Bi deialdiren berri emateko agerraldia egin du Zubietan Errausketaren Aurkako Mugimenduak. Lehenengo deialdia da maiatzaren 18an Lasartetik erraustegira egingo den martxa berria. Bigarrena, berriz, erraustegiak sortutako kutsaduraren jarraipena egiten duten ToxicoWatcheko adituak laster Euskal Herrira egingo duten bisita.
Martxa Lasarteko Okendo plazatik abiatuko da maiatzaren 18an, esan bezala, goizeko 11:00etan. Agintariei esijituko zaie geldi dezatela erraustegia, ez dezatela gehiago hondakinik erre, ez Zubietan, ez Añorgan, ez Bergaran eta ez inon. Protesta hau babesten dute Donostia Bizirik, Eguzki eta Ekologistak Martxan elkarteek.
ToxicoWatcheko Abel Arkenbout eta Kirsten Bouman, berriz, maiatzaren 23an Hernanin eta maiatzaren 27an Usurbilen aurkeztuko dituzte azken bost urteotan egindako analisien emaitzak. Aurreratu dutenez, badaude kezkatzeko moduko datuak.
Honako bideo honetan, EAMaren agerraldia osorik:
https://www.youtube.com/watch?v=5edBOksmYdo&t=140s
EAMaren agerraldia Zubietako frontoian. Argazkia: NOAUA
Irakurri nahiago baduzu, hona hemen testua…
EAMaren bi deialdi: Erraustegira Martxa eta ToxicoWatchen aurkezpen garrantzitsua
Errausketaren Aurkako Mugimenduaren izenean, gaur hemen bi albiste edo bi deialdi dauzkagu herritarrei proposatzeko.
Alde batetik, Gipuzkoako herritarrei dei egiten diegu Zubietako erraustegiaren aurrean gure protesta azaltzera MAIATZAREN 18an. Lasarteko Okendo plazatik abiatuta goizeko 11:00etan, Zubietako Erraustegiraino oinezko martxa batean mobilizatuko gara, agintariei esijitzeko geldi dezatela erraustegia, ez dezatela gehiago hondakinik erre, ez Zubietan, ez Añorgan, ez Bergaran eta ez inon. Protesta hau babesten dute Donostia Bizirik, Eguzki eta Ekologistak Martxan elkarteek. Herritar guztiok zaudete gonbidatuta.
Beste aldetik, jakinarazten dizuegu urteotan Zubietako erraustegiak sortutako kutsaduraren jarraipena egin duten adituak gure artean izango ditugula; azken bost urteotan egin dituzten analisien emaitzak eskainiko dituzte ToxicoWatcheko Abel Arkenbout eta Kirsten Boumanek. Maiatzaren 23an herritar guztioi irekitako aurkezpena egingo dute Hernaniko Sandiusterrin eta Maiatzaren 27an beste aurkezpen tekniko zehatzago bat Usurbilgo Sutegi aretoan, gaia xehekiago aztertu eta eztabaidatu nahi duten aditu, teknikari, gizarte mugimendu eta hautetsien aurrean.
ToxicoWatchek bost urtez segidan egin die jarraipena erraustegiaren kutsatzaileei, urtero bilduz laginak inguruko uretan, erreketako sedimentuetan, lurretan, goroldiotan eta zenbait landare hautatutan eta baita ere inguruan zenbait familiak autokontsumorako dauzkaten oilategietako arrautzetan.
Horiek analizatu dituzte ikusteko ea baduten kutsatzaileon arrastorik: metal astunak (beruna, kobrea, zinka, kromoa, merkurioa…), dioxinak, PCBak eta PFASak. Azken kutsatzaile hauek (“kutsagarri eternoak” ere deitzen dituztenak) gaur egun aktualitatean daude, horien debekua eta kontrola legez arautu nahian ari direlako Europa osoan.
ToxicoWatchek jada aurreratu digunez, Zubietako erraustegiaren inguruan bildutako laginetan kutsaduraren igoera kezkagarria aurkitu da:
Landareetan igoera nabarmenak ikusten dira dioxinetan, PCBetan eta PFASetan. Adibidez, gorostien hostoetan ikusten da dioxinak eta PCBak bikoiztu egin direla. Goroldiotan ere dioxina eta PCBen igoerak oso handiak dira.
Lurpeko uretan metal astunen aztarnak (beruna, zinka, kobrea…) biderkatu egin dira.
Arrautzei dagokienez, aztertutako arrautzek dioxina eta PCB maila altuak dauzkate eta urteotan horietan igoera oso nabarmenak ikusi dira, jangarriak izateko muga legalak gaindituz.
Honi lotuta, xehetasun bat gehiago: Zero Waste Europe (Europa Zero Zabor) federazioko ordezkariak ere gure artean izango dira egun horietan. Zero Waste Europe aztertzen ari da zer kutsadura eragiten duten Europa osoko hainbat erraustegik: Madril (Valdemingomez), Paris (Ivry), Belgika (Beringen), Lituania (Kaunas), Txekia (Pilsen), Herbehereak (Harlingen)… eta Zubietako erraustegiak.
Horra, beraz, bi deialdi maiatz honetarako. Errausketaren Aurkako Mugimendutik dei egiten diegu herritarrei maiatzeko ekitaldiotan parte hartzera. Motibo faltan ez gaude:
-. Zubietako Erraustegiak lau urte daramatza gu kutsatzen. Egia balitz erraustegiak ez duela kutsadurarik eragiten, hemen bildu diren laginetan ez lukete azaldu behar azaldu diren dioxina, PCB, metal astun eta PFASek.
-. Kutsaduraren azterketa tekniko sofistikatuok ez lukete herri mugimendu baten ardura izan behar: aginte publikoei dagokie herritarren eta naturaren osasuna bermatzea, gardentasun osoz. Gipuzkoako Foru Aldundiari eta Eusko Jaurlaritzari eskatzen diegu daukaten informazioa eta dauzkaten datuak gardentasun osoz erakutsi ditzatela. ToxicoWatcheko adituen etorrera baliatu dezakete informazioak alderatu eta eztabaidatzeko eta espresuki gonbidatzen ditugu harremanetan jartzera.
Bukatzeko. Hondakinak kudeatzeko badaude errausketa baino sistema hobe, garbiago eta merkeagoak, eta Gipuzkoan bertan martxan dauzkagu hainbat herritan. Alferrikako erraustegi hau gelditu beharra daukagu. Baina martxan dagoen bitartean, erraustegiaren arduradunen lehentasuna izan behar du bermatzea bertatik ez dela zabaltzen ez dioxinarik, ez PCBrik, ez PFASik, ez metal astunik eta ez bestelako kutsatzailerik; horretarako emisio guztien KONTROLA JARRAIAN egitea premiazkoa da.
Alabaina, gure agintariak tematzen dira justu kontrako norabidean. Bai Erraustegiaren kudeatzaileek eta bai Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Eusko Jaurlaritzak, informazioak ezkutatzen dizkigute herritarroi Erraustegiak eten gabe sortzen dituen arazo larriak (matxurak, funtzionamendu akatsak, Arkaitzerrekaren erretzea, suteak…) eta gero eta urrutiagora zabaltzen dituzte sortutako kutsatzaileak, Nafarroako Artaxoara legez kontra hondakinak eramatean erakutsi duten moduan.
Horregatik da hain garrantzitsua herritarron mobilizazioa. Esan bezala, Maiatzaren 18an gure protesta eramango dugu Martxa batekin Erraustegiaren atariraino. Eta Maiatzaren 23an eta 27an Erraustegiaren kutsadura zertan dagoen ezagutzeko aukera izango dugu ToxicoWatcheko adituekin eta Zero Waste Europeko ordezkariekin. Herritar guztioi dei egiten dizuegu parte hartzera.
ERRAUSKETARIK EZ!
Ez Zubietan eta ez inon!
Erantzun ederra izan du Donostia Defendatuz koordinadorak gaur eguerdirako egindako manifestazio-deialdiak. Irutxuloko Hitzaren esteka kopiatzen dugu, kronika ez ezik argazki-bilduma oparoa eskaintzen baitugu:
Zentral nuklearrik gabeko kostaldearen aldeko borrokaren garaipena ospatzeko, asteburu osoko egitaraua antolatu du Enaden Begiak elkarteak.
Donostia Defendatuz koordinadorak datorren igandean, hilak 26, “Donostia ez dago salgai!” lemapeko manifestazioan parte hartzeko deia egin du. Hitzordua Easo plazan izango da, 12:00etan.
Dagoeneko martxan gaude Gladys del Estali urtero eskaintzen diogun omenaldia antolatzeko. Aurten, 45. urteurrena, ekainaren 1ean egingo dugu, larunbatean. Aurrerantzean ere honetaz xehe-xehe hitz egiteko aukera izango dugu, baina, momentuz, erreserbatu eguna. Bide batez, hona hemen kartela.
