Gipuzkoako baso naturalak berreskuratzeko jardunaldia IDEO-ORONAN

Naturkonek baso-politika berri baterako oinarriak jarri eta LURGAIArekin bat egin du erakundeek baso naturalak berreskuratzeko utzikeriari erantzuteko

Joan den larunbatean, Mondragon Unibertsitatearen Orona-Ideo campusean, jardunaldi tekniko bat antolatu zuen Naturkon plataformak Gipuzkoan eta Euskal Herrian basoak berreskuratzeari eta klima aldaketaren aurkako borrokari buruz. Hainbat adituk erakutsi zituzten beren esperientziak ikerketa eta kudeaketa alorretan. Antolatzaileek aldarrikatzen dute ezinbestekoa dela baso naturalak birsortzea atmosferako CO2 ezabatzeko, klima-aldaketari aurre egiteko eta biodibertsitatearen galera geldiarazteko.

 

Jardunaldiaren une bat

Jardunaldi interesgarri eta biziaren une bat

Horrela, Landarlan Ingurumen Elkarteko Garazi Auzmendik (bideoa, hemen), komunitate zientifikoak klima aldaketaren arrazoiei aurre egiteko duen garrantziari dagokionez, baso naturalek duten garrantzia nabarmendu zen, karbono atmosferikoa enborretan, adarretan eta zoruetan finkatzen baitute zuhaitzek. Hala ere, esan zuen berehala murriztu behar dugula gure kontsumo maila edo karbono aztarna, oro har. Hizlariak horren inguruan dagoen hobekuntza-marjina handia nabarmendu zuen, zuhaitz biziei dagokienez ez ezik, hildako egur kopuruari dagokionez ere bai. Karbono-metaketa hori guztia horrela mantendu beharko litzatekeela ere nabarmendu zuen, egur moduan, inola ez errekuntzara bideratuta, horrek atmosferara atzera itzuliko bailuke finkatutako karbonoa. (Galde-erantzunen bideoa, hemen).
Bestalde, Santiago de Compostelako Unibertsitateko Agustin Merinok (bideoa, hemen), gure mendietako lurzoruak babesteko baso-kudeaketaren garrantzia azpimarratu zuen, izan ere, gurea bezain giro euritsuan (Galizian, Asturiasen, Kantabrian eta Euskal Herrian) eta erliebe maldatsuan higadurari aurre egiteko, baso-kudeaketak garrantzia handia baitu. Bere lursailak ingurumen-irizpideekin kudeatzen dituzten baso-jabeei lagun dakiela eskatu zuen. (Galde-erantzunen bideoa, hemen).

 

Mario Díaz, Ikerkuntza Zientifikoen Goi Zentroko eta Natur Zientzien Museo Nazionaleko inbasio biologikoetan aditua, eukalipto espezieak exotikoak eta inbaditzaileak direla azpimarratu zituen (bideoa, hemen), eta, horrez gain, Australiatik eta Ginea Berritik iritsitako espezie horiek Kantauriko mendietan edo eremu konfinatuetatik kanpo erabiltzeak dakarren mehatxuez gaztigatu zuen. (Galde-erantzunen bideoa, hemen).

 

Iñaki Azkarate Errenteriako Udaleko Ingurumeneko Goi Teknikariak, Errenteriako eta Donostiako Udalek elkar hartuta Añarbeko Baso Erreserba izendatzeko egindakoak laburtu zizkigun (bideoa, hemen): 1.000 hektarea harizti zabaletan Aiako Harriko Kontserbazio Bereziko Eremu Bereziaren eta Natura 2000 Sareko Kontserbazio Eremu Berezian. Gipuzkoako eta Bizkaiko hariztirik handiena da. Bertan animalia-espezie basati ugari eta Añarbeko edateko ur erreserba daudela nabarmendu zuen, Gipuzkoako populazioaren erdia hemendik edaten baitu. Era berean, udalerrien eta gainerako administrazio publikoen zeregin eta ardura handiak nabarmendu zituen, gure basoak berreskuratzeko eta klima babesteko, eta, horretarako, baso publikoetan egurraren ekoizpenari uko egin eta baso-ondarea handitu dadila eskatu zuen, baso-lurrak erosita. (Galde-erantzunen bideoa, hemen).

Lurgaia Fundazioaren esku-hartze desiratua iristean, haren zuzendaritzako kide Amador Prietok ondare naturala eta biodibertsitatea kontserbatzeko eta birsortzeko helburuekin erakundeak egindako kudeaketa laburtu zuen (bideoa hemen). Horretarako, baso-jabeekin harremanetan jartzen dira, zur labore exotikoen (pinudiak, eukaliptu-sailak eta abar) lurjabeekin harremanetan jarri, egitekoak adostu eta lurrak erosten dituzte, eta, azkenik, ingurumena lehengoratzen dute etorkizunean baso helduak izateko: hariztiak, pagadiak, ameztiak, artadiak, haltzadiak eta abar, eta, azkenik. Bestela, aldez aurretik jabeekin adostuta, erosi gabeko lursailetan lurraldearen zaintza egiten dute. (Galde-erantzunen bideoa, hemen).

 

Naturkon eta Lurgaia Fundazioak klima-borroka eta karbono-aztarna murriztean parte hartzera animatzen dituzte baso-jabeak, beren lurretan baso naturalak zaharberritzearen bidez, dagoeneko desagertuak baitira Gipuzkoako lurraldearen % 75etik. Era berean, proiektuan parte hartu nahi duten guztiei gogorarazten die ekarpen ekonomikoen bidez nahiz landaketako jardunaldietan, mendian egindako borondatezko lanaren bidez, lagundu dezaketela.

 

Harremana egiteko, jo helbide elektroniko hauetara:
naturkon.taldea@gmail.com / gipuzkoa@lurgaia.org
 
Donostia, 2019ko abenduaren 16a

Martin arrantzale “urbano” baten galera deitoratu du Eguzkik

martin arrantzalea1(1)Zoritxarrez, Donostiak galdu egin du Urumea ibaiaren azken zati urbanizatuan barrena hegan egiten zuen martin arrantzale bat, beharbada, bakarra.

Duela egun batzuk hilik agertu zen Lehendakari Agirre zubiaren ondoan (5. zubia). Arrazoia? Zubiko kristalen aurka talka egin izana.

Kristalezko eraikinak eta hesiak tranpa perfektuak dira hegaztientzat. Hauek, kristalak detektatzen ez dituztenez, haien kontra talka egin eta hil egiten dira.

martin+y+cristaleraMartin arrantzale hori zen, ziurrenik, Astiñeneko zubitik bokaleraino, Urumea egunero zeharkatzen zuen ale bakarra, beharbada bere parejarekin batera. Horregatik esan dugu martin arrantzale “urbanoa” zela.

Ez da erraza ale hori Urumea inguratzen duten barandetatik ikustea. Hegazti oso-oso urria ez izan arren, “interes bereziko” gisa sailkatuta dago, eta arriskuan dauden hegaztien katalogo gorrian “ia mehatxupean” direnen artean aipatzen dute.

Zeharo urbanizatuta dagoen inguru batean ikusi ahal izatea, tartean behin bederen, opari bat zen.

Naturfilmseko lagunek beriarai buruz bideo egin dute ( gazteleraz)

Naturfilmseko lagunek beriarai buruz bideo egin dute ( gazteleraz)

https://guipuzcoanaturfilms.blogspot.com/2019/12/martin-pescador-muere-estrellado-en.html

Tamalez, ehunka hegazti hiltzen ari dira Donostiako hainbat kristaletan seinalerik ez dagoelako.

Izan ere, arazoa ez dira soilik 5. zubiko kristal hauek. 6. zubian, Realaren zubian ere beste horrenbeste gertatzen da, eta Arccon (hori ere Udalaren ardura) eta hiriko eraikin partikular askotan.

Martinetea ibaian gora eta behera ikustea luxu hutsa da.

Martineteak ibaian gora eta behera ikustea luxu hutsa da.

Beraz, Eguzkitik Udalari eskatzen diogu bera ardurapean dauden kristalak behar bezala seinalizatzeko, Gladys Eneko Ingurumen Zentroan seinalizatu zituen bezala, hegaztien heriotzak ahalik eta gehien murrizteko.

Apirilean, Artzain Oneko belatzak galdu genituen, kanpandorrean lanak zirela eta; orain, berriz, Urumeako martin arrantzalea galdu dugu. Bioaniztasun galera honi galga jarri behar zaio.

Batzuei kostatzen zaie sinestea, baina espezie hauek Donostiako Ondare Naturalaren parte garrantzitsua dira.

EGUZKI

Eguzkik klima aldaketaren aurrean konpromisoak eskatu dizkie Eusko Jaurlaritzari eta tokiko erakundeei.

COP25- Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Esparru Konbentzioaren alderdien konferentzia, gaur Madrilen hasiko dena, funtsezko nazioarteko bilera bat da, urtero munduko liderrak biltzen dituena, 2020tik aurrera emisioak murrizteko konpromisoak betetzeko beharrezko erabakiak hartzeko helburuarekin. Zero isuriko planeta baten helmuga bultzatu nahi du 2050ean

2019-09-27, Bilbo. Klima aldaketaren kontra greba Euskal Herrian. 27-09-2019, Bilbao. Huelga contra el cambio climático en Euskal Herria.

2019-09-27, Bilbo.  Euskal Herriko greba aldaketa klimatikoaren aurka.

2020. urtean sartuko da indarrean Parisko Akordioa. Akordio hori Klima Aldaketari buruzko XXI. Konferentzian (COP 21) negoziatu zuten 195 estatu kideek, 2015eko abenduaren 12an, eta 2016ko apirilaren 22an sinatu zen, Lurraren Eguna ospatzeko. Berotegi-efektuko gasen (BEG) isurpenak murrizteko neurriak ezartzen ditu, berokuntza globalaren ondorioetarako ekosistemak arinduz eta egokituz.

COP21etik, herrialde industrializatuetako bakar batek ere ez zituen ezarri espero ziren politikak, eta, jakina, ez dute bete aldez aurretik adostutako isurketen murrizketekin; aitzitik, berotegi-efektuko gasek gora egin dute Parisko goi-bileratik (CO2 % 4a, adibidez), baina egin izan balute ere, kide sinatzaileen emisio guztien batura ez litzateke nahikoa izango tenperaturaren igoera 2 ° C-tik behera mantentzeko.

Energia-sektoreak, energia zikinak — petrolioa, ikatza eta gasa — erabiltzen dituenez, berotze globalari ekarpen handiena egiten dion sektoreetako bat da. 90 enpresa inguru dira munduko emisioen ia bi herenen erantzuleak.

Lehen ere behin baino gehaigotan bat egin dugu mobilizaziioekin.

Funtsezkoa da eredu jasanezin hori aldatzea eta energia-sistema eraginkor, adimendun,% 100 berriztagarri eta demokratiko baterako trantsizioa azkartzea, berotze globala murrizteko helburuarekin. Erregai kutsatzaileak eta energia nuklearra alde batera utzi eta herritarren parte-hartzea handitu behar dugu, trantsizio berriztagarriari etekina atera diezaiogun.

Eguzkik honako hauen aldeko deia egin du:

  • Bestelako eredu energetikoa eta hondakinen kudeaketaren alde, energia nuklearrik, zentral termikorik eta erraustegirik gabe, planetako larrialdi klimatikoa larriagotzen duten instalazioak direlako.
  • EAEko erakunde guztiek – Eusko Jaurlaritzatik hasi eta tokiko erakundeetara – Energia berriztagarrien aldeko bultzada argia eta sendoa egin behar dute, baina ez energia-holding handiei mesede eginez (berdin dio hemengoak edo hangoak izan), baizik eta baliabideen kontrol publikoa bermatuko duen energia energia sorkuntza, gizartearekiko arduratsua dena eta ingurumena errespetatuko duena hala nola  tokian-tokiko energia sorkuntzari lehentasuna emango diona,  autoekoizpena eta autokontsumoarekin batera.
  • Beste mugikortasun (edo garraio-sarea) mota baten aldeko benetako apustua.

 klima aldaketa2

– Herriek edo/eta eskualdeek beren beharrak betetzeko aukera izan dezaten, ahalik eta mugikortasun txikienarekin.

-‘Trafikoa murrizteko” plan erreal eta eraginkorra.

– Non planak (Renove esaterako), baldin badaude, energia fosileko ibilgailuen flota energia berriztagarriko ibilgailuengatik (elektrikoak nagusiki) aldatzeko balio dezaten.

Baina kontrako zentzuan doaz Armentia 2 putzuari buruzko azken informazioak. Ez da posible klima-aldaketaren aurrean alarma adierazten duen Euskal Administrazioak berak Subijanakoa bezalako ikerketa-zundaketa bat baimendu eta bermatzea; izan ere, tokiko erakundeek nahiz autonomia-erkidegoek onartu duten egungo klima-larrialdiko egoera iraultzeko beharrezkoak diren inbertsio publikoen, posible bezain beharrezkoa den eredu energetikoaren eta  ingurune naturalaren aurkako atentatua da.

Horregatik, Eguzki talde ekologista eta antinuklearretik Subillan hidrokarburoak ikertzeko baimenak ematearen aurka  gaude, baita energia nuklearra, errausketa edo kontsumismoa hazkunde ekonomikoaren oinarri gisa bultzatu edo babesten duenaren diskurtso berdearen aurka ere.

Beste batzuek bere poltikak edo/eta jarduerak pasatzen duten denbora eta xahutzen dute denon dirua.

“Nuestros” políticos también han organizado jornadas y campañas que no sirven más que para eso… Para salir en la foto.

Gainera, konpromiso eta erantzukizun pertsonalaren printzipioari jarraituz, gogorarazi behar dugu aldaketa ugari egin ditzakegula gure kontsumo-ohituretan eta gure beharren berreziketan, planetarekin harmonian bizitzeko benetan zer behar den hausnartuz. Adibidez…
• Hurbileko elikagaiak edo “0 kilometroko” produktuak kontsumitzea.
• Birziklatzea eta gure inpaktua murrizten saiatzea, zabor gutxiago sortuz.
• Ibilgailu pribatua gutxiago erabiltzea, beste bitarteko batzuen mesedetan, hala nola oinez ibiltzea, bizikleta edo garraio publikoa erabiltzea.
• Energia-kontsumoan aurreztea.

Tokiko ekoizpen eta kontsumo eredua hobetzeko, hondakinak birziklatu eta murrizteko, energiaren kontsumoa aurrezteko garai da, hala nola energia nuklearra, zentral termikoak eta petrolioaren edo gasaren eratorrien erauzketa, Armentia 2 putzuan egin nahi den bezala,  baztertzekoa. Baztertzekoa era berean,  gure lurraldeko zabortegi edo erraustegien mantentzeko nahia ere.

Euskal Herrian, 2019ko abenduaren 2an.

Basoen berreskurapena gipuzkoan jardunaldia

Krisi ekologiko globala bizi dugu eta “klima larrialdia” izendatuz gizarteratu du Eusko Jaurlaritzak berak egoera. Krisi ekologiko horren jatorria natur ingurunearen eta natur baliabideen muturreko ustiapenari lotuta dago. Gurean paisajeak berak erakusten digu larritasunaren maila, pinudien krisiak inoiz baino argiago bistaratu digulako egoera.

Aurreko urtean, Naturkon elkartean biltzen garen Gipuzkoako natur talde eta talde ekologistok monolaborantzan oinarritutako basogintza intentsiboaren eraginak gizarteratzeko ahalegina egin genuen. Aurten horretan sakondu nahi dugu propio antolatutako jardunaldi baten bidez. Baina, diagnostikoa egiteaz gain, aterabideak bilatzen ere ari gara. Gipuzkoako basoak berreskuratzeko hainbat udal egiten ari diren ekimenak erakusteaz gain, Lurgaia fundazioak baso-lurrak zaintzen eta erosten egiten ari den lanaren berri emango dugu.

Gipuzkoan eta, oro har, Euskal Herrian, basoak berreskuratzea ezinbestekoa da karbono isuriak gutxituz klima aldaketari aurre egin eta biodibertsitatea berreskuratzeko. Lurgaia Fundazioaren eskutik egin nahi dugu bide hori.

Jardunaldiaren egitaraua kartelean bertan dator.

Zatozte abenduaren 14an IDEO-ORONAko ZERO aretoan antolatu ditugun jardunaldira.

 

 

Ekitaldia elebitan izango da
El acto será bilingüe

Basoen berreskurapenerako 2

 

 

 

Ostiralean Usurbilen erraustegiaren kontra egingo den manifestazioa eta klimaren inguruko Madrilgo “gailurra”

ARGAZKIA: NOAUA

ARGAZKIA: NOAUA

Usurbilgo Udalak manifestazioa deitu du ostiral honetarako, hilak 13, 19:00etan, erraustegia martxan jartzeko probetan hasi direla salatzeko.

Eguzkiko kideok manifestaziora joateko asmoa dugu. Gure ustez, aukera ona da erraustegia salatzeko, noski, baina baita ere Madrilen ospatzen ari den COP25 edo Klimaren inguruko Goi Bilerari edo “gailurra”ri ekarpentxo bat egiteko. Izan ere, aspaldi ikasi genuen globalean pentsatzea eta lokalean ekitea txanpon beraren bi aldeak direla.

Erraustegia martxan jartzen bada, datozen urteetan Gipuzkoan berotegi-efektuko gas-iturririk nagusietako bat izango da. Gauzak horrela, krisi klimatiko globalaren aurrean suminduta agertzea baina erraustegiaren aurrean beste alde batera begiratzea kontraesana litzateke. Krontraesan horretan eroso sentitzen dira gobernatzen gaituzten politikariak. Haiek, etengabeko “greenwashing” kanpaina batean murgilduta, gauza bat esan dezakete eta oso bestelako bat egin. Baina guk ez dugu uste krisi klimatikoak zinez kezkatuta daudenak kontraesan horretan eroso egon daitezkeenik.

Beraz, esan bezala, ostiralekoa erraustegiaren aurkako hitzordua da, baina, nolabait esateko, Madrilgo COP25 ere Usurbilen egongo da.

Gogoratu: pentsatu globalean, ekin lokalean.

IMG-20191210-WA0007

“Ez elikatu munstroa” kanpaina dela eta, iritzi kritiko bat

Erakunde publikoak “Ez elikatu munstroa” kanpaina egiten ari dira. Horren bidez, herritarrok kontzientziatu nahi gaituzte komunetik behera 3 Pak bakarrik bota ditzagun, alegia, pipi, popo eta paper higienikoa, ez besterik. Kanpaina dela eta, Larratxoko Osteguna Auzo Elkartetik honako iritzi kritikoa iritsi da: instituzioek herritarrok “kontzientziatzeko” kanpainak egin ordez, aspalditik pendiente dituzten saneamendu-proiektuak gauzatu beharko lituzkete.

Testua gaztelaniaz bakarrik irakur daiteke osorik.

Gabonetako argiztapenak agerian utzi du Gasteizen ere krisi klimatikoaren eta jasangarritasun energetikoaren inguruan postureo handia dagoela

ARGAZKIA: NOTICIAS DE ÁLAVA.

ARGAZKIA: NOTICIAS DE ÁLAVA.

Atzo piztu zen ofizialki Gabonetako argiztapena Gasteizen, eta Udalak iaz baino ia %50 aurrekontu handiagoa bideratuko du horretara. Eta gainera harrotu egiten da horretaz.

Aurten, berrikuntza gisa, Udalak Dato kalean (Arka plazan) jarri du milaka bonbillaz apaindutako izei artifizial erraldoi bat, betiere kontsumoa sustatzeko asmotan.

Baina ez al genuen geratu kutsatzen ez duen energia bakarra kontsumitzen ez dena dela? Krisi klimatikoa?, zer krisi? Zertarako atzeratu ordua urrian?, abenduan energía gehiago kontsumitzeko? Zer zerikusi du horrek iraunkortasunarekin edo ekonomia zirkularrarekin?

Gabonetako argiztapena energia-kontsumo globalaren zati nimiño bat baino ez da, bai,  baina batzuetan horrelako gauza nimiñoak nahikoa eta sobera izaten dira agerian uzteko zenbat postureo dagoen gai hauen inguruan, Izan ere, Gabonetako argiztapena piztu da alkatea Madrilgo Goi Gailurrean Green Capitalen kontura presumitzen egon den aste berean, eta Armentia 2ko putzuan gasa ateratzeko “ikerketa-zundaketak” baimendu eta egun batzuk geroago..

Krisi klimatikoa? Bai, bai, ikusten da “superkontzientziatuta” gaudela, noski.

Eguzki, 2019ko abenduaren 6a

Nora goaz? Konponbidearen parte izan nahi duzu? (Azkoitiko San Andres jaietako adibidea)

Helburua ez zen izan, jakina, kale-garbitzaileekin "leiha desleialean aritzea", zer arduragabe jokatzen dugun agerian uztea baizik. Eta zer alde handia dagoen gure hitzen eta gure ekintzen artean.

Helburua ez zen izan, jakina, kale-garbitzaileekin “leiha desleialean aritzea”, zer arduragabe jokatzen dugun agerian uztea baizik. Eta zer alde handia dagoen gure hitzen eta gure ekintzen artean.

Joan den asteburuan San Andres jaiak ospatu ziren Azkoitian. Hilaren 1ean, goizaldeko ordu batean, Eguzkiko eta Parrokiako 8 boluntario bildu ginen lurrean zehar barreiatutako zaborra jasotzeko. Ikus bideoa:

https://www.youtube.com/watch?v=4pbiHt-W6uk&feature=youtu.be

Komenigarritzat jotzen genuen ekintza bat aurrera eramatea lankidetzan, gaurko gizartea, murgilduta dagoen zentzurik gabeko egoera kezkagarria islatzeko. Egunero jasotzen dugun etengabeko informazioak hala baieztatzen digute. Garbi ikusten dugu, denon artean sortzen ditugun zaborrek batez ere, ibaiak eta itsasoak zabortegi bihurtzen dituztela.

Munduan gertatzen denak gure bizimoduarekin zerikusirik ez duela pentsatzen jarraitzeak arazoaren parte izatera kondenatzen gaitu, eta ez konponbidearen parte izatera.

Plastiko pilaketa zeharo adierazgarria da, gaina hartu du. Konturatu behar dugu azken muga, jadanik gainditzen ari garela.Plastikoa sortzeko lehengaiak agorkorrak direla, erantzuteko ordua dela…

Hondakin horiek gure eskuetara iritsi direnerako bidea luzea izan da, eta oso garestia ingurumenarentzat, baina gauza ez da hor amaitzen. Plastiko horiek, eta batez ere erabilera bakarrekoak, gure kaleetan botata uztea, eta hurrengo egunean ez ikustea, begiak estaltzen dizkigute, eta ahaztu egiten dugu zabor honek oraindik egin behar duen bidea luzea dela. Gaur egun, badakigu birzikla zitezkeela uste genuen hondakin horietako asko ez direla birziklagarriak, zabortegian amaitzen dutela. Ez dugu zalantzarik hondakinen zikloa ingurumen arazo larri bilakatuko dela baieztatzen badugu.

Arazo honi irtenbidea ematea ezinbestekoa iruditzen zaigu: Udalak, tabernarien elkarteak, herritarrak elkarlanean, borondatez, helburu zehatzak finkatuz, epeak finkatuz eta baloratuz, etorkizunarekin arduratsuak diren herritar gisa jardun ahal izan dezagun. Ireki ditzagun ateak bide parte-hartzaileari, arazoaren parte izan ez gaitezen, konponbidearen parte baizik.

Bukatzeko, guk egunero, goizez, kaleak garbi ikusten ditugu. Gu ohitu gara botatzera edo nola botatzen diren ikustera, baina horretara bideratzen den diru kopurua izugarria da, horregatik iruditzen zaigu interesgarria errealitate hau ikusaraztea, ulertzen dugu dirua lurrera botatzea dela, konturatu gabe guztion dirua ere badela. Gure arduragabekeriagatik alferrik galdutako dirua.

Azkoitiko parrokiako taldea eta Eguzki talde ekologista

Pasai Donibaneko saneamenduan atzerapen berri bat salatu du Eguzkik, oraingoan azken orduko proiektu-aldaketa batengatik

Donibane-kartelaDonibaneko ur zikinen saneamendua berriro atzeratuko dela baieztatu du Izaskun Gomez Pasaiako alkateak, oraingoan azken orduko proiektu aldaketa baten ondorioz. Joan den asteko Osoko Bilkuran egin zuen iragarpena. Erakunde sozial eta ekologistetako kideak bertan ginen, hain justu, azalpenak eskatzeko, lanak egiteko eman zuten azken epea oraingoan ere ez delako bete.

Guztiz harrituta atera ginen Osoko Bilkuratik, baina, batez ere, haserre, oso haserre. Hau adar-jotze hutsa da. Hamar urtez arazo honi hamaika buelta egin ondoren, hara non orain esaten diguzue hobeto pentsatu duzuela eta proiektuz aldatu behar duzuela?

SINESGARRITASUN KONTUA

Egia esan, politikariek gugan harridura sortzeko duten gaitasuna mugagabea da. Gogoratu behar da Donibaneko saneamenduak, legez, duela hamarkada bat bukatuta eta zerbitzuan egon behar zuela. Alabaina, hamar urte beranduago, barrutiak ur beltzak zuzenean badiara isurtzen jarraitzen du. Are gehiago, isurketa “eremu kaltebera” batera egiten da, Eusko Jaurlaritzak horrela deklaratu baitzuen 168/2004 Dekretuaren bidez, 91/271/EEE Europako Zuzentarauari jarraituz.

Denbora honetan guztian, saneamendu-lanen exekuzioari buruzko itxaropen faltsuak sortzen joan zaizkigu. Inoiz bete ez diren epeak jartzen joan dira, bata bestearen atzean. Horrela, hamar urteko atzerapenak pilatu arte. Hona hemen prozesu honetako mugarri garrantzitsuenak:

Esther Larrañaga Ingurumen eta Lurralde Antolamendu sailburuak 2007ko maiatzean egindako adierazpenak. Donibane saneatzeko beharrezko azterlanak martxan zeudela eta lan horiei lehentasuna emango zietela esan zuen.

Gipuzkoan azpiegitura hidraulikoak 2007. eta 2011. urte bitartean egiteko Esparru Akordioa. Bertan, Donibaneko saneamendua egiteko erakunde bakoitzak finantziazioaren zer zati ipini behar zuen zehazten zen.

2015-2021 aldirako Plan Hidrologikoa. Hor ere erakunde bakoitzak jarri beharreko diru-zatia zehazten zen.

Iñaki Arriola Ingurumen sailburuak 2017ko azaroan emandako informazioa, proiektua onartzeko epeei, lizitazioari, obren hasierari eta iraupenari buruzkoa.  Informazio horren arabera, lanak 2019ko abenduan edo 2020ko urtarillean bukatuta egongo ziren.

Baina txisteratik untxi berri bat atera dute (azkena ote?).

2019ko abenduan gaude eta lanak ez dira hasi ere egin. Gauzak horrela, hainbat gizarte-eragile Pasaiako Udalaren 2020rako aurrekontuak onartzeko Osoko Bilkurara joan ginen, lanak lehenbailehen has daitezela eta aurrekontuetan horretarako diru gehiago ipini behar badute ipin dezatela eskatzeko. Eta hor esan ziguten: aurreko astean URA Agentziarekin egindako bilera batean jakinarazi omen zieten proiektu-aldaketa bat dagoela (eta, ondorioz, atzerapen berriak). Zehatz-mehtz, 2008an baztertu zuten ideia bat berreskuratu eta saneamendua itsas aldetik egingo omen dute (lehorretik egin beharrean). Lanak hasteko epe berria datorren urte bukaera da.

donibane-pankartaUstekabe galanta. Gidoi-buelta honek hainbat galdera planteatzen ditu, aurrerantzean erantzun beharko direnak. Baina une honetan, oroz gain, Eguzkikook salatu beharrean gaude prozesu honek guztiak (non baliabide publikoak xahutu diren) agerian uzten duela inprobisazioa dela nagusi, eta, jakina, zalantzen jartzen duela.

Orain, goi-mailako ordezkari publikoek gai honen inguruan eman duten hitza behin eta berriz jan dutela ikusi ondoren, konfiantza izan behar al dugu URAko ordezkari batek esandakoan?

EGUZKI, 2029ko abenduan

Eusko Jaurlaritzak urratu du berriro Mijoa erreka saneatzeko konpromisoa

satu2Eusko Jaurlaritzaren 2020ko Aurrekontu Proiektuak, asko aldatu ezean, ibaiak saneatzeko lanetan atzerapen gehiago ekarriko dute (1). Berriro atzeratuko den saneamendu-proiektuetako bat Mijoa errekakoa izango da. Itsasora zuzen-zuzenean isurtzen du Mijoak, Saturrarango hondartza ondo-ondoan.

Joan den otsailean, Jaurlaritzak Mijoa saneatzeko finantziazioa bere gain hartuko zuela berretsi zuen Ingurumen kontseilari Iñaki Arriolak, % 100ean hartu ere. Alabaina, 2020ko Aurrekontu Proiektuan ere ez dago hainbestetan atzeratu diren saneamendu-lan hauek gauzatzen hasteko dirurik.

Joan den otsailean, Iñaki Arriola kontseilariak eta Jose Ignacio Asensio foru diputatuak Gipuzkoa saneatzeko Esparru Akordio berri bat iragarri zuten (2). Akordio berria zaharra ordeztera zetorren. Izan ere, zaharra hein handi batean ez da bete, hain justu, Jaurlaritzak urratu dituelako hartu zituen konpromisoak (3). Akordio berriaren aurkezpena zela eta, Asensiok espresuki esan zuen “Mijoako [zein Pasaiako] gabezia historikoak” konponduko zituela.

2016-7-25. Mijoa beste batHamar urtez konpromisoak urratzen

Instituzioek 2007. eta 2011. urte bitartean Gipuzkoan hainbat lan hidrauliko finantzatzeko Esparru Akordio bat izenpetu zuten. Lan horietako bat Mijoako saneamendua zen. Baina Jaurlaritzak ez zuen agindutako dirua ipini.

2016an, Plan Hidrologikoak Mijoa saneatzeko beharra bazegoela berretsi eta epe berri bat ezarri zuen: 2021. urte bitartean. Baina Jaurlaritzak entzungorrarena egiten jarraitu du. Izan ere, lanok 3,6 milioi euro inguruko aurrekontua dute eta, momentuz, 100.000 euro baino ez ditu ipini. Azter-lanetarako edo.

Bazirudien joan den otsailean iragarritako Esparru Akordio berriak Mijoako saneamendu-proiektua ahanzturatik erreskatuko zuela, baina, Jaurlaritzaren 2020ko Aurrekontuari erreparatuta, ez da horrela izan.

Beraz, dagoeneko segurutzat jo dezakegu Mijoak “larriki” urratuko duela Plan Hidrologikoak 2021erako ezarritako kalitate-helburua. Izan ere, helburu hori Mijoa egoera ekologiko “onean” egotea da.

2018-12-7.Mijoa garbia3Mijoak kutsadura handia pairatzen du, batez ere organikoa, saneamendu ezaren adierazle nabarmena. Gaur egun, Mijoa bioaniztasuna itotzen duen estolda hutsa da (Bisoi Europarra Babesteko Plan Bereziaren barruan sartuta dagoen arren). Ura Agentziaren txostenetan bertan irakur daitekeenez, “kalitate ezin txarragoa” du eta “ingurumena muturreraino degradatuta” dago.

Gainera, Mijoako isuriek Saturrarango eta Ondarroako hondartzetako uren kalitatean eragina dute, eta kiratsak, berriz, San Jeronimoko eta Pikupeko bizilagunek aditu behar izaten dituzte.

Noiz arte?

EGUZKI, 2019ko azaroan

(1)                                       http://eguzki.org/2019/11/25/ibaiak-saneatzeko-lanetan-atzerapen-gehiago-dakarte-jaurlaritzaren-2020ko-aurrekontuek/

(2)                                       https://www.euskadi.eus/eusko-jaurlaritza/-/albistea/2019/eusko-jaurlaritzak-eta-gipuzkoako-foru-aldundiak-45-milioi-euro-konprometitu-dituzte-lurralde-historikoko-saneamendua-hobetzeko/

(3) http://eguzki.org/2019/02/19/gipuzkoa-saneatzeko-akordio-marko-berrian-aipatutako-proiektu-gehienak-2011n-bukatuta-egon-behar-zirela-agerian-utzi-du-eguzkik/