All posts by Andoain

Leitzaranen jeitsiera berri bat bailararen antolamendua aldarrikapenaren ardatz hartuta.

LEITZARANEN BABESAREN ALDEKO ERREKA JAITSIERA BERRI BAT.

 

Maiatzaren lehenean, Eguzki Talde Ekologistak deituta, Leitzaran ibaiaren jaitsiera berri bat ospatu dugu. Jaitsiera hau, Santa Krutz jaien barruan ospatzen den festa giroko ekimen bat bada ere, aldarrikapena festak adina garrantzi du.

Leitzaran, andoaindarrentzat ibaia eta haran  maitatua da baina baita legez babestua ere, osatzen duen habitatak duen garrantziagatik: Biotopo Babestua, KBG (kontserbazio bereziko gunea), Natura 2000 sareko partaide…

Aldarrikapenei dagokionean, Leitzaran ibaia naiz haranaren arazoak hartu ohi ditu kontuan eta egia esan, azken urte hauetan errepikatzen diren arazoak ditugu: turístifikazioa, hondakinekiko ibaien babesa. Eta aurten berri bat gehitu beharrean gaude: Leitzaran bailararen antolaketa beharra.

Turistifikazioa. Urteak joan ahala aisiak eta turismoa eragiten duen presioa handitzen ari da Leitzaran bailararengan, Honen adibide garbi ditugu Otietako tirolina, ostalaritza egitasmoa eta zoritxarrez etorriko direnak. Egitasmoa hauek, babes izendapenak kontuan izan gabe egiten ari dira, are gehiago, izendapen horietaz baliatzen dira, Leitzaranek berez dituen ingurumen balioak mantentzeko interes gutxi erakutsiz.

Hondakinekiko ibaien babesa. Leitzaran eta Oria ibaietara hondakin txiki zurrunak erortzea saihesteko, barandatan saretxoak jartzea ere eskatu diogu Udalari. Aurten pauso bat emango dutela agindu du Udal Gobernuak eta horren zain gaude.

Antolaketa beharra. Leitzaran bailaren antolaketa beharraz ari garenean, Leitzaranek ( Ibaiak eta mendiak) dituzten balioak mantentzea edo/eta hobetzea, asialdian gozatzeko gune egokia izateak eta bertan dauden jarduera ekonomikoak uztartuko dituen antolaketaren premia ikusten dugula adierazi nahi dugu. Antolaketa hau egoki egin ezkeroz, beste aldarrikapen askori, nagusiki turistifikazioaren gaia bideratzeko oinarri sendoak jarriko genituzke. Bide horretan, gaur egun pauso garrantzitsuena Otietan dagoen “Bisitari Etxea” Lizarkolara ( Galgo paper fabrika zena) ekartzea izango litzateke, oinarrizkoa pausoa hau, Andoain Leitzaran bailararen Gipuzkoako sarrera nagusia dela kontuan izanik.

Eta ezin ahaztu Leitzaran Natur Parke izendatzeko aldarrikapen eta agintarien hitzemate edo promesa historikoa ere.

Bukatzeko, soilik gogoratu nahi dugu, aldarrikapen hauek gauzatzeko Eusko Jaurlaritza. Gipuzkoako Foru Aldundia eta Andoaingo Udalaren elkarlana beharrezkoa izango dela, eta horretan jartzea eskatzen dugu..

Jaitsieran 30 bat lagun bildu gara. Euriaz tartekatutako eguraldi freskoa izan badugu ere, giro ederrean joan da  ekimena, jaiak eta Leitzaranen babesa gogoan..

Oharra: argzki gehiago hemen topatuko dituzu:  https://twitter.com/EguzkiAndoain/status/1786008005382742414?t=jB4ChVhjcSgFwOBXwZNrYQ&s=19

Eguzki Talde Ekologista eta Antinuklearra, maiatzaren 1ean.

Herri lurretan bertako 700 zuhaitz landatu ditugu auzolanean

 

Aurreko asteburuan, martxoaren 2an, Eguzkik deituta, haritz eta pagoen landaketa herrikoia burutu genuen Munttoko magal batean. Leitzaran balaran, Andoaingo Mendiak izeneko herri lurren parte da zeinak mendi babesle izendatuta daude.

30 lagundik gora, koadrila polita juntatu ginen

Landaketa 1,9ha-ko zaharkitutako pinudia zen batean egin dugu, auzolanean lurzoru horren heren batean 700 pago eta haritz landatuz. Beste bi herenaz, sailaren prestaketa lanez eta landareez Gipuzkoako Foru Aldundia arduratu da

Landaketak bi helburu nagusi ditu:

  • Basoen garrantziaz kontzientzia hartzea, egoera onena egoteak gizarteari ematen dizkion onura ugariaz jabetu gaitezen.
  • Orain arte herri lurrak kudeatzeko era aldaketak aldarrikatzea.

Aurreneko puntuari dagokionean, basoak betetzen dituzten funtzioei ekosistemikoak esaten zaie eta nagusienak: CO2 oxigeno eta biomasa bilakatzea, klimaren gorabeheren ondorioak apaltzen laguntzen du, ura araztu eta erregulatzen laguntzen du, uholde naiz luizi arriskuak arindu, gordailu genetikoa da, egurra ekoizten du, aisigune bihurtzen da… Pentsa guzti horiek dirutan itzuli behar bagenitu…

Malkar ederre egokitu zitzaigun. eZ gaude halako lanank egiten ohituta baina modatu ginen.

Bestalde, ziurrenik herritar askok ez dute jakingo Andoaingo Udala 668 ha-ren jabe dela Leitzaranen, horietatik gehienak Onddo-Aizkorriko mendien magalean eta Ubaran errekaren bailaran daudenak.  Andoaingo Mendiak bezala ezagutzen dira, kudeaketaz Gipuzkoako Foru Aldundia arduratzen da eta herri onurako mendiak bezala izendatuta daude. Izendapen horren ondorioetako bat basoen funtzio ekosistemikoak era egokian  betetzeaz ziurtatzea da.

Eta hori gaur egun ez dela gertatzen uste dugu guk. Izan ere, egun bertako espezieak %20 baino ez dira heltzen eta kanpokoak berriz, gehienak koniferak -460 ha-tik gora- %71 gainditzen dute ( gainontzekoak mendiko belardiak dira). Gainera sail gehienak etekina lortzeko asmoz kudeatzen direnez, maiz erabat soiltzen dira sailak, baso helduak  izatera iristeko aukera errotik zapuztuz, haizearen higadurari bidea libre utziz, baita euri urarenari ere, inguruko bizidun guztietan desoreka eragin…

Guzti hau kontuan hartuta, Udalari eskatu diogu Andoaingo Mendien kudeaketan zuzenki parte hartzea eta kontserbazioaren aldeko apustua egin dezala, ustiaketarena alde batera utziz. Bide horretan, landaketarekin kudeaketan eskatzen dugun norabide aldaketa aldarrikatu nahi dugu.

 

Bizitzeko Andoain eraikitzen!  Bizitzeko Lurra eraikitzen!

 

Eguzki Talde Ekologista eta Antunuklearra, martxoaren 4an.

Oharra: “Andoaingo Mandien Antolamendu Plana” izeneko txostenetik eta “EAEko Baso Inbentario”tik ateratakoak dira.

“Baso biziak eta monolaborantza” hitzaldia Andoainen

Basoen eta bertako zuhaitzen garrantziaz jardungo gara. Zuhaitz landaketa herrikoia ere egitekoak gara martxoaren 2an.

 

Eguzki Talde Ekologistak hitzaldi bat antolatu du otsailaren 21ean, asteazkena, 19:30tan Basteron. Hitzaldia Baso Biziak plataformako kide den Edu Zabalak emango du.

Andoaingo Eguzkin aspaldian kezka genuen gure inguruan ikusten dugun mendien egoeraz. Landaketak dira nagusia eta ia denak ustiaketara bideratuak. Ondorioa da aukera gutxi ematen diogula naturari garatzeko, bioaniztasunak bere adierazpenik zabalenean (habitata ezberdinen  mantentzea, espezie babestua eta ez direnen bizilekuak…) aurrera egin dezan.

Naturak eta honen parte den basoak, funtzio asko betetzen ditu, funtzio ekosistemikoak esaten zaie eta nagusienak: CO2 oxigeno eta biomasa bilakatzea, klimaren gorabeheren ondorioak apaltzen laguntzen du, ura araztu eta erregulatzen laguntzen du, uholde naiz luizi arriskuak arindu, gordailu genetikoa da, egurra ekoizten du, aisigune bihurtzen da…

Egun, nabarmen, pinuz egindako landaketak dira nagusi Andoaingo Mendiak herri onura mendietan.

Baina zuhaitz masa bati begiratzen diogunean ez gara gauza horien gehienen jabe. Horregatik, hitzaldi hau antolatu dugu:

  • Basoak betetzen dituen funtzio horiek azaltzeko.
  • Basoaren eta landaketen arteko aldea ezagutzeko.
  • Basoa kudeatzeko era ezberdinek dituzten ondorioak.
  • Jabetza mota ezberdinak eta huen aukeraz aritzeko: Tantai baso jabeen kooperatiba, Lugaia fundazioa…

Funtzio guzti horiek hobekien bertako basoak aurrera eramaten dituzte baina Andoainen kanpoko espezieekin egindako landaketak (insignis pinua bereziki) dira nagusi.

Hitzaldi hau erabat lotuta dago martxoaren 2 egin behar dugun beste ekintza batekin, zuhaitz landaketa. Zuhaitz landaketa herrikoia antolatu dugu data horretarako, irteera puntua Otitako aparkalekuan izango delarik. Honi buruz ere azalpenak emango ditugu hitzaldian.

Oharra: zuhaitz landaketari buruzko informazio gehiago ondorengo egunetan emango dugu.

Aixerrotako paella eguneko festa: bideratzen ez den astakeria

Beste behin ere, Getxoko Aixerrotako paella eguna ospatu da, hauteskundeen ondorioz ez ohiko uztailaren 25ean izan bada ere. Egun ezberdina bai, baina festa ondorena aurreko urteetako beretsua izan da:

–          Tonaka zabor barreiatuta festagunean.

–          Getxon geratzen den natura ingurune bakanetako serioski kaltetua.

–          Zuhaitzak, koadrilen  inprobisatutako estalpe eta egituran oinarri edo eta zutabe bihurtzearen ondorioz, apurka hiltzen doazelarik.

Aixerrota- galeako gune 2023ko paella eguna ostean. Ezkerrekoa,

Aixerrota- Galeako gunea 2023ko paella eguna ostean. Ezkerrekoa, “gune ofiziala” da, dena txukundu ostean; eskumakoa, askoz eremu handaigoa, Bronx deiturikoa, azalpenik behar ez duen egoeran.

–          Zer esanik ez egitura horiek eusteko urteetan egin diren ehundaka zulo eta erretenak eta bertan isuritako porlanak eragiten duen kaltea.

–          Guztia, bertako fauna eta landaretzaren kaltetan, besteak beste narrastien, hegaztien eta landareen babestuta espeziak daudela kontuan izan behar dugu.

Paella eguna 2 2023

Bere garrantzia ere badu beretsua esateak aurrerapauso txiki batzuk eman baitira:

–          Koadrila batzuk eraikitzeko teknikak aldatzen ari dira porlana baztertuz eta, ahal den neurrian, zuloak egitea saihestuz.

–          Festa ondoan hondakinak biltzera ere urbildu dira gutxi batzuk.

–          Udalak zabor bilketa egiten Bronx izeneko festagunean…

Baina , bizilagun elkarteak duela dozena bat urte egoera honi irtenbidea eskatzen hasi zirenetik eta ekologistok batu ginenetik lauzpabost urte igaro ostean, emaitza eskasa da.

Paella eguna 9 2023

Puntu honetara iritsita, Getxoko Udalaren papera jarri behar dugu auzitan. Izan ere, bere hitza betetzetik urrun dagoela esan  behar baitugu. Arartekoak egindako txostenean, arazo honi ez ekitea, bere esku dagoen funtzioa ez betetzea dela berretsi ostean zenbait neurri hartzeaz arduratu zen, nagusienak:

–          Basoan ( egia esateko besteak baino zuhaitz rodal handiago bat baino ez da) sartzea debekatu.

–          Egiturak eraikitzeko aholkularitza teknikoa eskaini.

–          Ondorioz porlana erabiltzea debekatu.

–          Hondakinen garbiketa ondorengo hiru egunetan egitea.

Paella eguna 10 2023

Laburbilduz garbiketa ez dela nahiko izan esango dugu (zergatik ez dira hartzen hondakinak sortzea ekiditeko neurriak?)  eta aholkularitza teknikoa egonik, batzuk jarraibideak aurrera eraman badituzte ere, beste askok berdin jarraitu dute ( erretenak egin eta porlana erabili), sastrakadiak “hustuz” eremu pribatuak edo komunak sortzen jarraitzen dute eta basoan sartzeko debekua bai baina hori bermatzeko biderik ez da egon.

Arazo honi serio heltzekotan, gaia denboraz lantze hasi behar da Udala, jai ofizialaren antolatzaile, auzokide, gaian interesa duten elkarte eta Bronx-eko gunearen erabiltzaileen artean. Eta urtez urte, betegarriak diren neurriak zehaztuz joan beharko da, betetzea maila ikusiz eta berpentsatuz. Bestela, paellen eguna ospatuko da baina ingurumenak, naturak jai izango du.

Paella eguna 6 2023

Paella eguna 12 2023Paella eguna 18 2023 Paella eguna 20 2023Paella eguna 11 2023 Paella eguna 13 2023 Paella eguna 15 2023Paella eguna 8 2023Paella eguna 16 2023

Mastinek ardiak erasotu dituzte Peñas Blancasen

Eguzkik jakin ahal izan duenez, gaur Barakaldo eta Alonsotegiko udalerrietan dagoen Peñas Blancaseko inguruan gutxienez ardi bat akabatua agertu da eta beste zenbait zaurituak ere badira. Sarraskiaren egileen frogak ere baditugu: ardiak zaintzeko erabiltzen diren 3 mastin izan dira.

Klikatu irudian:

mastinak ardiak erasotu peñas blancas

Irudiak ez dute zalantzarako aukerarik ematen. Halakoetan, askotan, erruduna otsoa izan dela esan ohi da baina garbi ikus daiteke arazoa sakonagoa dela.
Ganadua zain beharrean erasotzen duten mastinak, zeinak diruz laguntzen ditugun, zakur basatiak, pasiatzen dabiltzanen txakurrak, hiritar batzuen jarrerak, bazka lekuak okupatu nahi dituzten azapiegiturak ( orain bereziki zentral eolikoak, Peñas Blancasen kasu honetan bezala)… Arazoak ugariak dira ganadua zaindu eta hazteko era honentzat.

Mastinak hildako ardia Piedras Blancasen

Mastinen jarrerari dagokionean, galdetutako adituek esan digute oso posible dela ganadua zaintzeko prestatuak ez dauden aleak izatea edo gosez akabatzen zeudenak izatea.

Garbi geratzen dena da otsoa ez dela larreetan barreiatzen diren abeltzantza eta artzantzaren arazo nagusia.

C-II egitasmoaren kaltetuek “Helburu Neurgarrien Dekalogoa” aurkezteko herri agerraldia Andoainen.

Puede ser una imagen de texto que dice

Andoaingo C-II Proiektuak Kaltetutako Plataformak larunbatean herri batzarrerako deialdia egin du. Izan ere, Gipuzkoako Foru Aldundiak Bazkardoko lotunean ( N-1 eta A-15) sortzen diren trafiko arazoak konpontzeko C-II izeneko egitasmoa mahaigaineratu zuen iaz kaltetuak kontuan izan gabe, eta kaltetuon arazoei irtenbidea ematen ez diena. Egun egitasmo berri bat egiteko aukera egonik Aldundiaren inposaketaren gainetik, pertsonen interesak errespetatuz, ingurumenarekiko jasangarri izango den proiektu bat definitzeko eta bultzatzeko oinarriak jarriko dituen Dekalogo bat aurkeztuko dute larunbatean, egungo arazoei (zarata, airearen kutsadura, mugikortasun xahutzailea…) irtenbidea emateko bideak barne izango dituena. Zatoz! Eguzkikook ere bertan izango gara.

Euskal Herritik COP27aren balorazio

Hasteko, ez ginen batere baikorra COP27 goibileran har zitezkeen akordioei buruz, besteak beste, energia-produktu fosilak esportatzen dituen herrialde bat, hala nola Egipto, ahalegin handiak egiten ari delako Mediterraneoko ekialdeko erreferentzia-herrialde bihurtzeko energia-hornidurari dagokionez.

COP27 dela eta 400 jet pribatu baina gehiago iritsi ziren Egiptora. Adibide ederra!

COP27 dela eta 400 jet pribatu baina gehiago iritsi ziren Egiptora. Adibide ederra!

Agertokia gizarte artifizial eta kontsumistaren eredu “moderno” baten ispilu garbia den foroa izan da. Eredu horretan, gauzez eta gizakiaz baliatzen da, irudiaren balorazioaz eta marketinaz, herri behartsuen aurka jarduten den bitartean, baliabide naturalak xahutuz eta ondasunak eta energia gero eta gehiago erabiltzearen mende, kostu sozialak, ingurumenekoak eta, bereziki, planetak berak modu itzulezinean ezartzen dizkigun helburu eta mugak baloratu gabe.

Eta praktikan hala gertatu da. Goibileraren ondorioak bi hitzetan laburbildu ditzakegu: ezgaitasuna eta geldialdia.

COP27 biziatua zetorren, frogatu den bezala. Egiptoko lehendakaritzak ez da gai izan edo ez ditu beharrezko printzipioak eta neurriak proposatu nahi izan IPCCren (Klima Aldaketari buruzko Adituen Gobernu arteko Taldea) azken txostenean planteatutako erronken aurrean jarduteko. Eztabaidarik gabeko erronkek kolokan jartzen dituzte foro kontsumista horiek, ezer proposatzen ez duten erronkak, eta hazkunde ekonomikoa geldiarazten ez dutenak; izan ere, azken batean, ez dira eraginkorrak eta ez dira gai gure garapenak planetan dituen ondorioak aldatzeko.

Hain zuzen, jarrera desberdinak zituzten herrialdeak akordioak lortzeko ezgaitasua agertu dute, eta honek:

  1. Ez du uzten Glasgow-ko erabakietan aurrera egiten, bereziki berotegi-efektua eragiten duten gasak murrizteari dagokionez.
  2. Konfiantza galtzea dakar herrialdeen artean, eta horrek esan nahi du hartutako konpromisoak herrialde bakoitzaren borondatearen kontura geratzen direla.

Giza eskubideei buruz erabakitzeko ezgaitasuna. Honi dagokionez, ez da aipamen bat ere egin azken adierazpenean (bai hitzaurrean), naiz eta aurten beste eskubide bat zegoela, “ingurumen duinerako eskubidea” kontuan hartu beharra.

Ezgaitasuna geu (pertsonak, herritarrak) estatuen sinesgarritasunaz konbentzitzeko. Sinesgarritasun hori herrialde bakoitzak hainbat programatan jarritako diruan islatzen da. Nola sinetsiko diegu adostutako dirua eta aurreko gailurren konpromisoak betetzeko baliabide ekonomikoak jarri ez badituzte?

Gas isurketak murrizteko neurri berriak hartzeko ezgaitasuna. Horrek esan nahi du Glasgowko akordioak indarrean mantenduko direla, inongo erantzukizun proaktiborik hartu gabe, ezta bakoitzak bere ahalmenaren araberako prebentzio neurrian hartzeko ere, batzeko asmoz, murrizketa neurriak  betetzen ez dituenari konpromisoa eskatzeko, aldaketarako palanka edo erkaketarako adibide izateko.

Alor askotan, Glasgown erabakitakoan aurrera egin ezinik jarraitzen dugu, ez baita bete eta, gainera, egun ez da nahikoa.

Eragileen ahotsa entzun denaen adierazle omen da

Herri eragileen ahotsa entzun denaen adierazle omen da “galera eta kalteen funtsa” sortu izana, baina funtsa poltsa nola hornitu diruz ez da erabaki.

Alderdi positibo bakanetako bat klima-aldaketak eragindako “galera eta kalteetarako funtsa” sortzea da, luzapenean “in extremis” lortu dena. Baina finantziazio-iturriak edo -moduak beste foro batean erabakitzeke geratu dira, eta, beraz, berehala gauzatzen dira nahitaezko arau gisa, edo akordio hutsal batean geratuko da, sinbolikoa eta hurrengo foroetako gorabehera eta aldaketen mende.

Eta Euskal Herria?

Lan asko dago egiteko. Gaur egun, emisioen murrizketa ez da nahikoa, eta bizkortu egin behar da. Eta gaur egun klimaren erronkak betetzen ari ez bagara, pentsa dezagun zer ahalegin egin beharko den bai erakundeetan bai enpresetan – hori bai! Etorkizunean, norbait konturatzen denean eta nahi duenean (beranduegi ez bada)-.

Gizarteak berak ahalegin handia egin beharko luke erabaki horietan parte hartzeko, eta hori ezinbestekoa da erabakiak eta horien ondorioak guztiok onar ditzagun; izan ere, soilik akordio politiko naiz sozial erreal bat eta partaidetzaduna onartua izango da giza naiz kultur ikuspegitik, esaterako ohiturak aldatzea, neurri horiek hartzearen premia baloratzea, izan behar dugun jarreraren abantailak eta eragozpenak sentimendu naiz konpromezu kolektibotik.

Son capaces de decir sin despeinarse que el TAV contribuye a la movilidad sostenible o a la descarbonización. El colmo del greenwashing.

AHT-k mugikortasun jasnagarria naiz dskarbonizazioaren alde egiten duela esateko gai dira ilerik ere mugitu gabe. Greenwashingaren adibide gorena.

Adibide gisa, garraio-proiektu berriak ahaztu beharko genituzke, hala nola, Bilboko metropoliko ibai azpikoa (subfluviala), kontsumoa eta mugitzeko erraztasuna oinarri duten errepideak handitzeak edo pertsonen eta merkantzien mugikortasun-eredu bereko proiektu zaharrak, AHT esaterako edo urruneko produktu merkeen kontsumoa tokiko ekonomiaren eta ekonomia zirkularraren aldean.

Horregatik guztiagatik, Eguzkitik uste dugu premiazkoa dela neurriak aztertzea, adostea eta ezartzea itzulerarik gabeko amildegira ez joateko, energia gutxiago nola kontsumi dezakegun aztertzeko, baliabideak ugaritu eta kontsumitzeko politika berberekin edo/eta  zer eta nola ekoiztu behar dugun kateatuta jarraitu beharrean; birpentsatu egin behar da zenbat inbertitu behar dugun ekosistemak mantentzeko eta/edo hobetzeko, premiazkoa duguna, hurbila eta gure baliabideekin eskura duguna kontsumitzeko, planetari kalte atzeraezinak izan daitezkeenak ez larriagotzeko. Horretarako hazkundea murriztu behar da, balio pertsonalak eta sozialak handitzeko, planetaren eta ingurumenaren errespetutik, gizakiaren baliotik, garenaren kalitatetik eta ez edukitzera behartzen gaituzten desiotik, hala nola herrien eta berau osatzen dugun izakien bizitzatik.

Eguzki Talde Ekologista eta Antinuklearra, azaroaren 20an.

Uraren it$a$ontziak

Itsasuntziak Busturialdeko ur-esakasiaren irtenbidea direla jakinarazi ondoren, hau da, iristen den ontzi bakoitzak 2.000.000 litro ur ekarriko ditu 1,8 milioi euroren ordainduz  15-20 bidairen truke. Demagun 20 bidaiak egiten direla eta horrek esan nahiko luke 45 €/m3ko kostatzen dela ur hori ekartzea. Egun, BBUPko (Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoa) ura 2€/m3 ko kostatzen da gutxi gorabehera (aurtengo datu zehatza ez dugu lortu). Beraz, egun etxe arruntetan ordaintzen dena baian 20 aldiz garestiago. Eta hori untziaren eskifaia eta gasoila kontuan izan gabe, hala nola ponpatzeko lanak. Bien bitartean, Bermeoko EAJren arabera, bideoan ikusten duguna matxura txiki baten ondorio da (hiru tokitatik ura ihes egiteak ez du ba hain txikia ematen) baina eragina garbia da: 1 euro/l edo gehiago kostatzen den ur hori alferrik galtzen ari da.

Ikusi bideoa irudian klikatuz eskubiko botoiarekin:

Bermeo ura zekarren untzia ura isurtzen 2

Edo, ez da ba izango ur analisiak ez dute emaitza ona eman eta ekarritako ura kaian isurtzen ari direla? Zalantzak argitzeko egindako laginketa guztien emaitzen berri eman dezatela, argi eta garbi.

Dena dela, Bilbo/Bizkaiko Uren Partzuergoak eta ontzi-enpresak sinatutako kontratuaren arabera, galeren kostuak – berriz diogu, arzoa uraren edagarritasuna ez bada- enpresaren kontura izango lirateke. Zuek sinesten duzue hori gauzatuko dela?

Hori gertatzen da, Udalek, legediaren arabera ura kudeatzeaz arduratzen den administrazioak, botere hori galtzen dutelako honelako negozioak sortzen dituzten makroegituren alde, zeinak beti alderdiaren lagun edo ezagunen bat duten enpresak kontratatzen dituzten. Zeurok atera itzazue ondorioak.

Orain, ekimen ikusgarri horiek saltzen dizkigute duela hamarkada bat baino gehiagotik diagnostikatutako egoera bat salbatzeko, denbora hori banaketa-sareak hobetuz/berrituz joateko, Busturialdea urez hornitzen duten ibaietako ura murrizten duen baso-politika (pinua eta eukaliptoa) aldatzeko, akuiferoak zaintzeko suntsitu edo kutsatu beharrean, Gernikako araztegi zaharkitua berritu edo ordezkoa egiteko, baliabideak ongi erabiltzen trebatzen… aprobetxatu beharrean. Agintari horiek, EAJ buru zutela, arazoen aurrean begietan benda bat jarri zuten zeina orain, , itsasontzia(k) iristean kendu duten eta… Hara! Krisia konponduta.

Eta izango dugu urik etorkizunean? Behar adina! Zadorrakoa Mungiatik barna ekarriko dugu eta barkuan iritsi beharrean. Ez gara ba makalak ekologiaren alde egiten dugunean! Itxuraz 0 kilometroarenak ez du balio gai honetarako.

Ostalaritza egitasmoa Leitzarango Biotopoan berta.

Otietako zentrala gaur egun

Otietako zentrala gaur egun.

EZTABAIDA ETSIGARRIA UDALBATZAN OTTITTA-LEITZARAN ENPRESA EGITASMOREN INGURUAN

Ekainaren 30ean, Andoaingo Udalaren ohiko bilkuran, eztabaidagai izan zen Ottitta-Leitzaran izeneko enpresak Otitako zentrala izan zen eraikinean sustatzen duen ostalaritza eta jatetxe egitasmoa.

Eguzkiko kideak udalbatzan izan ez bagina ere, interesez jarraitu genuen eztabaida eta benetan etsigarria izan zela esan behar dugu.

Etsigarria diogu, bertan ez zelako eztabaidatu ea ingurune horrek, bere babes baldintza bereziak kontuan hartuta, halako egitasmo bat behar duen, kokalekua egokia den eta halakoak. Alderdi ezberdinen arteko parte hartzeak, neurri handi batean Udalak halako gaiak nola kudeatu behar dituen eztabaidatzera zuzendu ziren. Soilik, PSE eta EAJren gobernantza ereduaren, herritarrekiko eta herri eragileekiko duten jarrera baztertzailearen inguruan eduki zuen interes apur bat eztabaidak.

Gure ustetan, batzar aretoan mahai gaineratu zen gaiaren aurretik, oinarrizko eztabaida eta dagokion erabakiak hartu behar dira, Leitzaran Biotopo Babestuaren  kudeatzeko asmoen, erabileren eta helburuei dagokionean. Eta erabaki horietan, bailararako naiz bebesgunerako sarrera nagusia Andoainen egonik, zerikusi eta zeresan handia du Andoaingo Udalak.

Irizpide estrategikoen eztabaida eza errepikatzen da.

Gauza da, duela urte t’erdi inguru Tirolina eta Ferrata  Bidearen egitasmoarekin gertatu zen bezala, gaiaren muinari ez diote heltzen, orduan mahai  gaineratutako eztabaida estrategikoaren ardatzak baztertu eta hauek aztertzeko asmorik gabe jarraitzen baitute.

Unanibiko zubi ib¡ngurua tirolina eraiki baino lehen

Unanibiko zubia eta tirolina, Otitako zentraletik 200 ingurura kokkatzen dira.

Eta eztabaida estrategikoak diogunean honelako galderei erantzuteko gai izateko irizpideak argitu eta erabakitzeaz ari gara:

–          Non kokatu behar da Leitzaranerako harrera edo/eta sarrera gunea?

–          Zergatik ez Lizarkolan (Leitzaran edo Galgo Paper paper fabrikaen kokalekuan)

–          Zein helburu eta beharrei erantzun behar die gune horretan ezarri beharreko azpiegiturek? Harrera-lekua, hasialdirako gunea, ostalaritza edo/eta jatetxeak lekua izan behar dute?

–          Jabetza edo/eta jarduera publikoak izan behar dute?

–          Jabetza edo/eta jarduera publikoa izan gabe erabilera baldintzatuko zaie?

–          Irisgarritasuna nola bermatuko da?

–          Ibilgailuak nola kudeatuko dira? Sarrera mugatuko zaie?

–          Bisitari kopuruari muga jarri behar zaio? Hala bada irizpìdeak?

Bide honetan, Leitzaran Parkearen (Otieta, Olazar eta beste inguru batzuk bere barne hartzen dituena) izendapenak eta arautzeak onurak ekarri behar zituen eta hasieran onartutako arauak eskuan hartuta, ezinezko izango litzateke egungo tirolina dagoen lekuan eraikitzea eta agian ezta Ottitta-Leitzaran enpresaren egitasmoa aurrera eraman ere. Baina, horiek ere onartu orduko aldatzea pentsatu zuten udal taldeek, baita egin ere.

Ondorioz, egun, Leitzarango balioak mantentzeko, Unanibia tirolina kokatzeko leku egokia ez zela esan genuenean aurreratu bezala, orain diogu egitasmoak ikusiko ditugu bata bestearen atzetik etortzen eta izango dute amankomunean gauza bat gutxienez: bat berak ere ez du edukiko helburu nagusi gisa Leitzarango balioak mantendu edo hobetzea, biotopo izendapenaren helburu nagusia hori izanda ere; alderantziz, Leitzaranen babes etiketaren aitzakiatan, etekin ekonomiko edo politikoak lortzea izango dute helburu.

Ez dugu ahaztu behar, natura ingurune bati, babes izendapen bat ematen zaionean, ingurune hori balio natural interesgarri eta bereizgarri batzuen jabe delako egiten dela eta izendapen horrek, natura balio horiek mantentzen edo hobetzen lagundu behar dutela. Eta aspaldian Andoaingo Udala hartzen ari den erabakiak ez doaz norabide horretan.

Esanak esan, Eguzkikook ez gara jarduera jakin baten kontra ari, ez tirolina+ ferrata bidearen kasuan, ezta oraingoan ere, ingurune  garrantzitsu eta sentibera baten kontserbazioaren, hala nola lurraren erabilera egoki eta zehatz baten alde baizik.

Laburbilduz zera eskatzen dugu:

–          Otitako zentralean aurrera eraman nahi duten egitasmoaren hasierako onarpen hori atzera botatzea edo gutxienez “izoztuta” uztea.

–          Leitzaran Biotopo babestuaren erabilera, babes neurrien eta kudeaketarako plangintza bat gauzatzea lehen bait lehen.

–          Plangintza horren barne, udalerrian parke periurbanoak sortzeko egitasmoa barneratu beharko litzateke.

–          Plangintza gauzatu edo indarrean sartu aurretik, sakoneko erabakirik ez hartzea.

–          Eta noski, beharrezkoa den erakunde guztien eta batez ere, hala nahi duten herritarren parte hartzea bermatzea.

Eguzki Talde Ekologista eta Antinuklearra 2022ko uztailaren 3an.

Abandonatutako basoen gezurra

Iratiko basoa

Basoa.

Inork esango luke Amazoniako oihana abandonatutako basoa dela? Edo Costa Rica eta Borneoko babestutako eremuak abandonatuta daudela? Pagoeta eta Aiako Harria abandonatutako basoak dituztelako izendatu ditugu parke naturalak? Eremu horietan guztietan baso naturala dago, edo baso naturala ari da berreskuratzen.

Horixe ari zaigu bada esaten Gipuzkoako Aldundia: Gipuzkoan naturalizazio-prozesuan dauden eremuak abandonatutako eremuak direla. Gurean basoa baita berezko ekosistema, eta, gizakiaren esku-hartzerik gabe, baso bihurtzeko joera du gure lurraldeak. Naturalizatzea, berezkoa duen izaera hartzea, abandonatzea da gure Aldundiaren esanetan, egurraren ekoizpenerako ez den basoak ez duelako, antza, inolako baliorik.

Aldundiak ez du basorik nahi, egurrera bideratutako zuhaitz-landaketak nahi ditu. Ezin daiteke ikuspegi produktibistagorik izan, ezin daiteke norbere lurraldearekiko ikuspegi suntsitzaileagorik erakutsi. Gure aberria, gure hizkuntza eta gure kultura aldarrikatzen dituztenek, ez dituzte gure basoak nahi, ez dute gurean berezkoa den bioaniztasuna maite. “Zenbaitek basoa zeharkatzen duenean sua egiteko egurra baino ez du ikusten”, idatzi zuen Lev Tolstoi idazleak. Ez zuen arrazoirik falta.

Zuhaitz-landaketak ez dira basoak. Inguru naturalaren ustiapena helburu duen jarduera guztiek bezala, egurgintzak ere eragin kaltegarriak ditu, eta, gurean bezala modu industrialean gauzatzen denean, monolaborantzaren bidez eta makinaria astunekin, lurzoruaren emankortasuna bera kaltetzen da eta bizitzarako sistema oro arriskuan jartzen.

Landaketak

Landaketak

Inoiz baino gehiago, behar ditugu baso naturalak, berezkoak. Klima aldaketa atarian daukagu, pandemia honek erakutsi bezala, aurreikusi ezin ditugun hondamendi biologiko eta ekologikoak bizitzera kondenatuta gaude, bioaniztasunaren eta ondare naturalaren planeta mailako galera saihesten ez badugu. Beraz, ongi etorriak bitez abandonatutako baso horiek.

Jabe pribatuen eskuetan daude naturalizatzen ari diren eremu horiek, Aldundiak dioenez, abandonatuta daudenak. Gizarteari jabe horiei eskerrak ematea dagokigu, etekin ekonomikoa lortzeari uko egin diotelako. Administrazioak gizarte osoarentzat onuragarria den gertaera hori saritu beharko luke: jabegoari lotutako zergak kenduta, eremu horiek eskaintzen dizkiguten ekosistema-zerbitzuengatik ordainduta.

Jabego publikoa duten eremuei dagokienez, azkar baino lehen abandonatu beharko lituzkete Udalek eta Aldundiek naturalizazio-prozesuan ez dauden lur horiek. Egurra ez da gaur aberastasuna gizartearentzat. Baso naturalak, suteei, lehorteei… oro har hondamendi naturalei aurre egiteko aukera eskainiko diguten balio ekologiko handiko eremuak behar ditugu eta Aldundiak ‘abandonu’ deitzen dion hori da horretarako bidea.

Administrazioari eskatzen diogu, bada, bila ditzala abandonua saritzeko moduak, bideratu dezala herritarron dirua, egurraren etekinei uko egin dietenei basoak berreskuratzean guztiontzat mesedegarri izango diren ekosistema-zerbitzuak (aire eta garbiak, kalitatezko paisaia, elikagaiak, bioaniztasuna …) saritzera.

Baina, egur ekoizpena bada haien hautua, jakin badakigu monolaborantzan oinarritutako egurgintza-eredu intentsiboa ez dela bateragarria bioaniztasunaren eta natur ondarearen kontserbazioarekin. Ustiapen-eredu honetan oinarritutako ekonomia zirkularra edo bioekonomia ez dira klima aldaketari edo krisi ekologiko globalari aurre egiteko aukerak. Horregatik, administrazioari eskatzen diogu diru-laguntzak ingurumen-kalteak kontuan izango dituen egurgintza-eredu jasangarria sustatzeko baliatu ditzala.

NATURKON

Logoak naturkon 2021-02-09