All posts by Andoain

«Ia ezinezkoa da gorputzak dioxina guztiak kanporatzea»

albisteak

eduardo rodriguez errausketa 2015 abenduaIturria: Berria.

Errauste planta batek isuritako dioxinek eragin larriak sor ditzakete gizakiaren osasunean: arazo kognitiboak, diabetesa eta tumoreak, kasurako. Rodrigezek azaldu ditu ondorioak, Andoainen.

Hondakinak errausteak gizakiaren osasunean dauzkan eragin kaltegarriez aritu da Eduardo Rodriguez Farre mediku eta irakasle kataluniarra Andoainen (Gipuzkoa). Errausketaren kontrako herri plataformen koordinakundeak antolatutako jardunaldietan parte hartu du, eta, azaldu duenez, «errausketak beti uzten ditu ondorio negatiboak gizakiengan». Fisiologia eta farmakologia irakaslea da Rodriguez Bartzelonako Biomedikuntzarako Ikerketaren Institutuan, eta CIBERESP Espainiako biomedikuntza zentroen sareko neurotoxikotasun arduraduna da.

Zein ondorio izan ditzake gizakiarentzat errauste planta baten toxikotasunak?

Hainbat aldagaik eragiten dute ondorioetan, eta, eremu bakoitzaren arabera, efektuak ezberdinak izan daitezke. Baina, ikerketen arabera, alterazio endokrinoak gertatzen dira, hormonen ohiko garapenean eragiten dutenak. Horrek alderatze bat eragiten du ezagutza kognitiboetan eta garapen neurologikoetan. Batez ere ume txikietan izaten du eragina, eta, amaren bidez, umekiaren garapenean ere eragin dezake.

Luzera begira, berriz, tumoreak garatzen dira gorputzeko atal ugaritan: laringean edo pankreasean, adibidez. Diabetesa ere eragin dezake. Ikerketek erakutsi dute errauste plantak dauden inguruetan diabetes kasuek, adibidez, gora egiten dutela.

Epe laburreko eta luzeko ondorioak bereizten dituzu. Urte kopuruan adierazterik izango zenuke tarte bakoitza?

Ikerketen arabera, lehen ondorioak hiru-bost urtean hasten dira azaleratzen. Baina hor ere kausa-efektu erlazioa ezberdina da tokian-tokian. Tumoreak garatzeko epea, berriz, ez dago ziur esaterik. Errauste planten eraginaz gain, kontuan hartu behar dira porlan lantegiak, eremuko industria kopurua, fundiziorik badagoen…

Gorputzak kanporatzen al ditu jasotako dioxina horiek inoiz?

Ez, metatu egiten dira. Oso kantitate txikian jasotzen ditugu, baina jasotako dioxinen erdiak kanporatzeko bederatzi-hamabi urte behar dira, eta, jaso eta hogei urtera, oraindik laurdenak botatzeko izaten ditugu. Ia ezinezkoa da dena guztiz kanporatzea. Gainera, dioxinak une oro hartzen baditugu adibidez erraustegi bat dugulako ondoan, kontuan hartu behar da beti izango ditugula.

Non pilatzen dira, batez ere, dioxina horiek?

Gantzean, baina kutsadura neurtzeko adierazlerik onena bularreko esnea da. Izan ere, gantzean pilatzen diren dioxinak esnera igarotzen dira ama bularra ematen hasten denean. Eta hor dago paradoxa, edoskitze garaian jasotzen baitugu dioxina gehien.

Zer hartzen duzue kontuan ondorioen azterketa egiteko?

Oso zaila da halako ikerketak egitea, eremu oso mugatuak hartzen direlako kontuan; baina intzidentziak eta heriotza indizeak aztertzen ditugu. Patologia horien arrisku indizeak neurtzen ditugu, eta horren arabera ematen ditugu datuak. Baina ikerketak egitea oso garestia da, behar den materialak izugarri balio duelako.

Euskal Herrian egin al da ikerketarik?

Zehazki Euskal Herrian ez, baina Espainian bai, eta kalterik handiena izan duten eremuen artean dago Bizkaia. Haren aurretik Bartzelonako metropoli eremua eta Madril daude. Ikertzaile batzuek mapa bat egin dute, eta bertan kokatu dituzte herriz herrikako datuak, bakoitzean dauden azpiegitura guztiak zehaztuta.

Zer dio legeak horri buruz?

Ezer gutxi. Europako lege bat dago, baina gustura jakingo nuke zenbateraino betetzen den. Espainiako daturik ez dago, adibidez, eta ez du inork ikuskatzen legea betetzen den edo ez. Hala ere, nire ustez, legea da gutxienekoa. Planta bakoitzak isurtzen duen dioxina kantitatea da garrantzitsuena. Egon daiteke erraustegi bat tona bat dioxina emititzen duena eta araua betetzen ez duena. Baina nik nahiago dut horrelako bat, legea beteta ere ehun tona isurtzen dituena baino.

Eta ba al dago araudirik errauste plantak nolakoa izan behar duen zehazteko?

Hori da errezena, planta egiteko jartzen diren arauak zehaztea. Baina gero mantentze lan bat egin behar da, eta hori ere izugarri garestia da. Dena berria denean ez da arazorik egoten, baina, denborarekin, iragazkiak puskatu egiten dira, hondakinak erretzeko erregaiaren kalitatea jaitsi egiten da, labeak zikindu egiten dira… eta hor sortzen dira arazorik larrienak.

Errauste plantak non uzten ditu ondorio gehiago: dagoen herrian edo inguruan?

Kasuan-kasuan ezberdina da emaitza. Batzuetan, plantak dauden herrietan baino inzidentzia gehiago jaso dira ingurukoetan, haizeak dioxinak beti inguru berera eramaten dituelako, klima faktoreen ondorioz, edo inguruan dagoen industriaren ondorioz.

 

 

Lasarte-Oriak birziklatze-bidean beste urtebete galdu duela salatzen du Eguzkik

albisteak

lasarte parkeko-zaborrontziak 2015 apirilaAgindutakoaren kontra, 5. edukiontzia ere ez da ezarri.

Lasarte-Oriak birziklatze-bidean pausoak emateko beste urtebete galdu du. 2015. urtea bukatzekotan den honetan, 5. edukiontzia ere ez dute ezarri, ezarriko zutela agindu zuten arren. Seguru asko gaur egun Lasarte-Oria da (Andoainekin batera) herritarrei etxeko zaborretako zati organikoa aparte biltzeko aukera eskaintzen ez dien Gipuzkoako herri bakarra.

Aurreko legegintzaldian, Udalak 5. Edukiontzia Ezartzeko Batzorde Berezia eratu zuen, PSEren eta EAJren ekimenez, biziklatze-bidean pauso eragingarriagorik trabatzeko helburu. 2014ko apirilean, Batzordeko lehendakari Jesus Zaballosek 5. edukiontzia urte hartan bertan ezarriko zela iragarri zuen, harrabots handiarekin iragarri ere.

Joan den otsailean, agindutakoa bete ez zela ikusirik, Eguzkik eta Zero Zaborrek ohar bat plazaratu genuen, Lasarte-Oriak birziklatze-bidean pausoak emateko legegintzaldia galtzear zegoela salatuz.

Zaballosek erantzun zuen 5. edukiontzia ezarri ez izanaren erantzukizuna ez zela harena, Alkatetzarena baizik (orduan Bilduren eskuetan), besteak beste, 2015eko Udal Aurrekontua onartu gabe zegoelako.

Guk, alderdien arteko ika-miketan sartzeko batere asmorik gabe baina argi eta garbi, hura aitzakia baino ez zela esan genuen. Izan ere, baldin eta 5. edukiontzia ezartzea 2015eko aurrekontuaren edo Alkatetzaren mende bazegoen, zergatik egin zuen berak, Zaballosek, 2014an egin zuen iragarpena eta, gainera, egin zuen moduan?

Denborak gauzak bere lekuan ipini ditu: 2015eko Udal Aurrekontua maiatzeko hauteskundeak egin aurretik onartu zen; are gehiago, egin ondotik Zaballos bera da alkate. Beraz, zergatik ez du 5. edukiontzia ezarri? Oraindik astirik izan ez duela ere ezin du argudiatu. Izan ere, beste batzuek, adibidez, alderdikide duen Pasaiako alkateak, 5. edukiontzia ezartzeko ez ezik, atez atekoa kentzeko denbora ere izan dute, eta hilabeteak sobratu zaizkio. (Beharbada hori da gai hau ulertzeko giltzarrietako bat, alegia, 5. edukiontzia, birziklatze-tresna gisa erabili ordez, pauso eragindarriagoak ez hartzeko barrikada gisa erabili dela.)

Kontua da Lasarte-Oriako Udalak ez omen duela 5. edukiontzia ezartzeko astirik izan, baina bai PIGRUGen aldeko mozio bat onartzeko, PSE, EAJ eta PPren botoekin. Mozio horretan, funtsean, erraustegiaren alde egiten dute (nahiz eta, ezaguna denez, PSEk, beste mozio baten bidez, ñabardura garrantzitsua gehitu duen: “Zubietan ez”), baina testua, 5. edukiontziari dagokionez ere, mamitsu bezain paradoxikoa da. Izan ere, lehen puntuan, Udalak herritarrei eskatzen die gogotik egiteko birziklatzearen alde, baina ez du gogo hori bideratzeko bitartekorik jartzen, izan ere, 5. edukiontziak ezarri gabe jarraitzen du. Azken puntuan, berriz, Foru Aldundiari eskatzen dio PIGRUGek ezarritako gutxienezko birziklatze-maila lortzen ez duten herriei zigortzeko; bada, Lasarte-Oria zerrendako lehena izango da. Ez esan paradoxikoa ez denik birziklatzeko bitartekorik jarri ez eta, aldi berean, behar beste ez birziklatzeagatik norberaren buruarentzako zigorra aldarrikatzea.

Tira, 2016. urtea ere, urte berri gehienak bezala, mirari-urtea izango omen da. Ea 5. edukiontzia ezartzekoa ere baden. Frogatuta dagoenez, 5. edukiontzia panazea izatetik oso-oso urruti dago, baina agindutakoa bete dezaten, behintzat.

Urte berri on.

Eguzkik Jaizkibelgo suntsiketak salatu nahi ditu

albisteak
Iskulin

Iskulin

Gipuzkoako Aldundiak eragindako Jaizkibelgo (Hondarribia) habitaten eta ondare prehistorikoaren suntsiketa larria salatu ditu eguzki talde ekologistak.

Gipuzkoako Foru Aldundiak azken hilabeteetan zehar, Jaizkibelgo habitat ezberdinak suntsitzeko egin dituen lanak salatu nahi ditu Eguzkik, are larriagoak direnak, Aldundia Jaizkibelgo erakunde kudeatzailea izanik. Ingurune natural esanguratsu hau Hondarribia, Pasaia eta Lezoko udalerrietako zenbait herri lur edo mendi publikoz osatuta dago, eta Natura 2000 Sareko Kontserbazio Bereziko Eremuko (KBE) izendapenarekin babestuta dago.

Eguzkiko kideok baieztatu ahal izan dugunez, Aldundiak makina pisutsu autopropulsatuak erabili ditu europar mailako interesa duten habitatak (europar txilardegi lehorrak,…), zeinak Habitataren Zuzentarauan katalogatuta eta babestuta dauden, baita Eusko Jaurlaritzak berak ere, ia erabat suntsitzeko baita aldi berean, Hondarribiako zenbait guneetan (Justiz, Gaztarrotz,…) belardi eremuak soildu ere. Lan hauek, aldeko kontserbazio egoera eta heldua bezala ezagutzen direnera garatzen ari ziren habitatak larriki kaltetu dituzte, zeinak hainbat fauna espeziek babesleku, elikadura iturri eta birsortzeko gune bezala erabiltzen zituzten, aldi berean higadura eta lurraren galtze prozesuak eraginez.

Jaizkibeli Aldundia legez kanpo eragiten ari den zigorra, beste eragin kaltegarri batzuei  batzen zaie: Pasaia eta Hondarribian 2010eko martxoan ustez ganaduzaleen inguruko interes pribatuek 500 hektareako sute itzela eragin zuten, 2014an Jaizkibelen espainiar ejerzitoak okupatzen dituen lursailetan piztu zen beste sutea, Justizko golf zelaia, edo mendi honetako lur azpiko ur-baliabideetatik Txinzer enpresa publikoa egiten ari den ur erauzketa.

Era berean, Aldundiak gauzatu duen Jaizkibelgo Estazio Megalitikoaren suntsipena salatzen du Eguzkik: Jaizkibel II harrespila, eta Iskulin eta Atxinar trikuharriak. Harrien txikitzea makinaria astunaren bidez Estazio Megalitiko honetan kalte larriak eta itzuliezinak sortu ditu.

Atxiñar

Atxiñar

Guzti horrengatik, Eguzki talde ekologistak eskaera luzatzen dio Gipuzkoako Aldundiari eta Kulturako eta Ekonomia Sustapena, Landa Ingurunea eta Lurralde Orekako Diputatuei, Jaizkibelgo Natura 2000 Sareko zenbait lekutan egiten ari diren foru gehiegikeriak gelditzeko, erantzukizunak zehazteko, sortu dituzten kalteak aztertzeko eta konpontzeko ahala den neurrian, eta Natura 2000 Sareko Kudeaketa-Planaren garapena eta finantziazioa aktibatzea.

Eguzki Talde Ekologista eta Antinuklearra 

Hondarribian, 2015eko abenduaren 14an

Iskulin

Erraustegiari buruzko prognosiaren sinesgarritasunaz

albisteak

errauskailua mapa 2015 azaroaPrognosi hitzak esan nahi du oraindik gertatu ez den zerbait aldez aurretik ezagutzea. Ez da sarri erabiltzen den hitza, are gutxiago euskaraz, baina Foru Aldundiak Zubietako erraustegiaren neurria berriz kalkulatzeko prognosiaren berri eman duenez geroztik, gure egunerokoan sartu da, nola edo hala.

Baina Foru Aldundiak zergatik kalkulatu behar izan du berriz erraustegiaren neurria? Bada, neurriz gain proiektatuta zegoelako. Luzaz ukatzen eta ukatzen aritu ondoren (eta, bide batez, neurriz gain proiektatuta zegoela ziotenak deskalifikatzen aritu ondoren), amore eman behar izan dute. Izan ere, hasierako prognosiaren arabera, urteko 260.000 tonelada hondakin erretzeko moduko erraustegia behar zen. Prognosi berriaren arabera, berriz, urteko 200.000 tonelada erretzekoa nahikoa izango da.

Prognosi bat hain denbora laburrean (2008tik) hainbeste desbideratzen bada (%30), garbi dago nolako sinesgarritasuna merezi duen. Hori kontuan izanda, irakurleak beharbada pentsatu du Ingurumen foru diputatuak, Jose Ignacio Asensiok (PSE), prognosi berria ez ziola hasierako prognosia egin zuen pertsona berari enkargatuko. Baina irakurleak horrela pentsatu badu, hau da, modu logikoan pentsatu badu, ez du asmatu. Izan ere, Asensiok lehengo berari enkargatu dio prognosi berria, hau da, Xabier Garmendiari. Garmendia (PSE) Industria sailburuordea izan zen eta errauste-negozioekin loturak ditu.

Gauzak horrela, prognosi hau aldez aurretiko ezagutzaren emaitza ote? Tira, beharbada nolako emaitza nahi duzun aldez aurretik badakizu, eta, horren arabera, datu batzuk ontzat hartu eta beste batzuk, berriz, baztertzen dituzu.

Norberak erabaki dezan prognosi honetan sinetsi behar duen ala ez, baina gogoratu: behin amarru batekin iruzur egiten badizute, erantzulea iruzurtia da; bigarren aldiz amarru berarekin iruzur egiten badizute, berriz, erantzukizuna zeure-zeurea da.

Petronor eta EAJ: a ze parea karakola ta barea

albisteak

petronor 2015 abenduaFrente al cambio climático, ¡queremos más que sanciones simbólicas!

Con la apertura de la Conferencia Internacional sobre Cambio Climático en París (COP21), queremos denunciar los crímenes climáticos que supone la producción de cantidades astronómicas de petroleo por Petronor. En su propia pagina, podemos leer: “Con la gasolina que se obtiene en Petronor a lo largo de un solo minuto de producción, un turismo podría dar casi 2,5 veces la vuelta a la Tierra.“

No podemos tragar los cuentos del PNV que pretende luchar contra el cambio climático, conociendo la connivencia que existe entre el partido y la empresa.

Petronor , desde sus orígenes, es la empresa del capitalismo vasco, un proyecto diseñado en pleno franquismo, que ha destruido una marisma y se ha apropiado del castillo de Muñatones del siglo XIV como el palacio del Marqués de Villarías que sirve hoy en día de oficinas.

La 2ª mayor refinería de Europa y 1ª de España, pertenece actualmente al grupo Repsol más un 14% de Kutxabank. La ampliación con una planta de coke y de cogeneración eléctrica,  inaugurada en abril del 2013 por el entonces príncipe Felipe, supuso un incremento notable de las emisiones, sobre todo de compuestos orgánicos volátiles (C.O.V) como el benceno, tolueno y xileno .

Cuando el proyecto de la planta de coke se inicia en el 2007 se traspasan las competencias de la refinería al Gobierno Vasco con el fin de facilitar al máximo su ejecución, limando los problemas que el entonces Ministerio de Medioambiente presidido por Cristina Narbona le estaba poniendo. El PNV negocia las competencias según los intereses de Petronor y facilita que se ejecute una ampliación muy contaminante en una refinería que está situada en el centro de la población.Este proyecto genera un importante movimiento vecinal de oposición que todavía sigue en plena actividad y que ha luchado en todos los frentes, incluido el judicial, con una concatenación de juicios hasta estar ahora pendientes de una sentencia del Tribunal Supremo.

Durante este periodo,  la puertas giratorias funcionan al máximo:

  • Josu Jon Imaz, ex-consejero de industria del Gobierno Vasco y ex-presidente del PNV hasta 6 meses antes de ser Presidente de Petronor, ha escalado luego a  la dirección de Repsol
  • Jose Ignacio Zudaire, ex-consejero de industria del gobierno de Ibarretxe, es ahora director de personas y relaciones institucionales de Petronor.
  • Javier Balza, exconsejero de interior también del Gobierno de Ibarretxe, actual abogado de Petronor, ha sido contratado especialmente para luchar contra los juicios de la Coordinadora anticoke.

Desde el arranque de la planta de coke el número de incidentes ha crecido muchísimo, a una media de 4 mensuales, así como picos de emisiones diarios de C.O.V., ruido y olores insoportables. Recientemente ha sido condenada, por primera vez, a una sanción grave, de solo 20.001 € (el mínimo) por no informar en el plazo de 48 horas de un incidente: la emisión de polvo de coke sobre la población. Una pequeña muestra de la tremenda protección institucional de esta industria que en tantos años e incidentes solo ha tenido una sanción.

El PSE también apoya y tiene sus puertas giratorias. Melchor Gil, cuñado de Patxi Lopez, es miembro del consejo de administración de Petronor desde 2008. Fruto de un acuerdo entre el PNV y el PSOE, Petronor ve prorrogada la concesión de Dominio Público Marítimo Terrestre que finalizaba el octubre del 2012, mediante una codificación ex profeso en diciembre del 2011, a cambio del apoyo del PNV a los presupuestos generales del PSOE.

El compromiso del PNV con el medio-ambiente es puramente propagandístico puesto que está implicado en la apuesta de Repsol por la compra de la empresa canadiense Talisman, bajo dirección de Josu Jon Imaz. Petronor pasa a ser la primera refinería de Europa que refina arenas bituminosas, un producto petrolífero más pesado y contaminante. Esto convierte a la refinería en una planta específica para crudos pesados o ultrapesados, con el peligro que supone su ubicación física, que en 10 km a la redonda engloba todo el Gran Bilbao, casi 1 millón de habitantes.

Y por si fuera poco, Petronor importa desde el año pasado 60 000 toneladas de aceite de palma, participando así en la deforestación a gran escala: un desastre ecológico y humanitario en muchos países del planeta, especialmente en Indonesia, hogar del orangután y de otras especies emblemáticas, donde hectáreas de selva se arrasan para cultivar la palma cuyo aceite ahora refinará Petronor.

Necesitamos romper el tabú que supone cualquier cuestionamiento hacia una empresa apoyada por el partido mayoritario, con consecuencias catastróficas sobre el clima, la biodiversidad, pero también sobre la salud de la población.

Conocemos las guerras y el terrorismo engendrados por el control del oro negro, conocemos el peligro del fracking o de las arenas bituminosas, la explotación de los países del Sur con la producción de agro-carburantes y sus consecuencias sobre los ecosistemas,  pero también sabemos que las negociaciones internacionales durante la cumbre de París no llegarán a un acuerdo suficiente para impedir un aumento de 2 grados en la tierra si los lobbies energéticos presionan a los gobiernos (como viene siendo habitual).

Por eso, necesitamos actuar aquí y ahora: apostar por otro modelo energético, salir de la huida hacia adelante que supone producir cada vez más y promover, al contrario, una reducción de nuestro consumo energético. Para ser en vez de tener, por nuestra salud, para ir hacia la paz en Oriente Medio y por un futuro deseable para nuestras hijas y nuestros hijos.

Costará, pero tenemos que romper esta relación entre Petronor y el PNV para poder poner en la mesa, lo antes posible, el futuro cierre de la planta de Muskiz y así poder anticipar la reconversion de las trabajadoras y de los trabajadores.

O si no, por lo menos, que dejen de ponerse medallas y de intentar convencernos de que están luchando contra el cambio climático. Los hechos contradicen sus declaraciones.

Firmantes: Desazkundea, Coordinadora Anticoke, Asociación Ecologista Kima Berdea

Ingurumeneko fiskaltzak epaitegian Gipuzkoako ehiza federazioa salatu du Oiartzungo legez kanpoko tiro-eremuan ingurumenaren aurka egindako delitu penalagatik

albisteak
olaberria tiro eremua 2015 abendua 4

Olaberriako tiro zelaian hartutako irudiak (ez da arkalekoa): Tiro zelaiaren erabilera jarraituak berunez eta plater zatiz betetzen ditu bazterrak, Olaberrian bezala

Eguzki talde ekologistak positiboki baloratzen du abenduaren 1ean Ingurumenaren aurkako delituetarako Fiskal Delegatuak jarritako salaketa, hain zuzen ere eskumeneko Epaitegian Gipuzkoako ehiza federazioaren aurka. Ministerio Fiskalak garatutako Ikerketa Diligentzien ondoren, salaketa jarri da, kutsadura handiko gertakari zantzuak izan baitira. Eguzki taldeak hamarkadetan zehar salatu izan du tonaka berun isuri izana, osasun publikoarentzat izan daitezkeen kalteak barne, Oiartzungo Arkale-Gurutzen, zehazki Trapadako eremuaren lurzoruetan, landaredian, abereetan, ibilguetan eta kontsumorako ur-bilketan. Izan ere, bertan ehiza federazioak duela urte batzuk legez kanpoko tiro-eremu aktibo bat du.

Horrela, bada, 2013tik Eusko Jaurlaritzaren Ingurumen Sailari eta Oiartzungo Udalari eskatu zaie Trapadako Plan bereziaren bitartez legez kanpoko tiro-eremua legeztatzeko saioa gerarazteko. Udalak ehiza federazioari eskatu zion ingurumen alorreko gai garrantzitsu hori ebaluatzea, hau da, Eguzkik salatu zuena: lurzoruaren kutsadura ebalua zezala, batez ere metal astunen pilaketa handiari zegokiona, esaterako beruna, urteetan zehar tiro-eremuan legez kanpo izandako jardueragatik sortutakoa. 2014an Udalak erabaki zuen Fiskaltzaren aurrean gertaera horiek ez salatzea. Dena den, gure ustez, erabaki hori ez zen oso zuzena izan, eta jarritako salaketak horrelaxe egiaztatzen du.

Zigor-kodeak zigortzen ditu, beste ekintza batzuen artean, Legeak edo ingurumena babesteko izaera orokorreko xedapenak urratuz, zuzenean edo zeharka isurketak, zarata edo bibrazioak eragin edo gauzatzen dituztenak edo atmosferan, lurzoruan, lurpean edo lehorreko, itsas edo lurpeko uretan kutsadura eragileak, ur-bilketak barne, guztiek sistema naturalen osasunaren oreka larri kaltetu baitezakete.

Ehizaren lobby-ak ohituta gauzka bere jarduera korporatiboa eta zigorrik gabekoa izatera eta ingurumenaren aurkakoa: legez kanpoko ehiza postuak, ezkutuko ehiza, mendi eta mendi-lepoetan segurtasun eza, mehatxatutako espezieak tiroz hiltzea, babestutako eremuak sortzearen aurkako jarrera, neurrira egindako legeak, bioaniztasuna kudeatzeaz arduratu beharreko politikoen eta erakunde publikoen artean infiltratzea, etab. Erabateko zigorrik gabeko izaera horrek definitzen ditu Gipuzkoako eta Euskal herriko ingurumen naturalean jarduten duten erakunde zinegetikoak, Administrazio Publikoan jarduten duten EAJ/PNV bezalako alderdi atzerakoiek babestuta.

Aire librean dauden gisa horretako instalazio kutsatzaileek, bere garaian, ingurumenean eta gizartean eragindako kalte nabarmenek berekin ekarri zuten Olaberria, Donostia eta Oreretako tiro-eremuak itxi izana. Horrela, zaratek eragindako eragozpenak eta etengabeko salaketak, landa eta abereentzako eremutan berun eta bestelako metal metaketa handiak, eta horren guztiaren ondorioz ibai eta erreketako kutsadura nahiko motibo eta arrazoi dira jarduera horiek ixteko. Oiartzungo egoerari lotuta, Arkaleko tiro-eremuaren izaera klandestinoak eta legez kanpokoak indartzen dute ehiza sektorearen zigor-gabetasun salaketa. Edonola ere, ingurumeneko legeriaren egungo aplikazio maila aztertu ondoren, ez dugu erraz ikusten salaketa judizialaz haratago joatea. Baina, Gipuzkoako Lurralde Fiskaltzak salaketa bere egin du, eta horrek adierazten du zein diren inolako zigorrik gabe kutsatzearen arduradunak.

Azkenik, mugimendu ekologistak aldarrikatzen du lur-sail horiek EAEko Lurzoru kutsatuen inbentarioan sartzea eta ehiza federazioak berehala kutsadurarik gabe uztea. Beraz, Eguzkik eskatzen du legez kanpoko instalazio toxiko, kaltegarri eta kutsatzaile horiek ixtea berehala.

2015.12.19 EGUZKI talde ekologista eta antinuklearra

AHT gelditu!-k protesta kontzentrazioa deitu du AHTren gastuak salatzeko

albisteak

AHT Aurrek 2016AHT GELDITU! Elkarlanak deituta, elkarretaratzea egingo da datorren abenduak 23 asteazkenean, arratsaldeko 6etan Jaurlaritzak Donostian duen ordezkaritzaren aurrean (Andia kalea 13, Alderdi Ederreko izkinean), 2016 urteko EAEko aurrekontuetan AHTrako bideratzen den 350 milioi eurotik gorako gastua salatzeko. “ANA OREGI, DENA ORLEGI: INGURUMEN AURREKONTUEN %52 AHTrako” lemapean egingo da protesta, hain zuzen ere Eusko Jaurlaritzak 2010 urteaz geroztik etengabe egin bezala, “Euskal Y”-aren obretarako 2016 urtean 350’53 milioi euroko diru-partida bat jarriko duela salatzeko.

Protestaren leloak dioenez, AHTren gastu itzelak Ingurumen Sailaren bizkarretik ordaintzea gogor salatu nahi dugu, Ana Oregiren departamenduaren aurrekontuen %52a zurrupatuz. Honi dagokionean, aldaketa klimatikoari buruzko Pariseko gailurra amaitu berri denean, salatu nahi dugu “Euskal Y”-aren eraikuntza lanek 2’5 milioi tona CO2 isurtzea dakartela berekin; ondorioz, Eusko Jaurlaritzak AHTri esker ustez murriztuko litzatekeen erregai fosilen kontsumoaren inguruan eman dituen datuak hartuta –hau da, datu horiek zuzenak direla suposatuko bagenu, nahiz eta ez den horrela –, errealitatean 100 urte baino gehiago igaro beharko da “Euskal Y”-aren bidez negutegi efektuko gasen isurketa ustez “aurrezten” hasteko.

AHTren pintura “ekologizatzailearen” kontua alde batera utzita, Eusko Jaurlaritzak 2015 urtera bitarte AHTren obran “aurreraturiko” gastuak jadanik 2001 milioi eurokoak direla salatzen dugu, 2018 urtera bitarte konprometatu duen diru-kopurua 2.570 milioi eurotara igotzen delarik, AHTren Bergara-Irun adar bakarraren eraikuntzarako. Aldiberean, Espainiako gobernuak 2016ko aurrekontuetan beste 290 milioi euro xahutzea aurrikusten du “Euskal Y”-aren eraikuntzan. Hortaz, 640 milioi euro xahutuko dituzte 2016an azpiegitura-lan erraldoi eta txikitzaile honetan: aipagarria da datozen urteetan “Bergarako korapiloaren” erdian dagoen Udalaitz mendia zulatuko duten tunel erraldoien lan gogorretan arituko dira batipat. Gauzak horrela, makro-eraikuntza honekin lurraldeari eragindako eraso larriez gain, AHTren gastu publikoek gizarte mailan errenten banaketa desorekatua areagotzea dakartela salatzen dugu eraberan.

Hori denagatik, datorren asteazkenean Donostian “Ana Oregi, dena orlegi: Ingurumen aurrekontuen %52 AHTrako” lemapean deitu den elkarretaratzean parte hartzeko dei egiten, bai baliabide publikoen xahuketa salatzeko eta bai AHTa pintura berdearekin zuritzen duten Ana Oregi bezalako politikari iruzurtiak salatzeko.

 

AHT GELDITU! Elkarlana

ahtgelditu@ahtgelditu.org

Zaborra biltzeko sistema-aldaketa Tolosan eta karramarroaren estrategia

albisteak
Irudiaren iturria: Tolosaldeko ataria.

Irudiaren iturria: Tolosaldeko ataria.

Gaur astelehenean, hilak 14, Tolosako Udalbatzak zaborra biltzeko sistema-aldaketa onartuko du. Aldaketaren bidez, auzo-edukiontzietan oinarritutako sistematik 5 edukiontzietan oinarritutako “ohiko” sistemara pasatuko da. Horrez gain, dendetan atez ate egiten den kartoi-bilketa ere bertan behera geratuko da.

Tolosako Udaletxean nagusi den EAJk aldaketa justifikatu du sistema berria “erosoagoa eta ekonomikoagoa” delako.

Eguzkiren iritziz, aldaketa hau EAJ, PSEren laguntzaz, Gipuzkoan praktikatzen ari den karramarroaren estrategiaren ondorio da. Estrategia horren bidez, bilketa selektiboan orain arte egindako bidean atzerapausoak ematen ari dira, eta, horrela, birziklatze-mailek nahitaez okerrera egingo dute.

Erabakiak erosotasun-arrazoietan oinarritzea da ingurumen-kontuetan serio ari den edozein herrialdek egiten duenaren guztiz kontrakoa. Huts-hutsean erosotasunean oinarritutako ingurumen-aurrerapenik edo hobekuntzarik ez dago. Are gehiago, sarri, sarriegi, erosokeria eta ardurarik eza daude ingurumen-krisi askoren atzean. Galdetu, bestela, klima-aldaketari buruzko goi-gailurra zela eta, egunotan Parisen bildu diren adituei.

Auzo-edukiontzietan oinarritutako sistemaren ordez den-dena irentsiko duen edukiontzi bat ezartzea erosoagoa da, bai, batez ere zaborraren lau zatiak ez banatzen tematuta dauden axolagabeentzat.

Ba ote da alderik Tolosan ezarri nahi den sistema berri/zahar honen edo Donostian, Eibarren edota Irunen indarrean direnen artean? Ez, batere ez. Bada, aipatutako hiru herri horietatik bakar batek ere ez du % 40ko bilketa-maila gainditzen. Hori al da Tolosako Udalaren helburua?, % 78tik % 40ra jaistea, alegia?

Erosokeriaren izenean atzera egitea ingurumenaren aldeko praktika ona al da? Bestalde, baldin eta erosokeriaren izenean birziklatzen ez dutenei jarrera arduragabe hori errazten bazaie eta, gainera, birziklatzen saiatzen direnei bezalaxe kobratzen bazaie, non gelditzen da “kutsatzen duenak ordain dezan” printzipioa?

Baina, atzeraka ibiltzeaz gain, Tolosako Udala datu-nahastuen hondar azpian gordetzen da, eta horretan ere karramarroak bezala jokatzen du. Izan ere, sistema berri/zaharraren bidez 54.000 euro aurreztuko dituela dio. Ez du kontuan hartzen errefuxaren edukiontzian orain arte baino askoz zabor gehiago bilduko dituela, eta zabor hori tratatzeak ere kostu bat baduela: gutxienez 144 euro toneladako. Halaber, birziklatzeko material gutxiago jasoko du (papera, kartoia, burdina, plastikoa), eta, horren ondorioz, trukean ere, orain arte baino diru gutxiago jasoko du.

Gainera, hondar azpian gordetako karramarroek bezala, EAJk eta PSEk ez dute inolaz ere ikusi nahi zer gerta daitekeen hemendik hilabete batzuetara bilketa selektiboaren ehunekoek behera egiten badute. Izan ere, beraien erabakian ez dute inolako zuzenketa-mekanismorik ipini, bilketa selektiboaren maila gutxienez % 60koa izan dadin.

Gauzak horrela, zilegi da pentsatzea hori dela, hain justu, EAJren eta PSEren helburua: gutxiago birziklatzea, erraustegiaren bazka bermatzeko helburu. Inork etxe ondoan nahi ez duen erraustegi hori, ez Zubietan, ez Usabalen.

EGUZKI

2015eko abenduan

 

 

Adostutakoa ez da nahikoa izan. Goi bilerari buruzko iritziak.

albisteak

COP21Iturria: Berria.

Parisen amaitu berri den COP21 klimari buruzko goi bilerak ez ditu iritzi guztiak ase. Eragile ugari gustura daude emandako aurrerapausoekin, baina anbizio falta sumatu dute beste hainbatek.

Parisen egin den COP21 goi bileran adostutako «lehen akordio unibertsala» mugarri bat izan da eragile askorentzat. Mende amaierarako planetaren tenperatura bi gradu baino gehiago ez igotzea sinatu dute 195 estatuk eta Europako Batasunak, eta igoera gradu eta erdikoa izateko ahalegina egiteko konpromisoa agertu dute. Goi bileran zehaztutakoa, baina, ez da nahikoa izan eragile askorentzat. Akordioa legez bete beharrekoa bada ere, bost urtean behin konpromisoa berrestea nahikoa izango da, eta herrialde aberatsenek 100 mila milioi dolar jarri beharko dute urtean. Hala, hainbat erakundetako ordezkariek anbizio falta sumatu dute Parisen.

IBON GALARRAGA

BC3ko ikerketa irakaslea

«Analista askok uste genuena baino dezente gehiago lortu da»

Ibon Galarraga BC3ko ikerlariarentzat, «garaiz da analisi sakonak egiteko», baina argi du akordioa «mugarri izango dela munduko klima politikan, batez ere, ateak irekiko dizkiolako garapenari, jarraipenari eta klima politikaren anbizioari». Baikor agertu da: «Analista askok uste baino dezente gehiago lortu da» Parisen egindako bilkuran: «Klimaren inguruko negoziazioen historian lehen aldiz, bete beharreko akordio bat onartu dute, hartutako konpromisoen konplitzea neurtu eta aztertuko duena, gainera. Herrialde guztiek egin beharko dute emisioak murrizteko ahalegina». Mekanismo horrek aurrerapen garrantzitsuak ekar ditzakeela ere gehitu du, batez ere «etorkizuneko konpromisoei begira».

Industriaurreko aroarekin alderatuta, planetako batez besteko tenperaturak bi gradu ez gainditzeaz gain, gradu eta erdiko helburua betetzeko aukera, baina, «ez da batere errealista» Galarragaren iritziko, «kontuan hartuta emisioek gaur arte izan duten bilakaera». Garatzeko bidean diren herrialdeei laguntzeko konpromisoa 2025ean aztertu egingo dutela eta, beraz, «puntu eztabaidagarri horri ere jarraipena» egingo diotela gogoratu du. «Dena den, badira kanpoan geratu diren neurriak ere, mundua karbono gabetzea eta emisioen neutraltasuna kasurako».

ANTOLIN HUASCAR

Via Campesinako bozeramailea

«Multinazionalen mesedetan eginiko akordioa da»

«Antzerkia bukatu da». Antolin Huascar Diaz Via Campesinako bozeramaileak «multinazionalen mesedetan eginiko akordioa» deitoratu du. Nekazarien nazioarteko bilguneak azkeneko bi asteetan COP21ean negoziatu dituzten «irtenbide faltsuak» salatu ditu. «Aldez aurreko beldurrak berretsi dira: itunak ez die mesederik egingo munduko herriei».

Itxurakeriatzat jo du Huascarrek goi bilkura. «Ituneko ezer ez da bete beharrekoa. Hartutako konpromisoek hiru gradutik gorako tenperaturaren gorakada ekarriko dute». Haren arabera, «multinazionalei komeni zaienean» estatuek ados jartzeko gaitasuna erakutsi dute, merkatu askeko akordioetan, kasurako. «Berriz ere, begi bistakoa egin da diruak agintzen duela, baita gizadiaren etorkizunaren interesen gainetik ere». Batik bat nekazaritzari egingo dio kalte Parisko itunak. «Naturaren espekulazioari, nekazaritzaren industrializazioari eta baliabideen arpilatzeari ateak ireki dizkiote».

ISABEL ELIZALDE

Nafarroako Ingurumen kontseilaria

«Pauso garrantzitsua da, baina gehiago lor zitekeen»

Nafarroako Gobernuarentzat «pauso garrantzitsua» da Parisen lortutako akordioa. Isabel Elizalde Nafarroako Ingurumen kontseilariaren ustez, hala ere, «gehiago lor zitekeen». Orain «akordioa betetzea izango da lehenengo lana». Horretan saiatuko dira Nafarroan, baina Elizalderentzat «ezinbestekoa izango da herritarren laguntza». Mankomunitateetan eta herrietan ere lan egin behar da, kontseilariaren ustez, «dena saretuta dagoelako eta ikuspegi zabala eta integrala eduki behar delako».

Klimaren arazoa «mundu osokoa» dela esan du eta, beraz, «beharrezkoa» dela herrialdeen artean elkartasuna egotea. «Ikuspegi guztiak hartu behar dira kontuan, baita garapen bidean diren herrialdeenak ere». Horregatik haiei laguntza ekonomikoa eta teknologikoa eta beharrezko formakuntza ere eskaini behar zaiela dio Elizaldek: «Garapen bidean diren herrialdeek egin dituzten eskariak ez dira bakarrik ekonomikoak izan. Gainera, arazoa guztiona da, beraz, beharrezkoa da Parisen zehaztu ditugun epeak eta mugak errespetatzea».

PHILIP GASS

IISDko ikertzailea

«Legez konprometitu arren, nahi dutenean uko egin diezaiokete»

Baikorra da Philip Gass IISD Garapen Iraunkorrerako Nazioarteko Institutuko ikertzailea eta klima aldaketan aditua Parisko itunaren inguruan. «Oro har, anbizio handiko ituna da. Ez da soilik bi graduko muga ezartzen, 1,5 gradu ere aipatzen ditu, eta hori oso adierazle ona da». Halere, onartu du lan asko dagoela egiteko. «Helburuak zehaztu dituzte, baina horietara iristeko neurriak adostea falta zaie». Edonola ere, «aurrerapauso» deritzo itunari, nahiz eta nahasmena egon baldintzen inguruan. «Itunean idatzita dago herrialde batek akordiotik atera nahi badu horretarako aukera baduela. Legez betetzera konprometitu dira, baina, nahi dutenean, uko egin diezaiokete».

Gassen arabera, herrialde askok igorpenak murrizteko konpromisoa hartu dute, eta hasi dira horretan. «EB Europako Batasuna, adibidez». Baina susperraldian dauden herrialdeena da erronkarik handiena. «India eta Txina, esaterako, ikusi beharko da noiz has daitezkeen murrizten». Itunak aurreikusten du «denbora gutxian eta kopuru handitan» hasi beharko liratekeela horretan. «Baina hori ez dugu adostutako neurrietan ikusi. Goi mailako helburuak daude, baina ez horiei heltzeko neurriak».

Finantzaketaren arloan erdietsitako kopurua —100.000 milioi dolar— egokitzat du. «Diru horrek nahikoa behar luke garatzeko bidean diren herrialdeek trantsizio energetikoari hel diezaioten». Haatik, gauzak zehazteko daudelakoan dago. «Nola lortuko dugu diru hori? Zenbat izango da diru publikoa, eta zenbat pribatua?». Gai horretan ere ez dago bete beharreko baldintzarik. «Espero dugu herrialdeek borondate onez jokatzea. Nazioarteko legeek ezin dituzte behartu; azken finean, burujabeak dira».

MAXIME COMBES

Attac Franceko kidea

«Oso urrun dago beharrezkoa den norabide aldaketatik»

«Berekoikeria nazionalek osatutako adabakia da». Maxime Combes ekonomialaria eta Attac France elkarteko bozeramailea oso kritiko agertu da klimaren itunarekin. «Oso urrun dago beharrezkoa den norabide aldaketatik». Combesen ustetan, itunak hiru gradutik gorako beroketa ekarriko du. «Ez da gauza bonba klimatikoa indargabetzeko».

Combesek salatu duenez, ituna ez da eraginkorra : «Ez du datarik zehazten gas isuriak murrizten hasteko, eta karbono merkatuaren gisako praktika ezegokiei bide ematen die». Horrez gain, ez da unibertsala: «Aire eta itsaso garraiobideak ez ditu kontuan hartzen; gas emarien %10 dira. Bistan da merkatuaren arauak ez dituztela aldatu nahi».

Gabezia asko ikusi dizkio testuari. «Ez da bete beharrekoa, eta giza eskubideen arloko paragrafoak ezabatu dituzte». 100.000 milioi dolarreko finantzaketaren inguruan ere zalantzak ditu. «Herrialdeek ez dute legez errespetatu beharrik. Ez du hobetzen Kopenhagen adostutakoa».