean sustatzeko zerbitzu bat herritarren eskura ipintzea onuragarria da, baina zerbitzu hori lantzean-lantzean eskaini barik, modu iraunkorrean eskaini beharko litzatekeela uste dugu. Horretarako, Debabarrenean egiten den modura, herri bakoitzean puntu garbi bana jartzeko eskaera egin dugu.

Herritarrei hondakinak uzteko oraindik ere erraztasun gehiago eman behar zaie. Modu horretara gehiago eta hobeto birziklatuko litzatekeela uste dugu. Ondarroan, esaterako, gure aldarrikapen historikoetako bat da herrian bertan garbigune finko bat eraikitzea.

Bere garaian, saihesbidea amaitu ostean Errenteria auzoan garbigune bat eraikiko zutela agindu zigun Aldundiak, eta oraindik ez da gauzatu.

Garbigune finko bat eraikitzea ezinezkoa baldin bada, modu ibiltarian erabiltzen diren garbigune mugikor hauetako bat modu iraunkorrean jartzea eskatzen dugu. Bizkaiko udalerri guztietan, gutxienez, halako zerbitzu bat ematea komenigarria izango litzatekeela iruditzen zaigu.

AHT Nafarroan: gainean pixa egiten digute eta euria ari duela diote

albisteak
Leave a comment

AHT Elkarlana

Beldur ginena gauzatu egingo da: Covid osteko berreskurapenerako Europako funtsen zati handi bat AHTaren Nafarroako korridorean inbertituko da. Maria Chivite Foru Gobernuko presidenteak iragarri duenez, Garraio, Mugikortasun eta Hiri Agenda ministerioak 145,5 milioi euro bideratuko ditu azpiegitura hori erreskatatzeko. Horietatik 105,5 milioi Tafalla eta Campanas arteko plataforma eraikitzeko erabiliko dira, eta beste 40 milioi 0 zatirako, hau da, AHTa Bilbo-Zaragoza ohiko linearekin Ebroren gaineko zubibide baten bidez lotzeko. Horrez gain, Etxabakoitzen proiektaturiko AHTaren geltokia auzoko UGPSetik kanpo geratuko dela iragarri dute, egitasmoa moteltzen zuen oztopoa. Horrek esan nahi du kosta ahala kosta Castejón – Iruñea zatia amaitu nahi dutela, eta gero gerokoak…. Gertaera burutuen politikak aurrera jarraitzen du.

Covid osteko berreskuratze-funtsak iruzur handia dira berez, ez baitute ezer laguntzetik. Horietako asko datozen urteetan handituta itzuli beharko ditugu, eta horiek onartzeak murrizketa batzuk ekarriko ditu 2008ko krisian murriztutako sektoreetan, hala nola osasunean, hezkuntzan, pentsioetan, gizarte-politiketan, ohiko trenean eta gainerakoetan. Hori larria bada, are larriagoa da sektore horien guztien beharrak asetzeko erabili beharko litzatekeen diru hori AHTa birflotarazteko erabiltzea. Gainera, suposatzen da funts horiek ingurumenaren kalitatea hobetzeko erabili beharko liratekeela, okertu beharrean.

Beraz, kapitalaren aurreranzko hiesaldi baten aurrean gaude, eta horrek pairatzen ari garen krisi ekologiko, ekonomiko eta soziala bizkortuko du. Izan ere, Nafarroa eta oro har, Euskal Herriaren historian izan den azpiegiturarik suntsitzaileena, xahutzaileena eta antisozialena erreskatatzen ari dira.

Banku lukurariak, hormigoiaren lobbyak eta klase politiko manipulatzaile eta ustelak oso pozik egongo dira AHTari emandako bultzada honekin. Bada garaia herri-klaseok lotsagabekeriaren aurrean matxinatzeko, eta aski dela ozen oihukatzeko! Etorkizuna jokoan dago eta ezin dugu iruzur berri hau onartu.

image.jpeg

NAFARROA

Eguzkik Txenperenean zabortegi ilegalak daudela salatu du

albisteak
Leave a comment

Txenperenea
Aspalditik, Irungo Txenperenea inguruan dauden baratzeetan zabor asko biltegiratzen ari da
inongo kontrolik gabe.
Ez da arraroa araudia betearazten ez den eremuetan, aurretik egindako lanetatik edo inguruko
jendeak botatako hondakinetatik datozen zabortegi ez erregulatuak aurkitzea. Ekintza horiek eremuaren
utzikeria eragiten dute, eta gero eta hondakin gehiago erakartzen dituzte. Hondakin horiek
inguruan bizi eta lan egiten duten pertsonen eguneroko bihurtzen dira, usain txarra eta lekuaren
irudi txarra sortuz.
Bestalde, hondakin horiek elikagai toxiko gisa balioko dute animalia espezie askorentzat eta baita
landare ale desberdinak hazteko hesi gisa ere. Hirian geratzen diren leku “berde” gutxienetako
bat garbi mantendu beharko litzateke eta bertako jende guztiak errespetatu beharko luke.
Horregatik, Eguzkitik salatzen ditugu gero eta urriagoak diren gune naturalen utzikeria eta
suntsipen ekintza hauek. Era berean, honelako guneetatik gertu dagoen jendeari horrelako
gertaerak dagokion udalari salatzera animatzen diegu, euren betebeharra baita horrelako guneak
garbi mantentzea eta horiek arautzea horrelako egoerak ez sortzeko. Gure ustez, lan handia egin
behar da ingurumenarekiko ardura bultzatzeko, batez ere gazteekin. Horregatik, herritarrei
kontzientzia sortzera eta beraiek gozatzen dituzten eremuak zaintzera ere animatzen diegu,
beste pertsona batek gero leku horretaz goza dezan.

Panpako Plumeroari STOP !!

albisteak
Leave a comment

Mobileko argazkiak 2010Gero eta maizago ikus daiteke gure inguruan landare inbaditzaile-mota guztiak ugaritzen ari direla. Oraingo honetan, landare jakin bati erreparatuko diogu. Populazioaren artean ezagunagoa da, ziurrenik, bere ikusgarritasunagatik, Panpako Plumeroa deitua dena.

Egokitzeko duen gaitasuna dela eta, erraz ugaltzen da eta azalera berriak modu geldiezinean kolonizatzen ari da, kasu askotan bereziki sentikorrak direnak, hala nola parke naturalak, biotopo babestu aitortuak, jolasguneak, ondare-mendiak eta onura publikokoak.

 Cortadeira Selloanak garapen ikaragarria lortzen du baldintza baikorretan; landara oin batek 3,5 metroko diametroa eta 4 metroko altuera izan ditzake, nahiko erraz. Mokor bakoitzak ehun mila hazitik gora daramatza, eta haizeak 30 km inguru zabal ditzake.

Paisaia desitxuratzeaz gain, landarearen arazo espezifikoa da dibertsitate biologikoa murrizten ari dela, habitat irekiak kolonizatzen dituelako eta horietan espezie nagusi gisa ezartzen delako.

Bereziki azkar hedatzen da errepideetako ezpondetan, hazia azkarrago barreiatzen baita ibilgailuek bertatik zirkulatzean sortzen dituzten haize-korronteei esker. Gainera, espezie oportunista denez, lehen mugituta zeuden lurretan uzten da nagusiki.

Hala ere, Aldundiek eta Eusko Jaurlaritzak hainbat urte daramatzate eremu jakin batzuetan jarduten, eta oso noizean behin. Gure ustez, eremu horiek gure lurralde osora zabaldu behar dira, eta landare inbaditzaile hori desagerrarazteko lanen erritmoa handitu behar da. Erraz egiazta daitekeenez, landare hau, desagerrarazi beharrean, oso modu kezkagarrian hedatzen ari da.

Zenbat eta denbora gehiago galdu horiek desagerrarazten, orduan eta handiagoa izango da ekonomia eta ingurumen kostua.

Horregatik, Busturialdeko, Lea Artibaiko eta Mutrikuko udal guztiei eskatzen diegu har ditzatela beharrezko neurriak, ahalik eta lasterren, espezie horren hedapenarekin amaitzeko. Era berean, dibulgazio-kanpaina bat egin behar du herritar guztien eta lursail partikularren jabeen artean, landare horrek duen arriskuaz jabetu daitezen eta landare hori geldiarazteko nola jokatu jakin dezaten.

Herritarrei eskatzen diegu, halaber, lumontzi horiek apaingarri gisa politak izan arren, ez dezatela engainatu. Gogoratuz legez debekatuta dagoela garraioa, jabetza eta merkataritza. Eta lursailen jabeek nahitaez desagerrarazi behar dituztela.

Mendian ibili eta lumazaleekin topo egiten dugunean, ondo legoke “lantzak” moztu eta poltsa batean sartzea haziak ez sakabanatzeko.

Behar izanez gero, gure lankidetza osoa ere eskaintzen dugu. Bitartean, gure Auzolanekin jarraituko dugu, aste honetan Ondarroan egin den bezala, baina kontuan hartuta jarduera zehatzak direla eta sentsibilizazioa dela helburu nagusia.

                                       EGUZKI
IMG-20180914-WA0013

Auzolana egiten

Publizitate engainagarria sare pelagikoekin harrapatutako arrainaren salmentan

albisteak
Leave a comment

2021-8-29.Bonitoren fakturaSupermerkatu eta saltoki handi askotan bezala, nahikoa da Gernikako ALDI supermerkatuan joan den astean saldutako hegaluze horien etiketa ikustea. Kontsumitzailearentzako iruzur bat da, gure ingurumenaren eta arrantzaleen defentsan kontsekuente izan nahi duena.Argi eta garbi irakur daiteke zer metodo erabiltzen duten arrantzarako: amua/Arrastre, arrantza-sistema guztiz kontrajarriak direnean. Amua arrain hegaluzea da banan-banan, eta arrastea sare pelagiko hiltzaileek arraina.

Abuztuaren 16an hemengo arrantzaleei arrantza egitea debekatu zitzaienez geroztik, argi dago Irlandako edo Frantziako ontzi pelagikoak ari direla harrapaketa horiek egiten, oraindik ere gure itsasoak mozteko baimena baitute.

Denbora asko daramagu hori eskatzen, konpromiso handiagoa eskatzen diegu Espainiako eta EAEko administrazioei. Gure ustez, bazterketak, kuotak, deskargatzeko aurretiko abisuak eta lonjako pasabideak zorrotzagoak izan beharko lirateke. Era berean, euskal administrazioari eskatzen diogu trazabilitatearen kontua egia bihur dezala, kontsumitzaileak identifika dezan zein itsasontzitatik datorren, non arrantzatu den, zein arrantza-arterekin, zein portutatik datorren eta, horrela, benetan, zer produktu kontsumitu nahi duen. Baita kontserba-latetan ere. Adierazi arrain freskoa edo izoztua den. Era berean, publizitate engainagarri mota guztiak jazarri behar dira, oraingo honetan salatzen ari garen adibidea bezalakoak.
Horrela, kontrol zorrotza dagoenez, pelagikoei eta handizkariei ez litzaieke errentagarri egingo gure portuetan deskargatzea, nabarmen murriztuko bailitzateke balizko erosleen zerrenda. Harik eta gure itsasoetan horrelako harrapariak erabat debekatu arte.