All posts by Donostia

Gasteizko Udalak Hondakin Legea urratuko du eta, gainera, datozen urteetan ere urratzen jarraitzeko asmoa duela iragarri du

albisteak
Leave a comment

Gasteizko Udalak Hondakin Legea urratuko du birziklatzeari dagokionez, eta, gainera, datozen urteetan ere urratzen jarraitzeko asmoa duela iragarri du Pascual Borja Garbiketa Zerbitzuko zinegotziak.

Izan ere, Hondakin Legeak, Europar Batasunaren helburuak bere eginez, zera dio, 2025erako, hiri-hondakinen %55, “gutxienez”, gaika bildu behar dela. Gasteizek %39 baino ez du gaika biltzen. Beraz, Green Capital-eko Udalak neurriak aspaldi hartu behar zituen. Ez du hartu, ordea. Orain, berriz, zinegotziak esan du hartuko dituela, zehatz-mehatz, hondakin guztiak nahastuta biltzen dituen edukiontzi grisa irekitzeko aukerak murriztuko dituela, baina “ez 2026ko urria baino lehen”.

Alegia, Udalak Legea 2025ean ez ezik 2026an ere urratuko du, behintzat. Eta “behintzat” diogu, zeren eta edukiontzi grisa irekitzeko aukerak murrizteak ez baitu %55eko helburua automatikoki bermatzen. Beraz, 2027an, Udala oraindik ibiliko da aztertzen %55 nola lortu. Eta ez hori bakarrik, oraindik %55 lortu gabe, hasi beharko du pentsatzen %60 lortzeko neurri osagarrietan. Izan ere, Legeak 2025erako %55 aurreikusten du, baina 2030erako %60. Helburuak pilatuko zaizkio Gasteizko Udalari.

Lege-urratze nabarmen eta larri honi garrantzia kendu nahian-edo, zinegotziak esan du, “datu positibo gisa”, Gasteizek Europaren helburuak betetzen dituela hiri-hondakinen zatiki gehienetan (ontzi arinak, papera…), organikoan izan ezik. Organikoan “soilik” suspenditzen omen du Gasteizek. Tira, zatiki organikoa hiri-hondakin guztien %45 inguru dela kontuan izanik, ia hondakin guztien erdiaren gaineko suspentsoa “datu positibo gisa” saldu nahi izateak gehiegitxo dirudi.

Hondakin Legearen arabera, hiri-hondakinen gaikako bilketan gutxienezko batzuk bete egin behar dira, eta gutxienezko horiek betetzea ingurumen-politiken kotoiaren proba moduko bat da. Ingurumen-politikak ez dira etxeko hondakinetara mugatzen, noski, baina hain oinarrizko kontu batean gutxienezkoak ere betetzen ez badira, ingurumenarekiko konpromiso, garapen jasangarri eta antzeko kontzeptu potoloen gaineko diskurtsoek ez dute sinesgarritasunik, ezta Green Capital-en ere, edo beharbada Green Capital-en beste inon baino are gutxiago.

EGUZKI, 2024ko uztaila

«Etorkizun bizigarriak irudikatzen» literatura lehiaketa

albisteak
Leave a comment

Oso erraz irudikatzen dugu gaur egun distopia; utopia, aldiz, nekez. Lehorteak, uholdeak, tenperatura-igoera, gaixotasun berriak… erraz integra daitezke irudikatzen ditugun etorkizun ilunetan. Zaila zaigu, berriz, krisi guztiek irekitzen dituzten ateak imajinatzea: harremanak izateko modu ekofeministak, baliabideen kolektibizazioa, trantsizio energetiko justua…

Imajinatzera ausartzen bazara, Sukar Horiak antolatu duen lehiaketa honetan duzu aukera.

Lehiaketak hiru modalitate ditu: sorkuntza lanak, gazteen lanak eta itzulpenak. Halaber, sorkuntza lanak zein gazteen lanak narratiba, antzerkia, poesia zein bertsoak izan daitezke.

Hona hemen informazio guztia:

Errekalde-Galarreta bidegorri-proiektu berriak jarraitzen du behar baino estuagoa izaten, zati estuenak zabaldu baditu ere

albisteak
Leave a comment

Proiektuaren arabera, bidegorria errepide honen ezkerreko ertzari atxikita joango da.

Iaz aurkeztutako Errekalde-Galarreta bidegorri-proiektua aldatu eta berriz ere jendaurrean ipini du Gipuzkoako Foru Aldundiak. Lehengo eta oraingo proiektuak erkatu ditugu eta bi albiste eman behar dizkizuegu, bata ona eta bestea txarra, txisteetan bezala.

Lehendabizi, albiste txarra, garrantzitsuena iruditzen baitzaigu: proiektuak jarraitzen du behar baino estuagoa izaten; izan ere, 3 metro zabal baino ez ditu. Baina Gipuzkoako Bizikleta Bideen Planaren zein Gipuzkoako Bizikleta Bideen Eskuliburuaren arabera, txirrindulariek eta oinezkoek partekatutako bi norabideko bidegorriek –Errekalde-Galarreta bezalakoek, alegia– 4 metro zabal behar dituzte. Zenbat eta zabalera gutxiago, gero eta txirrindulari eta oinezkoen arteko arazo gehiago izateko aukera, jakina.

Albiste ona, berriz, zera da, lehengo proiektuak batez beste 3 metro zabal zituen, bai, baina zabalera hori zenbait puntutan nabarmen estutzen zen, baita 1,80 metrora estutu ere; proiektu berrian, aldiz, zati estu horiek desagertzen dira. Eta hori posible izan da lehengo proiektua egiteko oinarrizko irizpideetako bat militarrek Lore Tokin dituzten lursailak ez ukitzea izan zelako, salatu genuen bezala, eta oraingoan, berriz, irizpide hori malgutu dutelako. Alde horretatik, adierazgarria da lehengo eta oraingo proiektuen memoriek zer dioten erkatzea:

Hau da, lehengo proiektua idatzi zutenek bidegorria nahitaez eta ahal bezala “enkajatu” behar zuten GI-2132 errepidearen eta militarren finkaren artean, bata zein bestea ukiezinak zirelarik. Horra proiektatutako bidegorriaren zabalera zeharo desegokiaren arrazoia. Proiektu berrian, berriz, baldintzak malgutu dira. Memoriatik, behintzat, 1,80 metroko zenbait zati esturen aipamena desagertu egin da.

Gainerakoan, lehengo eta oraingo proiektuen artean ez dugu desberdintasun handirik sumatu:

Seguruena desberdintasun handiena da proiektu berria ez dela Galarretako biribilguneraino iristen, Galarretako Eremuko mugaraino baizik. Hernaniko Udalak badu eremu horretan proiektu bat, bidegorri bat ere aurreikusten duena, eta hori omen da aldaketaren arrazoia.

Bidegorriaren zabalerari buruzkoa ez ezik naturarekin estu lotuta dauden beste alegazio batzuk ere aurkeztu genituen iaz. Izan ere, bidegorri berriak eragina izango du harizti batean. Alde horretatik, ahal den esku hartze zorrotz eta zehatzena nahi genuke, albo-kalterik gabekoa, nolabait esateko.

ATZERAPEN HANDIA

Errekalde eta Galarreta bitartekoa da Gipuzkoako Bizikleta Bideen Planaren arabera dagoeneko eginda beharko luketen baina oraindik egin gabe jarraitzen duten bidegorri horietako bat. Zehatz-mehatz, 2021. urtetik zerbitzuan egon behar zuen.

Bazirudien Mugikortasun Departamentuak berak zeharo ahazturik zuela, planifikatutako beste hainbat bidegorri bezala, harik eta orain dela hiru urte lehen lerrora pasatu zen arte, Chillida Lekuko zuzendari Mireia Massaguék espresuki errebindikatuta. Horrela, 2021eko urtarrilean Departamentutik iragarri zuten 2022ko udan bidegorria museoraino, behintzat, eginda egongo zela. Iragarpena ez zen orduan bete eta 2024an bete gabe jarraitzen du, seguru baten batek Chillidaren mendeurrena betetzeko aukera ona izan zitekeela pentsatuko zuen arren.

Proiektuak bidegorrien lanak bitan zatitzea ahalbidetzen du. Lehenengo zatiak bidegorria Chillida Lekuraino eramango luke.

Nolanahi ere, esan bezala, Gizpuzkoako Oinarrizko Bidegorri Sarea atzerapen asko metatzen ari da eta Errekalde-Galarreta atzeratutako bidegorrietako bat baino ez da. Kontuan izan sare horrek amaituta edo ia amaituta egon beharko lukeela, baina behin eta berriro salatu dugunez, barraskilo-abiaduran doa eta aspalditik dago zentzuzko edozein epetatik kanpo. Datu bat, datu ofiziala, gainera: Bidegorrien Oinarrizko Foru Sarea osatzen duten 289,96 kilometroetako 137,82 baino ez daude gaur egun erabilgarri, hau da, % 47,53. Erdia ere ez.

Hain zuzen, oraindik egin gabe dauden bidegorrien “birprogramazioa” iragarri du orain dela pare bat aste Jasangarritasun diputatuak. Horri buruzko ohar bana plazaratu dugu Eguzkik eta Kalapiek. Hemen irakur ditzakezu: Kalapieren ustez, Gipuzkoako Bidegorrien Oinarrizko Sarea ez da 2050a baino lehen osatuko | Eguzki Talde Ekologista

EGUZKI, 2024ko uztaila

Kalapieren ustez, Gipuzkoako Bidegorrien Oinarrizko Sarea ez da 2050a baino lehen osatuko

albisteak
Leave a comment

Jasangarritasun diputatu Jose Ignacio Asensiok Evaluación del Plan Territorial Sectorial de Vías Ciclistas de Gipuzkoa y reprogramación de sus actuaciones izenburuko dokumentua aurkeztu zuen joan den astean Bizikletaren Kontseiluan. Dokumentu horren xedea da eguneratzea Gipuzkoako Bizikleta Bideen Plana, berez 2013. eta 2021. urte bitartean gauzatu behar zena. Eta eguneratze hori beharrezkoa da Aldundiak Plana zeharo urratu duelako. Atera kontuak: Planaren arabera, 289,96 kilometrok osatzen dute Bidegorrien Oinarrizko Foru Sarea; bada, horietako 137,82 baino ez daude gaur egun erabilgarri, hau da, % 47,53, erdia ere ez.

Gaur, Kalapie elkarteak, Bizikletaren Kontseiluko kide denak, egoeraren balorazio bat egin du idatzi informazio aldetik mamitsu eta argi baten bidez, eta idatziaren izenburuak ezin du adierazgarriagoa izan: horrela jarraituz gero, “Bidegorrien Oinarrizko Sarea ez da 2050a baino lehen osatuko”. Irakurtzera animatzen zaituztegu: Kalapieren ustez, Gipuzkoako bidegorrien oinarrizko sarea ez da 2050a baino lehen osatuko – Kalapie

Bizikletaren Kontseilua bildu zen egunean bertan, arestian aipatutako ebaluazio- eta birprogramazio txostenean oinarritutako prentsa-ohar bat zabaldu zuen Asensioren Departamentuak. Ohar hura zela eta, idatzi bat argitaratu zuen Eguzkik, eta idatzi horrek, gure ustez, egoera zein den ulertzen laguntzen du. Hona hemen: Diputazioak berriak balira bezala saldu nahi ditu dagoeneko eraikita egon beharko luketen bidegorriak | Eguzki Talde Ekologista

Ekologistak Martxan-ek eta Eguzkik helegitea aurkeztu dute Busturialdeko emari ekologikoak murrizteko erabakiaren aurka

albisteak
Leave a comment

Urdaibaiko Mape erreka lehortuta, artxiboko irudi batean. OLAIA ZABALONDO / BUSTURIALDEKO HITZA. Iturria: BERRIA.

Joan den maiatzaren 24an, Ekologistak Martxan-ek eta Eguzkik salatu zuten Euskal Autonomia Erkidegoko Uraren Kontseiluak Busturialdeko ibaietan gutxieneko emari ekologikoa murriztea onartu zuela. Uztailaren 1ean, astelehenean, bi elkarteek gora jotzeko errekurtsoa aurkeztu zuten Oka Unitate Hidrologikoaren emari ekologikoen behin-behineko aldaketa onartzen duen Uraren Euskal Agentziako zuzendari nagusiaren 2024ko maiatzaren 27ko Ebazpenaren aurka.

Bereziki azpimarratzekoa da “Oka UHren ibai-sare osoa Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren barruan dagoela“. Erreserba hori Euskadiko Biosfera Erreserba bakarra da, UNESCOk halakotzat jo zuen 1984an, eta haren babesa Urdaibaiko Biosfera Erreserba Babestu eta Antolatzeari buruzko uztailaren 6ko 5/1989 Legeak arautzen du. Era berean, deklaratutako lehorte-kasuetan gutxieneko emariak murriztea ahalbidetzen duen araudia ez da aplikagarria RAMSAR espazioetan (Nazioarteko Garrantzia duten Hezeguneei buruzko Konbentzioa, hezeguneen eta haien baliabideen kontserbazioaren eta erabilera arrazionalaren aldekoa) dauden ibaietan, hala nola Urdaibaiko ibaietan, lehentasunezkotzat jotzen baita emari ekologikoen erregimenari eustea.

Ekologistek adierazi dutenez, Ebazpena arretaz aztertu ondoren, “arduragabea da” emariak “ahal den neurrian” beteko direla adieraztea, beste premiazko neurri batzuk aurreikusten ez diren bitartean, hala nola antzinako eroanbideetan izandako galerak ezabatzea edo kaleak edateko urarekin ureztatzeari uztea. “Merkeago ateratzen zaie ibai-saretik harrapatzea ihesak suntsitzen inbertitzea baino“. Gainera, uste dute erabaki hori informazio zientifiko nahikorik eta egiaztaturik gabe hartu dela. “Ez dago kontrasterik, ezta jarraipenik ere, Partzuergoak 2022an egindako edukierei buruz ematen dituen datuak bakarrik; horietan, uztailean, abuztuan eta irailean gutxieneko emari ekologikoak gainditzen ziren ia bilketa guztietan”.

Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoaren proposamena aplikatuz gero gutxieneko emari ekologikoa murriztuko litzatekeen ehunekoei dagokienez (taulan ikus daiteke), ekologisten ustez “deigarria da murrizketa handia izatea ur altuetan, ur ertainetan eta ur baxuetan, masaren amaierako puntu guztietan edo 3 ibaietan eta, bereziki, Golako ibaian, oro har % 60tik gorako murrizketekin (Golako 2 ur altu, 156 l/s-tik 62 l/s-ra igaro da, hau da, % 60,5eko murrizketa), proposatzen da jatorrizko balioaren % 39,5era geratzea; Golako 1 ur altu 192 l/s izatetik 76 l/s izatera igaro da, % 60,5eko murrizketa, jatorrizko balioaren % 39,5ean geratuz“.

Emari ekologikoen murrizketa-ehunekoa masaren edo tartearen amaierako puntuetan, egoera hidrologiko arruntan Emari ekologikoen murrizketa-ehunekoa masaren edo tartearen amaierako puntuetan, lehorte luzeko egoeran
TARTEAK Ur altuak Ur ertainak Ur baxuak Ur altuak Ur ertainak Ur baxuak
Mape 2 23,5 16,4 23,5 23,5 16,4 23,5
Mape 1 23,5 16,4 23,5 23,5 16,4 23,5
Kanpantxu 1 36 33,5 35 36 33,5 35
Kanpantxu 2 36 35 35 36 35 35
Golako 2 60,5 59,5 59,5 60,5 59,5 59,5
Golako 3 60,5 60 61 60,5 60 61
Golako 1 60,5 60 61 60,5 60 61

 

Aurkeztutako errekurtsoan azaltzen diren ondorioen artean, Ebazpena maila baxuagokoa izatea dago, Urdaibaiko Legeak, Plan Gidariaren Dekretuak eta Natura 2000 Sareari eta RAMSAR Hitzarmenari buruzko nazioarteko araudiek zehaztutako babesa ez betetzea baitu helburu. Gainera, honako hau aipatzen dute ekologistek: “Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoaren txostenak garrantzi txikia du, ur-edukieretara mugatzen baita, ekosistema hidroflubialak osatzen dituzten beste elementuak kontuan hartu gabe, hala nola ibaiertzeko basoen egoera, uraren tenperatura, kutsatzailerik eta giza esku-hartzerik eza edo legez kanpoko gaikuntzen kontrola“. Ezin da ahaztu, gainera, eremu tentsionatua dela eta ibaiek “ez dutela gehiago ematen, bizitzarako baldintza egokietan gorde nahi baditugu, ezinbestekoak baitira Biosfera Erreserba kontserbatzeko“.

Ekologistak Martxan-ek eta Eguzkik uste dute ez dela beharrezkoa emari ekologikoak murriztea, ezta behin-behinean ere, eta garrantzitsua dela “iraganetik ikastea eta Mape ibaiaren lehorketa bezalako kasuak ez errepikatzea, 2020ko udan, emaria legeak ezartzen duen emari ekologikoaren azpitik utzi baitzuen, eremua urez hornitzeko, eta fiskaltzak zonako fauna eta florarentzat arriskutzat jo baitzuen“. Horregatik guztiagatik, honako hau adierazten dute: “Ebazpen honen aurka errekurtsoa jartzen dugu Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Jasangarritasuneko Sailburuordetzaren aurrean, erabat deuseztzat jo ditzan edo deuseztatu ditzan eta, nolanahi ere, aipatutako ebazpenak ezeztatu eta ondoriorik gabe utz ditzan“. Gainera, ziurtatu dute ez dutela baztertzen instantzia guztiak agortzea, judizialak barne, “zentzugabekeria hori gelditzeko“.

Diputazioak berriak balira bezala saldu nahi ditu dagoeneko eraikita egon beharko luketen bidegorriak

albisteak
Leave a comment

Jasangarritasun diputatu Jose Ignacio Asensiok ostiralean iragarri zuen bere Departamentuak “datozen urteetan” Bidegorrien Oinarrizko Foru Sarea osatzeko 208 milioi euro inbertituko dituela. Iragarpen hori, oraingoan ere, inolako autokritika-zantzurik gabe egin zuen, eta mugikortasun jasangarria eta bizikletaren erabilera sustatzeko konpromisoari buruzko ohiko erretolikaz bilduta.

  • Zer dago, ordea, iragarpen horren atzean? Ostiralean bertan Bizikletaren Kontseiluan aurkeztu zen Gipuzkoako Bizikleta Bideen Lurraldearen Arloko Planaren ebaluazioa eta birprogramazioa
  • Eta zer da Gipuzkoako Bizikleta Bideen Plana? Batzar Nagusiek 2013an aho batez onartu zuten Plana da, Foru Bidegorrien Oinarrizko Sarea osatzeko falta ziren bidegorriak 2021erako egitea aurreikusten zuena.
  • Eta Planak aurreikusi bazuen bidegorri horiek 2021erako gauzatuta egon behar zutela, zergatik birprogramatu behar dira orain, 2024an? Bada, ostiralean aurkeztu zen ebaluazio- eta birprogramazio-dokumentuan bertan irakur daitekeen bezala, Planaren gauzatze-maila oso apala izan delako.
  • Oso apala? Bidegorrien Oinarrizko Foru Sarea osatzen duten 289,96 kilometroetako 137,82 baino ez daude gaur egun erabilgarri, hau da, % 47,53. Erdia ere ez.
  • Baina zergatik ez da Plana gauzatu? Ebaluazio-dokumentuak dio arrazoiak “aztertu” egin beharko direla, baina argi eta garbi aipatzen du begi-bistakoena: Aldundiak Plana gauzatzera behar baino askoz diru gutxiago bideratu du, eta, gainera, bideratu dituen partidak ere ez dira beti behar beste gauzatu.

Hori da errealitatea, Aldunditik behin eta berriz bizikletarekiko konpromisoari buruz kontatzen diguten ipuina zeharo gezurtatzen duena. Asensio “datozen urteetarako” saltzen ari da dagoeneko eraikita egon beharko luketen bidegorriak.

Gauzak horrela, garbi dago Plana birprogramatu behar dela. Are gehiago, langintza horretan ere berandu gabiltzala esan dezakegu, kontuan izanda Plana gauzatzeko epea 2021ean bukatu zela eta dagoeneko 2024an gaudela.

Gainerakoan, espero dugu Aldundiak gaia hemendik aurrera orain arte baino serioago hartzea. Egia esan, zaila ere ez dirudi. Hori bai, horretarako, bizikletari eta jasangarritasunari egindako propagandazko laudorioen ordez, Planean konprometitutako inbertsioak gauzatu behar dira.

Gure partetik saiatuko gara segimendua egiten eta, kasu honetan bezala, gakoak ematen, ziria nolanahi sar ez diezaguten.

EGUZKI, 2024ko uztaila

AHTak aldirietako tren-zerbitzua murrizten du

albisteak
Leave a comment

Gaur arratsaldean AHTren aurkako eta aldirietako trenaren aldeko elkarretratzea egin dugu Oreretako eta Lezoko RENFEren geltokian. Hona hemen gure arrazoiak…

2016an hasi ziren Astigarraga-Irungo tartean ohizko trenbidetik AHTa igaro ahal izateko hirugarren haria ezartzeko lanak. Lehen aurrekontua 185 milioitakoa zen. Geroztik, gero eta ondorio okerragoak pairatzen ari gara: ordutegi eta trenen murrizketa, atzerapenak, bertan behera uzteak, transbordoak, matxurak…

Arazo guzti hauek bidaiariak galdu eta beste garraio motetara jotzea ekarri du. Izan ere,  AHT-aren inposaketa eragin kaltegarria izaten ari da jende arruntak gure egunerokoan erabiltzen dugun aldirietako trenean.

Azken urtean egoera are eta gehiago okertu da. Hainbat eguneko erabateko etenaldiak ezarri dizkigute. Hauetan, ordezko autobusek ez dituzte tren ordutegiak betetzen, ezin da bizikletarik eraman, eta (berriro ere) ezin dugu garaiz iritsi gure eginbeharretara.

Orain artekoa gutxi balitz, ia abuztu osoan ez dugu trenik izango Hernani eta Irun artean, eta datorren urterako berdin jarraituko dugula iragarri du Espainiako Garraio Ministeritzatik Santano jaunak.

Gipuzkoan bakarrik, iada 2000 milioi xahutu dituzte AHTaren plataformaren obretan. Kontuan izan behar da elektrifikazioa, errailak jartzea edota segurtasun sistemak ez daudela kopuru horren barruan. Beste milioi mordo bat xahutzeko asmoa dute.

Gastu guzti hauei gehitu behar zaizkio Donostian eta Irunen AHT-a sar dadin egiten ari diren geltoki berriak. Gustura egongo da Santano Irungo alkate ohia. Izan are, AHTak hark bultzatutako espekulazio operatiboa ahalbidetuko du. Eneko Goia ere pozik, txikizio honek hiria turistifikatzen laguntzen duelako.

Gainera, Astigarraga eta Lezo artean, Martutene, Orereta eta Oiartzundik barrena, 500 milioiko aurrekontua duen trazaketa berri bat eraiki nahi dute, merkantzien garraiorako erabiltzeko ere. Konparaziorako, kilometro bakoitza egiteko gastatu nahi diren 50 milioiak Lezoko udalaren bost urteko aurrekontuaren parekoak dira.

Proiektu hau Gaintxurizketako plataforma logistikoarekin lotua dago. Bertan Eusko Jaurlaritzak, lezoarren borondatearen gainetik, 500 Hako lur erreserba egina du, bertako nekazaritzarako balio estrategiko handia duten lurrak eta ondare ekologikoa betirako artifizializatzeko asmoz.

Funtsean AHT-ak oso eragin kaltegarriak dakarzkigu:

-Publikoa behar lukeen zerbitzua izorratzea.

-Gizarte eskarietatik (zaintza, osasuna, pentsioak, hezkuntza) baliabide ekonomikoak enpresa handiei desbideratzea.

-Orain eta etorkizunean denoi eragingo digun txikizio ekologikoa (gune naturalen suntsipena, CO2 isurketak, lurraldea azpiegitura erraldoiekin kolapsatzea…

Gauzak horrela, gehiegikeria hau gelditu beharra dago. Berandu gabiltza, interes ekonomiko eta politikoen ondorioz, baina orain da momentua. AHT-a geldiarazi behar da, lur eta baliabide gehiago irentsi aurretik.

AHTak aldirietako tren zerbitzua murrizten du! Gelditu AHTa!

Oarsoaldeko AHTrik EZ! mugimendua

Txatar-hautsa Lezo-Donibaneko bidegorrian

albisteak
Leave a comment

Pasaiako portuko txatar-deskargek arriskuan jartzen dute herritarren osasuna eta ingurumena

Ekainaren 15ean, eguerdian, Pasaiako portuko kaietan garabi batek txatarra deskargatzen zuen bakoitzean isuritako txatarra oxidozko partikulen hodei itzelek Lezo eta Pasai Donibane lotzen dituen bidegorritik ibiltzea galarazten zuten, eta Eguzki talde ekologista gertaera horren lekuko zuzena izan da.

Horregatik, publikoki salatu nahi dugu gertakari horiek onartezinak direla. Zoritxarrez, horrelako gertaerak, pertsonen osasunaren eta ingurumenaren aurkakoak, askotan errepikatzen dira. Urteak daramatzagu egoera hori administrazio publikoen aurrean salatzen eta Pasaiako portuan sortzen diren hauts, zarata eta isurketa kutsagarriak prebenitzeko eta saihesteko neurri eraginkorrak aplika daitezela eskatzen, eta, zoritxarrez, ez dugu erantzun positiborik jasotzen. Enpresen interesak ez du pertsonen osasuna eta ingurumena bermatzearen gainetik egon behar.

Eguzkitik eskatzen dugu, BEHIN BETIKO, ingurumenaren eta pertsonen osasunaren aurkako jarduera onartezinak saihesteko protokolo eta neurri eraginkorrak ezar daitezela. Era berean, ingurumen- eta osasun-arloan eskumena duten erakundeek portuko enpresei kontrol gehiago eska diezaietela eskatzen dugu, atmosferara ez dadin isuri partikula kutsatzailerik, eta gauean zaratarik eta badiara egindako isurketarik ez dagoela berma dadin.

Urkulluren gobernuak bere azken bileran angulak arrantzatzea baimendu duela salatu dute ekologistek

albisteak
Leave a comment

Angula-arrantza profesionalizatzeko dekretua onartu zuen atzo Urkulluren gobernuak bere azken bileran. Dekretuaren bidez, Jaurlaritzak iskin egin nahi dio Europar Batasunak 2023ko urtarrilean angularen aisialdiko arrantzaren gainean ezarri zuen debekuari; izan ere, aisialdiko arrantza izan da azken urteotan Bizkaian eta Gipuzkoan indarrean egon den angula-arrantza mota bakarra.

Debekua onartu izana kontseilari berriari zabalean egindako dejada da, zeren eta talde ekologistok dagoeneko dekretua bertan behera uzteko eskaera idazten ari baikara, kontseilari berriak, edozein dela ere, mahai gainean izan dezan kargua hartu bezain pronto. Kontseilari berriak aukera bikaina izango du erakusteko biodibertsitatea benetan aintzat hartzen duen ala diskurtsoak hanpatzeko erabiltzen diren bost duroko hitz potolo horietako bat baino ez den.

Aingira europarraren egoera benetan larria da, kritikoa (*). Gauzak horrela, angulak arrantzatzea biodibertsitateari ageriko erasoa da, hain agerikoa ezen Jaurlaritzak “zelata-arrantza” edo “arrantza zentinela” kontzeptuaz morzorrotu duen. Horren arabera, arrantza profesionalak balioko luke espeziearen bilakaera zelatatzeko edo behatzeko, eta, azken batean, horrek kontserbazioan lagunduko luke. Alegia, Jaurlaritzak ziria sartu nahi digu. Sinetsarazi nahi digu angula modu profesionalean, hau da, irabaziak helburu, arrantzatuko dela… baina soil-soilik espeziearen beraren hobebeharrez.

“Zelata-arrantza” kontzeptua koartada bat besterik ez da. Espeziearen populazioen jarraipena egiteko ez dago zertan angulak uretatik atera, are gutxiago urre-prezioan saltzeko eta jateko. Izan ere, Gipuzkoako Foru Aldundiaren Aingira Berreskuratzeko Plan Integralak espeziearen populazioen jarraipena egitea du oinarri, eta, hala ere, ez du inolako “zelata-arrantzarik” aurreikusten. Are gehiago, espresuki debeketazen du aingirak ur kontinentaletan arrantzatzea. Eta aukera aprobetxatu nahi dugu kontraesana agerian uzteko: Aldundiak, begi-bistako kontserbazio-arrazoiengatik, ibai eta erreketan aingirak harrapatzea aspaldi debekatu zuen; Jaurlaritzak, berriz, errio edo itsasadarretan aingiren kumeak, angulak, arrantzatzen jarraitzeko dekretua onartu du. Hitz gutxitan: “zelata-arrantza” kontzeptuak galzorian dagoen espezie baten harrapaketa “errespetagarritasun zientifikoz” eta, nola ez, “iraunkortasunaz” mozorrotzea beste helbururik ez du.

Gauzak horrela, arestian esan bezala, Eguzki eta Mutriku Natur Taldea dagoeneko dekretua bertan behera uzteko eskaera idazten ari gara, kontseilari berriak, edonor dela ere, mahai gainean izan dezan kargua hartu bezain pronto. Gauzak onbideratzeko eta aingira Mehatxatutako Espezieen Euskal Katalogoan sartzeko eskatuko diogu. Izan ere, hori da galzorian dagoen aingirari dagokion lekua, aspalditik, gainera.

EGUZKI TALDE EKOLOGISTA eta MUTRIKU NATUR TALDEA, 2024ko ekaina

(*) Zientzialarien artean ez dago aingiraren egoeraren larriari buruzko eztabaidarik, eta hori nabarmendu beharra dagoela iruditzen zaigu. Hona hemen datu adierazgarri bat: orain dela 50 urte Sargazoen itsasotik gure itsasadarretara iristen ziren 100 angulako, gaur egun 8,8 baino ez dira iristen. Eta Ipar itsasoan egoera are larriagoa da: 0,4 baino ez.

@Chikichanka

Naturaren Kontserbaziorako Nazioarteko Erakundeak (IUCN) 2008an sartu zuen aingira mehatxatutako espezieen zerrenda gorrian, “galzori larria” kategorian, gainera. Alegia, iberiar katamotzak, pandak edota ekialdeko gorilak baino arrisku handiagoa du aingira europarrak.

ICES Itsasoa Ikertzeko Nazioarteko Kontseilua, berriz, Europar Batasuna arrantza-kontuetan aholkatzen duen zientzia-erakundea da. Bada, ICESek urteak daramatza esaten aingira “segurtasun-muga biologikoetatik kanpo dagoela, arrisku larrian”, eta faktore antropikoek –arrantzak barne– eragindako hilkortasunak “0 edo 0tik ahal den hurbilen” egon beharko lukeela. Gauzak horrela, Europar Batasunak neurri batzuk hartu ditu azken urteotan. Hala ere, egoera gero eta okerragoa da. Horregatik, 2022an eta 2023an, CIESek zuzen-zuzenean aingiraren arrantza debekatzeko eskatu du.

Eta, hala ere, jarraitzen dugu aingirak eta angulak arrantzatzen eta jaten.

Ekarpenak Lezoko bidegorriari

albisteak
Leave a comment

EGUZKI talde ekologistak 3 eskaera aurkeztu ditu Lezoko Udaletxean, guztiak udalerriko bidegorriarekin lotuta. Eskaerak egungo sarea hobetzera bideratuta daude, eta horregatik Udalak kontuan hartu beharko lituzkeela uste dugu.

Horietako bat duela gutxi GI-636 errepideko biribilgunean, Lezoko sarreran, jarri ziren seinaleei buruzkoa da. Seinaletika, berez, bidegorri-sarearen funtzionaltasun onerako beharrezkotzat jotzen dugun neurria bada ere, kasu honetan, GI-636 errepidearekiko paralelo Pasaia-Donostia noranzkoa adierazten duena okerra da; izan ere, tarte hori ez da bizikleta-planaren parte, eta, gainera, oso urrun dago bidegorri baten gutxieneko baldintzak betetzetik. Horregatik, lehenbailehen kentzeko eskatzen dugu.

Beste zati bat Renfeko geltokitik lehen aipatutako biribilguneraino doan sare nagusiko bidegorri tarteari dagokio. Zati horren tarte batean urbanizazio-lanak egiten ari dira Altzate izeneko hirigintza-eremuan. Auzo berrira sartzeko biribilgune berrirako lanek puntu batean itotzen dute Gipuzkoako Bizikleta Planean ezarritako sare nagusiaren trazadura, eta, ondorioz, puntu horretan ez ditu sare nagusi baterako baldintzak betetzen. Zentzu horretan, eta obra-harreraren aurretik, egungo trazaduraren baldintzak (gutxieneko zabalera) mantentzeko beharrezko neurriak hartzeko eskatu dugu.

Azkenak aukera bat eman nahi dio loturarik gabe dagoen tarte bati, nahiz eta bidegorrien sare nagusiaren parte izan. Sare hori lehen aipatutako planaren bidez diseinatu zen, eta 2013an onartu zen. Beste aukera batzuk egon daitezkeela uste badugu ere, gure asmoa da arazo horri aurre egiteko beharra ikusaraztea, tarte horretan sareari jarraitutasuna eta koherentzia emanez.

Pasaia bada gutxien birziklatzen duen herria, Donostiarekin batera

albisteak
Leave a comment

Gipuzkoan 2023an egindako hiri-hondakinen kudeaketari buruzko datuak argitaratu  dituzte (1), eta, horien arabera, Pasaia bihurtu da San Marko mankomunitatean gutxien birziklatzen duen herria, Donostiarekin batera, jakina. Izan ere, Donostia da Gipuzkoan gutxien birziklatzen duen herria, alde handiarekin, gainera.

2023an, hiri-hondakinen gaikako bilketa berriz ere jaitsi zen Pasaian, zehatz-mehatz, %48,97tik %47,41era, puntu eta erdi. Gauzak horrela, Pasaiak hartu du urtetan Lasarte-Oriak sailkapenean izan duen azkenarurreko postua.

Halaber, Pasaiako emaitzak lehen aldiz daude San Markoren batez bestekoaren azpitik (49,60%) eta, jakina, oso-oso urruti daude Gipuzkoaren batez bestekotik (57,16%).

Paradoxa da Pasaia %69,99ra iritsi zela… 2015ean! (2).

Iazko azaroan, Pasaiko alkate Teo Alberrok iragarri zuen “2024an Udalak kontzientziazio-kanpaina indartsu bati ekingo diola herriko hondakinen gaikako bilketa handitzeko”. Adierazpen hauen haritik, Eguzkikook egoeraren irakurketa kezkagarri bat egin genuen (3). 2023ko datuek irakurketa hori berretsi baino ez dute egiten.

Hondakin Lege berriak, Europar Batasunaren helburuak bere eginez, zera dio: “para 2025, se aumentará la preparación para la reutilización y el reciclado de residuos municipales hasta un mínimo del 55% en peso”. Alegia –eta xehetasunetan sartu gabe–, 2025erako, hiri-hondakinen %55, gutxienez, gaika bildu behar da. Beraz, Pasaiak neurriak hartu egin behar ditu, eta lehenbailehen.

EGUZKI, 2024ko ekaina

1 Gipuzkoako hiri hondakinen kudeaketari buruzko datuak – Ingurumena – Gipuzkoako Foru Aldundia

2 2015ean atez ateko bilketa bertan behera utzi zuten, gaur egun inolako dudarik gabe trunpistatzat joko genukeen kainpaina baten ondoren. Baina azken urteotan hondakinen gaikako bilketa 20 puntu baino gehiago apaldu bada, ez da sistema aldatu izanaren ondorio, edo ez bakarrik horren ondorio, behintzat. Gaikako bilketa hainbeste jaitsi izana edukiontzietan oinarritutako sistema berriaren kudeaketa negargarriaren ondorio izan da. Eta puntu hau espresuki nabarmendu nahi dugu, zeren eta, esperientziak agerian utzi duenez, edukiontzietan oinarritutako sistemek ez baitute zertan Pasaiakoak bezain emaitza txarrik izan. Horren lekuko dira Gipuzkoako hamaika herrik edukiontzi-sistemen bitartez lortzen dituzten emaitzak.

3 Pasaiak etxeko hondakinen gaiakako bilketa hobetu egin behar du, baldin eta Europar Batasunak 2025erako ezarritako gutxienezko kopurua lortuko badu | Eguzki Talde Ekologista